Page 153 - เขตการใช้ที่ดินพืชเศรษฐกิจทานตะวัน
P. 153
บทที่ 4
เขตการใช้ที่ดิน
ทานตะวันเป็นพืชนํ้ามันที่มีความสําคัญทางเศรษฐกิจชนิดหนึ่งของประเทศไทย โดยมีพื้นที่
ปลูกทานตะวันส่วนใหญ่อยู่ในภาคเหนือและภาคกลาง ได้แก่ จังหวัดลพบุรี นครสวรรค์ สระบุรี และ
เพชรบูรณ์ ตามลําดับ เมื่อปีการผลิต 2554/55 มีเนื้อที่ยืนต้นทั้งประเทศ 185,600 ไร่ ผลผลิตรวม
24,310 ตัน (สํานักงานเศรษฐกิจการเกษตร, 2555) ทานตะวันสามารถปลูกเป็นพืชฤดูแล้งตามหลัง
พืชหลักในฤดูฝนได้ เนื่องจากทานตะวันเป็นพืชที่มีระบบรากลึกจึงค่อนข้างทนแล้งได้ดี รวมถึง
ทานตะวันสามารถเจริญเติบโตได้ดีในดินเกือบทุกสภาพ การดูแลรักษาง่าย ปัญหาโรคและแมลงน้อย
นอกจากนี้การปลูกทานตะวันในฤดูแล้งยังเป็นรายได้เสริมให้แก่เกษตรกรอีกทางหนึ่งด้วย
กรมพัฒนาที่ดินได้เห็นถึงความสําคัญของการพัฒนาพื้นที่เกษตรกรรมโดยได้มีการกําหนดเขต
การใช้ที่ดินพืชเศรษฐกิจทานตะวัน โดยตั้งเป้าหมายเฉพาะในพื้นที่ที่มีความเหมาะสมสําหรับการปลูก
ทานตะวันและมีศักยภาพในการปลูกทานตะวัน เพื่อใช้เป็นแนวทางในการกําหนดเขตการใช้ที่ดินพืชเศรษฐกิจ
ทานตะวัน
4.1 หลักเกณฑ์การกําหนดเขตการใช้ที่ดินพืชเศรษฐกิจทานตะวัน
การกําหนดเขตการใช้ที่ดินพืชเศรษฐกิจทานตะวันมีเงื่อนไขหลัก ดังนี้
- เป็นพื้นที่เกษตรกรรมนอกเขตพื้นที่ป่าไม้ตามกฎหมาย (เขตพื้นที่ป่าไม้ตามกฎหมาย ได้แก่
ป่าสงวนแห่งชาติ เขตอุทยานแห่งชาติ และเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่า)
- เป็นพื้นที่ที่มีการปลูกทานตะวันอยู่ในปัจจุบันหรือมีศักยภาพในการปลูกทานตะวัน
จากการวิเคราะห์ข้อมูลเพื่อการกําหนดเขตการใช้ที่ดิน ได้กําหนดเขตการใช้ที่ดินเฉพาะในพื้นที่
ที่มีการปลูกทานตะวันอยู่ในปัจจุบันเป็นบริเวณกว้าง 4 จังหวัด ประกอบด้วย จังหวัดนครสวรรค์
เพชรบูรณ์ ลพบุรี และสระบุรี ในการพิจารณาจัดทําเขตการใช้ที่ดินพืชเศรษฐกิจทานตะวัน แบ่งเป็น 3 เขต
คือ เขตการใช้ที่ดินที่มีความเหมาะสมมาก (Z-I) เขตการใช้ที่ดินที่มีความเหมาะสมปานกลาง (Z-II)
และเขตการใช้ที่ดินที่มีความเหมาะสมน้อย (Z-III) โดยมีหลักเกณฑ์และปัจจัยในการพิจารณาจัดทํา
เขตการใช้ที่ดินพืชเศรษฐกิจทานตะวัน ดังนี้
4.1.1 เขตการใช้ที่ดินที่มีความเหมาะสมมาก (Z-I) หลักเกณฑ์และปัจจัยพิจารณา คือ
- เป็นพื้นที่เกษตรกรรมนอกเขตพื้นที่ป่าไม้ตามกฎหมาย
- เป็นพื้นที่ที่มีการปลูกทานตะวันอยู่ในปัจจุบัน
- เป็นพื้นที่ที่มีความเหมาะสมสําหรับการปลูกทานตะวันในระดับสูงถึงปานกลาง
เขตการใช้ที่ดินพืชเศรษฐกิจทานตะวัน สํานักสํารวจดินและวางแผนการใช้ที่ดิน