Page 93 - Lamphun
P. 93
5-11
5.2 แนวทางการขับเคลื่อนแผนการใช้ที่ดินสู่การปฏิบัติ
การจัดท าแผนการใช้ที่ดินจังหวัดล าพูน เป็นการวิเคราะห์ฐานข้อมูลด้านต่างๆ โดยพิจารณา
ลักษณะทางกายภาพของพื้นที่ สภาพภูมิประเทศ การใช้ประโยชน์ที่ดินในปัจจุบัน ลักษณะดินตาม
ศักยภาพของพื้นที่ในการท าการเกษตร ข้อกฎหมายที่เกี่ยวข้องกับการใช้ทรัพยากรและที่ดินป่าไม้ใน
เขตป่าสงวนแห่งชาติ รวมถึงพื้นที่ภายใต้ข้อก าหนดที่ต้องสงวนพื้นที่ไว้เพื่อการอนุรักษ์ ดังนั้นการจะ
ขับเคลื่อนแผนการใช้ที่ดินไปสู่การปฏิบัติให้เกิดขึ้นอย่างมีประสิทธิภาพและเป็นรูปธรรมนั้น เจ้าหน้าที่
ซึ่งปฏิบัติงานในพื้นที่ ควรน าร่างแผนการใช้ที่ดินไปพิจารณาหาข้อสรุปร่วมกันระหว่างชุมชน และ
หน่วยงานในพื้นที่ หรือองค์กรของรัฐที่เกี่ยวข้อง เพื่อให้มีความเห็นชอบร่วมกัน อีกทั้งยังช่วยลดปัญหา
ความขัดแย้งเรื่องการใช้ประโยชน์พื้นที่ระหว่างชุมชนกับหน่วยงานภาครัฐ และเมื่อได้ข้อสรุปแนวทาง
การใช้ประโยชน์ที่ดินแล้วจึงน าข้อสรุปดังกล่าวไปปรับปรุง และจัดท าแผนการใช้ที่ดินตามผลสรุปและ
ข้อเสนอแนะ นอกจากนี้แผนการใช้ที่ดินยังสามารถไปเป็นกรอบในการก าหนดกิจกรรมและงบประมาณ
ในการพัฒนาพื้นที่ ของส่วนราชการ/หน่วยงานต่างๆ เพื่อการฟื้นฟูทรัพยากรธรรมชาติในพื้นที่ได้อย่าง
มีประสิทธิภาพ
ซึ่งจากการวิเคราะห์ พบว่าพื้นที่ส่วนใหญ่อยู่ในเขตป่าไม้ตามกฎหมาย โดยเขตที่ต้องเร่งด าเนินการ
จัดการพื้นที่ เพื่อการอนุรักษ์และฟื้นฟูเป็นอันดับแรก ได้แก่ พื้นที่ป่าอนุรักษ์ และพื้นที่เกษตรกรรมที่มี
แนวโน้มของการชะล้างพังทลายสูง ตามล าดับ เนื่องจากในบริเวณดังกล่าวเป็นพื้นที่ที่มีความลาดชันสูง
และบางบริเวณเป็นดินตื้นถึงลึกปานกลางซึ่งไม่เหมาะสมต่อการเกษตรกรรม จึงควรแนะน าให้เกษตรกร
ที่ใช้พื้นที่ในบริเวณดังกล่าวเปลี่ยนรูปแบบการท าเกษตรจากที่เคยปลูกพืชไร่ หรือท าไร่หมุนเวียนมาเป็น
การใช้พื้นที่เพื่อการปลูกไม้ผล ไม้ยืนต้น และท าเกษตรแบบผสมผสานตามแนวทางเกษตรพอเพียง
รวมถึงการให้ความรู้และถ่ายทอดเทคโนโลยีการผลิต เพื่อเพิ่มรายได้จากการเกษตรกรรม โดยไม่ต้อง
ขยายพื้นที่เพาะปลูกเพิ่ม และปลูกจิตส านึกให้เกษตรกรในพื้นที่มีความรักและห่วงแหนพื้นที่ป่าไม้
5.3 สรุปและข้อเสนอแนะ
สรุป
การจัดท าแผนการใช้ที่ดินในพื้นที่เป็นการก าหนดเขตโดยพิจารณาจากลักษณะทางกายภาพ
ของพื้นที่ การใช้ประโยชน์ที่ดินในปัจจุบัน ทรัพยากรดินตามศักยภาพของพื้นที่ตลอดจนความเหมาะสม
ในการเพาะปลูก และข้อกฎหมายที่เกี่ยวข้องกับการใช้ทรัพยากรและที่ดินป่าไม้ในเขตป่าสงวนแห่งชาติ
รวมถึงพื้นที่ภายใต้ข้อก าหนดที่ต้องสงวนพื้นที่ไว้เพื่อการอนุรักษ์ ดังนั้นการน าแผนการใช้ที่ดินไปสู่
การปฏิบัติให้มีประสิทธิภาพและเป็นรูปธรรม หน่วยงานที่เกี่ยวข้องและชุมชนในพื้นที่จึงควรน าแผนการใช้
ที่ดินดังกล่าวไปพิจารณาและร่วมด าเนินการจัดระเบียบการใช้ประโยชน์ที่ดินให้มีความสอดคล้องกันทั้ง
ระบบเพื่อการบริหารการจัดการพื้นที่อย่างมีประสิทธิภาพ และสอดคล้องตามหลักวิชาการ อีกทั้งยังช่วย
ลดปัญหาความขัดแย้งในเรื่องการใช้ประโยชน์พื้นที่ได้ โดยเขตที่ควรเร่งด าเนินการพัฒนาพื้นที่เป็นอันดับ
ต้นๆ ได้แก่ เขตพื้นที่เกษตรกรรมมีศักยภาพในการผลิตสูง เนื่องจากในบริเวณดังกล่าวเป็นพื้นที่ที่มี
ความเหมาะสมในการเพาะปลูกปานกลางถึงสูง และเป็นบริเวณที่มีศักยภาพในการพัฒนาเพื่อเพิ่ม
ปริมาณและคุณภาพผลผลิตได้ ดังนั้นหน่วยงานที่เกี่ยวข้องจึงควรประสานงานเพื่อจัดหาแหล่งน้ าเพื่อ
การเกษตร และถ่ายทอดเทคโนโลยีที่เหมาะสม เพื่อส่งเสริมและสนับสนุนเกษตรกรในการเพิ่มผลผลิต
และลดต้นทุนการผลิต ทั้งในระยะสั้นและระยะยาว