Page 209 - Phetchaburi-Prachuap Khirikhan Basin

5-36

สงเสริมการปลูกโดยใชเมล็ดพันธุที่หลากหลาย ดำเนินนโยบายที่สงเสริมการเกษตรเพื่อสิ่งแวดลอม
ปฏิรูปที่ดิน และระบบที่เหมาะสมในการใชประโยชนจากทรัพยากร สรางหลักประกันวาคนจนสามารถ

เขาถึงและเปนเจาทรัพยากรการผลิตตาง ๆ ผลักดันกฎระเบียบที่มีผลบังคับใหบรรษัทเมล็ดพันธุและสารเคมี
แสดงความรับผิดชอบตอสังคม พัฒนาตลาดสินคาเกษตรอินทรีย และเปลี่ยนรสนิยมและความตองการผูบริโภค
ใหหันมาสนับสนุนและบริโภคอาหารที่หลากหลาย

5.3.3 พื้นที่แหลงน้ำ น้ำเปนแหลงกำเนิดชีวิตของสัตวและพืชคนเรามีชีวิตอยูโดยขาดน้ำ
ไดไมเกิน 3 วัน และน้ำยังมีความจำเปนทั้งในภาคเกษตรกรรม รักษาระบบนิเวศทางน้ำ
และอุตสาหกรรม ซึ่งมีความสำคัญอยางยิ่งตอการพัฒนาประเทศ การบริหารจัดการน้ำอยางยั่งยืน
1) หลักการอนุรักษทรัพยากรน้ำทั้งในเชิงปริมาณและคุณภาพ ดังนี้

(1) การจัดหาแหลงน้ำใหเพียงพอ (Availability of water resource) การจัดหา
แหลงน้ำและการเก็บกักน้ำ (Reservoir) การสรางอางเก็บน้ำที่เหมาะสมเพื่อกักเก็บน้ำผิวดิน
(Surface water) การสรางฝายหรือระบบจัดเก็บน้ำอื่น ๆ เพื่อปองกันการขาดแคลนน้ำ

(2) แหลงน้ำจากกิจกรรมทางการเกษตร การลดอัตราการกรอนของดิน
การลดการใชสารเคมี เชนปุยและสารกำจัดศัตรูพืชสามารถชวยลดการปนเปอนของสารเคมีเหลานี้
ในแหลงน้ำทั้งน้ำผิวดินและน้ำใตดินได การสงเสริมการใชระบบน้ำหยดในการเพาะปลูก
(Microirrigation/drip) ชวยลดการสูญเสียน้ำ การปศุสัตว (Livestock) การเลี้ยงสัตว เชน
สัตวเล็มหญานั้นหากมีการจัดการไมดี อาจสงผลใหเกิดการปนเปอนของมูลสัตวสูแหลงน้ำได

อาจเปนสาเหตุทำใหเกิดการแพรขยายของเชื้อแบททีเรียโคลิฟอรม (Coli form bacteria)
ในแหลงน้ำผิวดิน ดังนั้นควรมีการจัดการมูลสัตวใหเหมาะสมโดยการสรางบอกักเก็บ
และการประยุกตใชผลิตกาซชีวภาพหรือทำเปนปุยไดดวย

(3) การเลือกพืชปลูกใชน้ำนอย ซึ่งการปลูกพืชจำพวกสมุนไพร หรือหญาชวยรักษา
ความชื้นในดินมากกวาไมยืนตนขนาดใหญ เนื่องจากพืชสมุนไพรมีอัตราการคายน้ำต่ำกวาซึ่งสามารถ
ลดอัตราการใชน้ำได ดังนี้ ในพื้นที่ทางการเกษตร การปลูกพืชคลุมดินกลุมนี้สามารถลดการกรอนของดิน
แลวยังรักษาความชื้นในดินดวย ซึ่งจะเปนการประหยัดน้ำในการเพาะปลูกไดอีกแนวทางหนึ่ง เปนตน

(4) แหลงน้ำจากอุตสาหกรรม น้ำเสียจากอุตสาหกรรม (Industrial water waste)
โรงงานตองวางแผนการใชน้ำอยางคุมคา ลดการปลอยน้ำเสียโดยการทำบำบัดน้ำกอนปลอยออกสู
สิ่งแวดลอม ซึ่งแมวาการสรางโรงบำบัดน้ำจะมีคาใชจายสูง แตเปนการอนุรักษสิ่งแวดลอมไดดี
(5) การรักษาแหลงน้ำจากกิจกรรมชุมชน น้ำเสียจากชุมชน (Municipal water waste)

การลดการปลอยน้ำเสียจากชุมชนหรือครัวเรือนลงสูแหลงน้ำธรรมชาติโดยการสรางบอกักเก็บอยางถูกวิธี
ทำการติดตั้งสุขภัณฑและระบบประหยัดน้ำ ปรับปรุงนิสัยการบริโภคเทาที่เหมาะสมและจำเปนเพื่อลดของเสีย
การลดการใชน้ำเปนการชวยประหยัดเงินไปในตัวดวย อยางไรก็ตาม น้ำเสียจากชุมชนนั้นสามารถ
ทำการบำบัดได

(6) การพัฒนาเมือง (Urban development) การกอสรางอาคารและการตัดถนน
เปนปญหาใหญตอแหลงน้ำและพื้นที่ลุมน้ำมาก การขยายตัวของเมืองทำใหลุกล้ำเขาไปในพื้นที่ลุมน้ำ
สงผลตอการซึมผานของน้ำ และเกิดปญหาตอทั้งปริมาณและคุณภาพของน้ำบาดาล

กองนโยบายและแผนการใชที่ดิน กรมพัฒนาที่ดิน