Page 177 - เขตการใช้ที่ดินพืชเศรษฐกิจมะเขือเทศ

บทที่ 4

เขตการใชที่ดิน

การจัดทำเขตการใชที่ดินพืชเศรษฐกิจของกระทรวงเกษตรและสหกรณ สามารถนำไปใชเพื่อ
บูรณาการงานทุกภาคสวนที่เกี่ยวของเพื่อสนองนโยบายของรัฐบาลได เชน โครงการโซนนิ่งภาคเกษตร
ของกระทรวงเกษตรและสหกรณ โครงการจัดทำแผนที่เกษตรเพื่อการบริหารจัดการเชิงรุก
(Zoning by Agri-Map) เปนยุทธศาสตรหนึ่งที่มุงเนนการพัฒนาการเกษตร ตั้งแตการผลิต การแปรรูป
การตลาดแบบครบวงจร การอารักขาพืช และเฝาระวังโรคแมลงศัตรูพืชที่ระบาด นอกจากนี้ยังสามารถ
นำมาพิจารณาจัดทำยุทธศาสตรในการเพิ่มประสิทธิภาพการผลิต โดยการนำเทคโนโลยีตางๆ มาชวยเพิ่ม

ผลผลิตตอพื้นที่ และยุทธศาสตรการปรับเปลี่ยนการผลิตใหเหมาะสมสอดคลองกับศักยภาพของพื้นที่
โดยเลือกกิจกรรมการเพาะปลูกที่เหมาะสมกับศักยภาพของพื้นที่ เพื่อใหสามารถตอบสนองความตองการ
บริโภคภายในประเทศ รวมถึงการสงออกและนำเขากับตลาดตางประเทศอยางเพียงพอ ดังนั้นการจัดทำ
เขตการใชที่ดินพืชเศรษฐกิจมะเขือเทศ ที่มุงเนนการพัฒนาการเกษตรทั้งระบบ ควรมีหลักเกณฑและ

เขตการใชที่ดิน ดังนี้
4.1 หลักเกณฑกำหนดเขตการใชที่ดินพืชเศรษฐกิจ

กรมพัฒนาที่ดินไดมีการวิเคราะหเพื่อกำหนดเขตการใชที่ดินพืชเศรษฐกิจมะเขือเทศ โดยได
พิจารณากำหนดเขตการใชที่ดินในพื้นที่เพาะปลูกมะเขือเทศของประเทศไทย ซึ่งมีเนื้อที่รวมประมาณ
47,619 ไร ทั้งในเขตเกษตรกรรมและในเขตพื้นที่ปาไมตามกฎหมาย แตเนื่องจากปจจุบันสถานการณ

การเพาะปลูกมะเขือเทศของประเทศไทยมีแนวโนมที่เปลี่ยนไป พบวาพื้นที่ปลูกมะเขือเทศโรงงานใน
ปจจุบัน (พ.ศ. 2562) มีการปลูกในเขตพื้นที่ภาคเหนือและภาคตะวันออกเฉียงเหนือของไทย โดยมีการปลูก
ในพื้นที่ใกลแหลงรับซื้อ หรืออยูไมไกลจากโรงงานแปรรูปผลผลิตมะเขือเทศมากนัก สวนภาคอื่นๆ เกษตรกรจะ
ปลูกมะเขือเทศบริโภคผลสดเนื่องจากผลตอบแทนตอพื้นที่สูงกวา จากขอมูลสำนักงานเศรษฐกิจการเกษตร (2561)
พบวา การผลิตมะเขือเทศโรงงานมีแนวโนมลดลง พบวา โดยมีแนวโนมลดลงจากปการผลิต พ.ศ. 2559/60

ซึ่งมีเนื้อที่เพาะปลูกมะเขือเทศ 22,313 ไร เหลือเพียง 20,888 ไร ในปการผลิต พ.ศ. 2560/61 เนื่องจาก
ปญหาในดานของราคารับซื้อที่ตกต่ำ อีกทั้งปญหาขอจำกัดดานการผลิตยังมีอยูมาก เนื่องจากมะเขือเทศเปน
พืชที่อายุสั้น เนาเสียงาย การขนสงคอนขางลำบาก มีโรคแมลงรบกวน ตองการดูแลรักษาเปนอยางมาก

รวมทั้งผลผลิตตองไดคุณภาพ ปราศจากโรคแมลง และสารเคมี นอกจากนี้ ยังมีการแยงพื้นที่ปลูกกับ
พืชเศรษฐกิจอื่น เชน ขาวโพด พริก ยาสูบ ประกอบกับราคาประกันของโรงงานที่ต่ำกวาปกอนๆ ทำใหพื้นที่
ปลูกมะเขือเทศโรงงานลดนอยลงอยางตอเนื่อง หากรัฐไมใหความสำคัญในการกำหนดยุทธศาสตรมะเขือเทศ
การควบคุมกลไกราคาไมใหตกต่ำเชนในปจจุบัน พื้นที่เพาะปลูกมะเขือเทศของประเทศไทยจะคอยๆ หมดไป

โดยเปลี่ยนประเภทการใชที่ดินเปนพืชอื่นที่ใหผลตอบแทนสูงกวา

จากการสำรวจและวิเคราะหขอมูลสภาพการใชที่ดินรวมกับราคาผลผลิตและปริมาณการบริโภค
ภายในประเทศ ในอดีตจนถึงปจจุบันและคาดการณถึงอนาคต รวมถึงการรวมกลุมของเกษตรกรและกลุม
ธุรกิจตอเนื่องของพื้นที่เปาหมายในการปลูกมะเขือเทศของประเทศไทย พบวาเนื้อที่เพาะปลูกมะเขือเทศ
ของประเทศไทยมีแนวโนมลดลง เมื่อวิเคราะหจากขอมูลสภาพการใชที่ดินพบวาเนื้อที่ปลูกมะเขือเทศ

เขตการใชที่ดินพืชเศรษฐกิจมะเขือเทศ กองนโยบายและแผนการใชที่ดิน