Page 137 - Plan GI
P. 137
บทที่ 4
เขตการใชที่ดิน
การจัดทำเขตการใชที่ดินของกระทรวงเกษตรและสหกรณ สามารถนำไปใชเพื่อบูรณาการงาน
ทุกภาคสวนที่เกี่ยวของเพื่อสนองนโยบายของรัฐบาลได เชน โครงการโซนนิ่งภาคเกษตรของกระทรวง
เกษตรและสหกรณ โครงการจัดทำแผนที่เกษตรเพื่อการบริหารจัดการเชิงรุก (Zoning by Agri-Map)
เปนยุทธศาสตรหนึ่งที่มุงเนนการพัฒนาการเกษตร ตั้งแตการผลิต การแปรรูป การตลาดแบบครบวงจร
การอารักขาพืช และเฝาระวังโรคแมลงศัตรูพืชที่ระบาด นอกจากนี้ยังสามารถนำมาพิจารณาจัดทำ
ยุทธศาสตรในการเพิ่มประสิทธิภาพการผลิต โดยการนำเทคโนโลยีตาง ๆ มาชวยเพิ่มผลผลิตตอพื้นที่
และยุทธศาสตรการปรับเปลี่ยนการผลิตใหเหมาะสมสอดคลองกับศักยภาพของพื้นที่ โดยเลือกกิจกรรม
การเพาะปลูกที่เหมาะสมกับศักยภาพของพื้นที่ เพื่อใหสามารถตอบสนองความตองการบริโภค
ภายในประเทศ รวมถึงการสงออกและนำเขากับตลาดตางประเทศอยางเพียงพอ ดังนั้น การจัดทำเขต
การใชที่ดินพืชบงชี้ทางภูมิศาสตร (GI) ของประเทศไทยที่มุงเนนการพัฒนาการเกษตรทั้งระบบ ควรมี
หลักเกณฑและเขตการใชที่ดิน ดังนี้
4.1 หลักเกณฑกำหนดเขตการใชที่ดิน
กรมพัฒนาที่ดินไดมีการวิเคราะหเพื่อกำหนดเขตการใชที่ดินพืชบงชี้ทางภูมิศาสตร 6 ชนิด
ประกอบดวย ทุเรียนภูเขาไฟศรีสะเกษ กระเทียมศรีสะเกษ หอมแดงศรีสะเกษ ในพื้นที่จังหวัดศรีสะเกษ
สับปะรดทาอุเทน ลิ้นจี่นครพนม ในพื้นที่จังหวัดนครพนม และขาวหอมมะลิดินภูเขาไฟบุรีรัมย ในพื้นที่
จังหวัดบุรีรัมย โดยไดพิจารณากำหนดเขตการใชที่ดิน ทั้งในเขตเกษตรกรรมและในเขตพื้นที่ปาไม
ตามกฎหมาย แตเนื่องจากปจจุบันสถานการณการเพาะปลูกพืชบงชี้ทางภูมิศาสตร ของประเทศไทย
มีแนวโนมที่เปลี่ยนไป เนื่องจากปญหาในดานของราคารับซื้อที่ตกต่ำ อีกทั้งปญหาขอจำกัดดานการผลิต
ยังมีอยูมาก เนื่องจากพืชบงชี้ทางภูมิศาสตร เปนพืชที่ตองการดูแลรักษาเปนอยางมาก เนื่องจากเปนพืช
มูลคาสูง เมื่อเปรียบเทียบกับสินคาเกษตรชนิดเดียวกัน ในขั้นตอนการผลิตตองควบคุมผลผลิตใหได
คุณภาพ ปราศจากโรคแมลง และสารเคมี เพื่อใหเปนไปตามขั้นตอนและระเบียบปฏิบัติของสินคาที่มีการขึ้น
ทะเบียนสินคา GI นอกจากนี้ ยังมีการแยงพื้นที่ปลูกกับพืชชนิดอื่นในพื้นที่ ประกอบกับราคาของสินคา GI
ในปที่ผานมาไมมีความแตกตางจากสินคาทั่วไป เนื่องจากสถานการณของโรคติดเชื้อ COVID-19 ทำใหราคา
สินคา GI ต่ำกวาปกอน ๆ สงผลใหพื้นที่ปลูกพืชบงชี้ทางภูมิศาสตรบางชนิดลดนอยลง หากรัฐไมให
ความสำคัญในการกำหนดยุทธศาสตรพืชบงชี้ทางภูมิศาสตร การควบคุมกลไกราคาไมใหราคาผลผลิตตกต่ำ
พื้นที่เพาะปลูกพืชบงชี้ทางภูมิศาสตรของประเทศไทยจะคอย ๆ ถูกปรับเปลี่ยนประเภทการใชที่ดินเปนพืชอื่น
ที่ใหผลตอบแทนสูงกวา ดังนั้น เพื่อเปนอนุรักษพันธุพืชบงชี้ทางภูมิศาสตร ซึ่งเปนพืชที่มีความโดดเดน
ที่ปลูกในประเทศไทยเพียงแหงเดียว และเพื่อเปนการคุมครองทรัพยากรดินที่เหมาะสมสำหรับพืชบงชี้
ทางภูมิศาสตร พรอมทั้งสงเสริมการปรับปรุงบำรุงดินใหมีสภาพเหมาะสมตอพืชดังกลาวตลอดไป
และพัฒนาพืช GI บางชนิดใหกลับมามีความหลากหลายทางชีวภาพเชนเดิม รัฐบาลควรมีนโยบายสนับสนุน
ในการพัฒนาการผลิตสินคาเกษตรทั้งระบบ โดยการเพิ่มประสิทธิภาพการผลิตสินคาเกษตรพืชบงชี้
ทางภูมิศาสตรใหไดมาตรฐาน เพื่อสนับสนุนใหเกษตรกรมีความมั่นคงและมีคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้น ภายใต
โครงการแผนการใชที่ดินพืชบงชี้ทางภูมิศาสตร (GI) ของประเทศไทย กองนโยบายและแผนการใชที่ดิน