Page 144 - เขตการใช้ที่ดินพืชเศรษฐกิจทานตะวัน
P. 144
3-62
3.4 ศักยภาพ โอกาส และข้อจํากัดในการผลิตและการตลาด
ทานตะวันเป็นพืชนํ้ามันที่มีความสําคัญชนิดหนึ่งรองจากปาล์มนํ้ามันและถั่วเหลือง ผลิตภัณฑ์
จากทานตะวันนอกจากจะใช้เมล็ดบริโภคโดยตรงเพื่อสุขภาพแล้วยังใช้นํ้ามันเป็นวัตถุดิบ
ในอุตสาหกรรมต่อเนื่องหลายประเภท จึงเป็นที่ต้องการของตลาดภายในประเทศและตลาดโลก
สําหรับในประเทศไทยการผลิตเมล็ดทานตะวันยังไม่เพียงพอกับความต้องการในส่วนนี้ได้ทํา
การวิเคราะห์จุดแข็ง จุดอ่อน โอกาส และข้อจํากัด ด้านการผลิตและการตลาดของทานตะวันสําหรับ
การพิจารณากําหนดเขตและวางแผนการใช้ที่ดินผลิตทานตะวัน โดยสามารถใช้จุดแข็งและโอกาส
เป็นแนวทางในการผลิตหรือขยายการผลิต การตลาด และใช้จุดอ่อนและข้อจํากัดเป็นแนวทางแก้ไข
ปรับปรุงและพัฒนาต่อไป ดังนี้
3.4.1 จุดแข็ง
1) ทานตะวันเป็นพืชที่ปลูกได้ทุกฤดูกาลและเจริญเติบโตได้ดีในประเทศไทย เนื่องจาก
เป็นพืชที่มีการปรับตัวเข้ากับสภาพของเขตร้อนได้และไม่ไวต่อแสง สามารถออกดอกให้ผลได้ทุกสภาพ
ช่วงแสง มีระบบรากลึกและแผ่กว้างสามารถดูดซับความชื้นและธาตุอาหารได้ดี เมื่อต้นทานตะวัน
ตั้งตัวได้จะมีความทนทานต่อสภาพแห้งและร้อนได้และจะเริ่มเติบโตทันทีเมื่อได้รับนํ้าฝน นอกจากนี้
ต้นทานตะวันยังมีความทนทานต่อสภาพอากาศเย็นจัดได้ดีกว่าข้าวโพดเลี้ยงสัตว์และข้าวฟ่าง เกษตรกร
นิยมปลูกเป็นพืชครั้งที่ 2 ต่อจากพืชหลักในพื้นที่ไร่ เนื่องจากเป็นพืชล้มลุกที่มีอายุสั้น
2) ทานตะวันสามารถปลูกและเติบโตได้ในดินแทบทุกประเภท โดยจะเติบโตได้ดี
ในดินที่มีผิวหน้าหนาและอุ้มความชื้นไว้ได้ดี สามารถทนต่อสภาพดินเค็ม ดินที่มีสภาพเป็นด่าง
และดินที่มีความอุดมสมบูรณ์ตํ่าได้ จึงสามารถปลูกได้ทั่วไปในทุกภาคของประเทศไทย
3) ทานตะวันเป็นพืชที่ต้องการนํ้าน้อยอาศัยเพียงความชุ่มชื้นในดินในระยะช่วงปลูก
ปลายฤดูฝนประมาณเดือนกันยายน-ตุลาคม ปริมาณนํ้าฝนเพียง 300-400 ลูกบาศก์เมตรต่อไร่
ไม่จําเป็นต้องมีแหล่งนํ้า จึงเหมาะสมสําหรับปลูกเป็นพืชครั้งที่ 2 ประกอบกับเป็นพืชที่ไม่ต้องการ
การดูแลรักษามาก โรคและแมลงศัตรูพืชรบกวนน้อย เมื่อเปรียบเทียบกับพืชครั้งที่ 2 ชนิดอื่น เช่น
ถั่วเหลืองและข้าวโพดเลี้ยงสัตว์ เป็นต้น
4) มีพันธุ์หลายสายพันธุ์ที่ปรับตัวเข้ากับสภาพอากาศเขตร้อนของประเทศไทย
ได้แก่ สายพันธุ์พื้นเมือง สายพันธุ์สังเคราะห์ที่ได้จากการวิจัยพัฒนาของกรมวิชาการเกษตร (ได้แก่
พันธุ์เชียงใหม่ 1 พันธุ์แม่สาย เป็นต้น) และสายพันธุ์ลูกผสมที่นําเข้าจากต่างประเทศ (ได้แก่ พันธุ์แปซิฟิค 33
แปซิฟิค 55 แปซิฟิค 77 อาตูเอล จัมโบ้ โอลิซัน 2 และโอลิซัน 3 เป็นต้น) ส่วนที่สําคัญของการใช้พันธุ์
เป็นที่ยอมรับกันว่าทานตะวันเป็นพืชที่ปราศจากการตัดแต่งพันธุกรรม (GMOs)
เขตการใช้ที่ดินพืชเศรษฐกิจทานตะวัน สํานักสํารวจดินและวางแผนการใช้ที่ดิน
