Page 126 - แผนการใช้ที่ดินพืชบ่งชี้ทางภูมิศาสตร์ (GI) ของประเทศไทย 2566

4-2

่

ั
คอย ๆ ถูกปรับเปลียนประเภทการใชที่ดินเปนพืชอื่นที่ใหผลตอบแทนสูงกวา ดังนั้น เพื่อเปนการอนุรักษพนธุ
พืชบงชี้ทางภูมิศาสตรซึ่งเปนพืชที่มีความโดดเดนที่ปลูกในประเทศไทยเพียงแหงเดียว และเพื่อเปนการ
คุมครองทรัพยากรดินที่เหมาะสมสำหรับพืชบงชี้ทางภูมิศาสตร พรอมทั้งสงเสริมการปรับปรุงบำรุงดินใหม ี
สภาพเหมาะสมตอพืชดังกลาว และพัฒนาพืช GI บางชนิดใหกลับมามีความหลากหลายทางชีวภาพเชนเดม
ิ
ี

ั
้
รัฐบาลควรมนโยบายสนับสนุนในการพฒนาการผลิตสินคาเกษตรทงระบบ โดยการเพมประสิทธิภาพการผลิต
่
ิ
ั
สินคาเกษตรพืชบงชี้ทางภูมิศาสตรใหไดมาตรฐาน เพื่อสนับสนุนใหเกษตรกรมีความมั่นคงและมีคุณภาพชีวิต

ที่ดีขึ้น ภายใตยุทธศาสตรการปรับโครงสรางสินคาเกษตรของกระทรวงเกษตรและสหกรณ ซึ่งมีเปาหมาย
ในการพัฒนาการเกษตรทั้งระบบ ตั้งแตการผลิต การแปรรูป และการตลาดแบบครบวงจร เปนการสรางความ
มั่นคงดานรายไดใหแกเกษตรกร โดยแนวทางของกรมพัฒนาที่ดิน คือ การสนับสนุนฐานขอมูลสำหรับ
ี
่
ื
่
ยุทธศาสตรการพัฒนาพืช GI โดยการวางแผนการใชทดนพืชบงชี้ทางภูมิศาสตรของประเทศไทยเพอสงเสริม
ิ
ั
สนับสนุนการใชที่ดินใหตรงตามศกยภาพ
การวางแผนการใชที่ดินเพื่อกำหนดเขตการใชที่ดินพืชบงชี้ทางภูมิศาสตร จะพิจารณาจัดทำ
เขตการใชที่ดินในพื้นที่ที่มีการปลูกพืชบงชี้ทางภูมิศาสตร โดยการวิเคราะหขอมูลสภาพการใชที่ดิน
ของกรมพัฒนาที่ดินรวมกับขอบเขตตามประกาศพืชบงชี้ทางภูมิศาสตรของกรมทรัพยสินทางปญญา
แลวคดเลือกเฉพาะพนทเกษตรกรรมในจังหวัดทมการปลูกพชบงชีทางภูมศาสตรอยูในปจจุบัน มาวิเคราะห
ื้
ี่
ิ

้
ั
ี
ี
่
ื
กำหนดเขตพืชบงชี้ทางภูมิศาสตรที่มีศักยภาพในการปลูกพืชบงชี้ทางภูมิศาสตร ในระดับที่เหมาะสมมาก
ปานกลาง และเล็กนอย โดยมีการนำขอมูลดานกายภาพ มาวิเคราะหรวมกับขอมูลเศรษฐกิจ-สังคม และ
ขอมูลนโยบายของประเทศ เพื่อวางแผนกำหนดเขตการใชที่ดินพืชบงชี้ทางภูมิศาสตร และวางแผนขยาย
้
ื
ิ

ื้
ี่
้
ั
ื
ี
ั
พื้นที่ปลูกพชในพนททีมศกยภาพเหมาะสมตอการปลูกพชบงชีทางภูมศาสตร พรอมทงจัดทำเขตเหมาะสม
่
มากสำหรับปลูกพืชบงชี้ทางภูมิศาสตร และเขตเหมาะสมมากสำหรับขยายพื้นที่ปลูกพืชบงชี้ทางภูมิศาสตร
ไวดวย โดยไดดำเนินการวิเคราะหและประเมินคุณภาพที่ดิน ทั้งระดับความตองการปจจัยสำหรับ
พืชบงชี้ทางภูมิศาสตร ดานคุณภาพของดิน และสภาพภูมิอากาศ เพื่อจัดชั้นความเหมาะสมของที่ดินสำหรับ
ิ
ี
พืชบงชี้ทางภูมิศาสตรในพื้นที่เกษตรกรรมที่อยูนอกพื้นที่ปาไมตามกฎหมาย แลวนำมาจัดทำเขตการใชท่ดน
พืชบงชี้ทางภูมิศาสตร ซึ่งแผนการใชที่ดินตองมาจากการประเมินอยางเปนระบบของศักยภาพของที่ดน
ิ
และน้ำ โดยคำนึงถึงสภาพเศรษฐกิจและสังคม โดยกำหนดแผนการใชที่ดินทางเลือกสำหรับการใชประโยชน
ี่
ี่
่
ที่ดิน เพื่อนำทางเลือกการใชที่ดินทดีที่สุดมาใช (FAO, 1993) โดยเปาหมายของพื้นทเพือการวางแผนการ

ั

ิ
ิ
่
ี
ิ
ใชที่ดินจากการกำหนดเขตการใชทดนพืชบงชี้ทางภูมศาสตร นำมาพจารณารวมกบหลักเกณฑของการแบง

ิ
ี่
เขตการใชที่ดินพืชบงชี้ทางภูมศาสตร สามารถวิเคราะหจัดทำเขตการใชทดินพืชบงชี้ทางภูมิศาสตร ไดดังนี้
1) เขตเหมาะสมมากสำหรับปลูกพืชบงชี้ทางภูมิศาสตร (Z-I)
่
เขตการใชที่ดินมีความเหมาะสมมากสำหรับปลูกพืชบงชี้ทางภูมิศาสตร เปนบริเวณทีมีระดับ
ื
ิ
ิ
้
ความเหมาะสมทางกายภาพของทีดนสูง (S1) สภาพการใชทดนปจจุบันเปนพ้นท่ปลูกพชบงชีทางภูมศาสตร
ิ
ื
ี
่
ี
่
อยูในพื้นที่ตามประกาศขึ้นทะเบียน GI ของกรมทรัพยสินทางปญญา พื้นที่ปลูกอยูในบริเวณที่ไมไกล
จากแหลงรับซื้อผลผลิตพืชบงชี้ทางภูมิศาสตร ตามหลักการวางแผนการใชที่ดินของ FAO (1993)
ี
ปจจุบันเกษตรกรมีการใชพื้นที่ดังกลาวเพื่อปลูกพืชบงชี้ทางภูมิศาสตร มการรวมกลุมของเกษตรกร
ผูปลูกพืชบงชี้ทางภูมิศาสตรมีการขึ้นทะเบียนเกษตรกรผูปลูกพืชบงชี้ทางภูมิศาสตรกับกรมสงเสริม
ี
การเกษตร มีการขึ้นทะเบียนสินคา GI กับกรมทรัพยสินทางปญญา มการจัดตั้งองคกรดูแลดานการตลาด

แผนการใชที่ดินพืชบงชี้ทางภูมิศาสตร (GI) ของประเทศไทย กองนโยบายและแผนการใชที่ดิน