Page 207 - Phetchaburi-Prachuap Khirikhan Basin

5-34

15) เกษตรกรควรรวมกลุมกันเขียนโครงการเสนอแกไขปญหาดานทรัพยากร

หรือปรับปรุงการแปรรูปผลผลิตสามารถดำเนินการผานกองทุนหมูบานและชุมชนเมือง หรือกองทุนประชารัฐ
เพื่อเปนเงินชวยเหลือคนจนเพื่อแกไขปญหาความยากจนอยางยั่งยืน
16) ปาไมครอบครัว เปนการจัดการทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดลอมบนฐานการมีสวนรวม

ของชุมชน (Community-Based Management) เปนระบบการจัดการที่มีสวนสำคัญในการรักษาฐาน
ทรัพยากรธรรมชาติอยางยั่งยืน มีนวัตกรรมทางสังคม (Social innovation) ในภาคประชาชน
“การจัดการปา" เปนรูปแบบหนึ่งของการจัดการทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดลอม เพื่อสรางปา
สรางแหลงอาหาร และสรางเศรษฐกิจชุมชน แนวคิดการปลูกปานอกปา หรือการยกปามาไวในบาน

จึงเปนนวัตกรรมทางสังคมเพื่อชีวิตและความหลากหลายทางชีวภาพเปนเรื่องใหมที่อยูบนฐานคิดที่วา
ครอบครัวเปนหนวยที่เล็กที่สุดของสังคม และมีบทบาทสำคัญที่สุดตอการเปลียนแปลงตอเศรษฐกิจ
สังคม และสิ่งแวดลอม สิ่งใด ๆ ที่สมาชิกในครอบครัวทำไปเพื่อครอบครัว ที่สมาชิกของครอบครัวเห็นวา
คือ ทางออกในการแกปญหา เปนการสรางความมั่นคงทางอาหาร และเศรษฐกิจใหกับครอบครัว

ความเขมแข็งของครอบครัว คือความเขมแข็งของสังคม ดังนั้น ปาไมครอบครัว เปนนวัตกรรมทางสังคม
เพื่อชีวิตและความหลากหลายทางชีวภาพที่สำคัญยิ่ง
17) การเพิ่มความหลากหลายทางชีวภาพในพื้นที่เกษตร ระบบเกษตรกรรมมีบทบาท
ที่สำคัญของตอความหลากหลายทางชีวภาพ ดังนั้นการทำการเกษตรเชิงเดี่ยวสงผลใหสถานการณ
ความหลากหลายทางชีวภาพในระบบนิเวศเสื่อมโทรมลง ไมวาจะเปนดิน พืช สัตว แมลง และจุลินทรียตาง ๆ
และเปนการเพิ่มความเสี่ยงในการระบาดของโรคและแมลง เปนการทำลายพืชที่ปลูก

สงผลตอความสูญเสียทางเศรษฐกิจจากการที่ตองพึ่งพาพืชชนิดเดียว ความหลากหลายทางชีวภาพ
ทางการเกษตรเปนแหลงผลิตอาหารและวัตถุดิบสำหรับสินคาและขาวของเครื่องใชตาง ๆ เชน
ฝายสำหรับผลิตเสื้อผา ไมสำหรับสรางบานและเชื้อเพลิง สารสกัดจากใบ รากไม และสวนอื่น ๆ
ของพืชและสัตว ที่นำมาผลิตเปนยารักษาโรค ความหลากหลายทางชีวภาพทางการเกษตร
ชวยสนับสนุนบริการจากระบบนิเวศที่สำคัญ เชน ชวยในการอนุรักษดินและน้ำ ดำรงรักษาความอุดมสมบูรณ
ของหนาดินและสิ่งมีชีวิตที่อาศัยอยูในดิน รวมถึงการผสมเกสรเพื่อแพรกระจายพันธุ

และความหลากหลายของสิ่งมีชีวิต นอกจากนี้ ความหลากหลายทางพันธุกรรมของความหลากหลาย
ทางชีวภาพทางการเกษตร จะทำใหชนิดพันธุตาง ๆ สามารถปรับตัวใหเขากับสิ่งแวดลอมที่เปลี่ยนแปลง
และวิวัฒนาการอยูตลอดเวลาได โดยสรางลักษณะทางพันธุกรรมที่ทนทานตออุณหภูมิที่เย็นจัด
อุณหภูมิที่สูงขึ้น ความแหงแลง และสภาพน้ำทวมขัง รวมถึงความตานทานโรค ศัตรูพืช และปรสิตหลายชนิด
ความสำคัญของความหลากหลายทางชีวภาพทางการเกษตรครอบคลุมถึงองคประกอบทางสังคม
วัฒนธรรม เศรษฐกิจและสิ่งแวดลอม เนื่องจากมนุษยไดจัดการและปรับปรุงพันธุพืชและพันธุสัตว
ในการเกษตรมาตลอด เพื่อใหสามารถเพิ่มผลผลิตและปรับตัวใหอยูรอดในสภาพแวดลอมที่เปลี่ยนแปลงได
มีแนวทางการจัดการในพื้นที่เกษตร การพัฒนาระบบเกษตรกรรมยั่งยืน ซึ่งการอนุรักษและเสริมสราง

ความหลากหลายทางชีวภาพ ควรดำเนินการดังนี้
(1) การใชหลักการนิเวศเกษตรจะทำใหเกิดการอนุรักษ นำใช และเสริมสรางความหลากหลาย
ทางชีวภาพในระบบเกษตรกรรมยั่งยืนและสามารถเพิ่มผลผลิตที่ยั่งยืน หลากหลาย
(2) การมีสวนรวมและการเสริมความเขมแข็งเกษตรกรและชนกลุมนอย
รวมทั้งการปกปองสิทธิเกษตรกร ถือเปนเครื่องมือที่สำคัญในการอนุรักษความหลากหลายทางชีวภาพ

กองนโยบายและแผนการใชที่ดิน กรมพัฒนาที่ดิน