Page 191 - Cost-Benefit Analysis of agricultural waste management methods
P. 191
สรุปไดDวIาการจัดการเศษวัสดุทางการเกษตรสำหรับพิชเศรษฐกิจของประเทศไทยที่เกษตรกร
นิยมใชDคือการเผาไหมDวัสดุการเกษตรซึ่งกIอใหDเกิดตDนทุนทางสังคม (Social costs) โดยเฉพาะตDนทุนทาง
สุขภาพ ตDนทุนทางดDานสิ่งแวดลDอมและการจัดการมลพิษสิ่งแวดลDอม ดังนั้นขDอเสนอแนะในการจัดการ
เศษวัสดุทางการเกษตรที่เหมาะสมกับบริบทของเกษตรกรรายยIอยเพื่อชIวยลดการเผาไหมDดDวยวิธีการ
ตIางๆ จึงกIอใหDเกิดประโยชน1ตIอสังคม (Social benefits) โดยตรง ซึ่งผลการวิเคราะห1ตDนทุนและ
ผลประโยชน1จากการจัดการเศษวัสดุทางการเกษตรดDวยการไถกลบ การหมักทำปุยอินทรีย1 และการผลิต
ไฟฟานั้นมีความคุDมคIาอยIางชัดเจน แตIกลไกลตลาดเสรีอาจยังมีปญหาและอุปสรรคไมIสามารถที่จะ
ทำงานอยIางมีประสิทธิภาพไดDในระยะเริ่มตDน ดังนั้นจึงมีความจำเป\นที่รัฐจะตDองเขDาไปสนับสนุนดDวย
มาตรการตIาง ๆ เพื่อสรDางแรงจูงใจ ไมIวIาจะเป\นการสนับสนุนงบประมาณและการวิจัยดังเชIนที่ไดDถอด
บทเรียนไดDจากตIางประเทศเป\นกรณีตัวอยIาง
ทั้งนี้ขDอเสนอแนะเชิงนโยบายตIาง ๆ ที่วิเคราะห1มาจากงานวิจัยนี้ไมIสามารถดำเนินการแบบแยก
สIวนกันไดD ในการสIงเสริม สรDางแรงจูงใจ สรDางความตระหนักใหDกับเกษตรกรควรดำเนินการควบคูIกันไป
เพื่อใหDเห็นผลเชิงประจักษ1 เชIน การสIงเสริมการไถกลบ การทำปุยหมักและการสรDางความรูD ความเขDาใจ
และความตระหนักใหDกับเกษตรกรนั้นอาจจะทำเป\นโครงการนำรIองกับกลุIมเกษตรกรกลุIมเปาหมาย
เดียวกันโดยใหDเกษตรกรทำบัญชีครัวเรือนเพื่อที่จะไดDเห็นผลลัพธ1ที่เป\นรูปธรรมจากการนำเศษวัสดุเหลือ
ใชDทางการเกษตรมาทำปุยหมักและ/หรือไถกลบ เนื่องจากเป\นวิธีการที่งIายไมIซับซDอน ชIวยลดการ
ปลดปลIอยก าซเรือนกระจกออกสูIบรรยายกาศไดDมากและคุDมคIาตIอการลงทุน นอกจากนั้นการสIงเสริม
ควรทำควบคูIไปกับนโยบายในการสรDางแรงจูงใจดDวยมาตรการทางการเงินและการคลังเพื่อใหDเกิดความ
ยั่งยืนในระยะยาว และไมIเพียงดำเนินการกลุIมเกษตรกรเทIานั้น ผูDมีสIวนไดDสIวนเสียกลุIมอื่น ๆ อาทิ พIอคDา
คนกลาง โรงงาน ผูDดูแลในระดับทDองถิ่นเองก็ควรจะตDองดำเนินนโยบายใหDสอดรับกัน รวมทั้งการสIงเสริม
การวิจัยและนวัตกรรมที่เหมาะสมกับพื้นที่เพื่ออำนวยความสะดวกใหDกับเกษตรกรรายยIอยใหDมากที่สุด
เพื่อชIวยในการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมทางการเกษตรตIอไปในอนาคต
185
