Page 46 - Plan GI
P. 46
2-30
(1.3) การเก็บเกี่ยวผลผลิต
เก็บเกี่ยวในระยะเวลาที่เหมาะสม คือ ระยะที่ขาวออกดอกแลว
ประมาณ 30 - 35 วัน โดยรวงจะโนมลง เมล็ดในรวงมีสีฟางหรือเหลือง โคนรวงมีเมล็ดเขียวบางเล็กนอย
ซึ่งเรียกวา ระยะพลับพลึง (เดือนตุลาคมถึงเดือนพฤศจิกายน) เปนระยะที่เมล็ดขาวสุกแกพอเหมาะ
ทำใหไดนํ้าหนักเมล็ดสูง เปอรเซ็นตขาวเต็มเมล็ด ปริมาณมาก และมีคุณภาพการสีดี
วิธีการเก็บเกี่ยว กอนถึงระยะเก็บเกี่ยว 10 วัน ควรระบายนํ้าออก
จากแปลงนาเพื่อใหขาวสุกแกพรอมกัน สวนวิธีการเก็บเกี่ยวนั้นสามารถทําไดทั้งการเกี่ยวดวยมือ และใช
เครื่องมือเก็บเกี่ยวซึ่งจะใหขาวที่มีคุณภาพไมแตกตางกัน แตถามีการปรับเครื่องจักรไมเหมาะสมกับ
การทํางานอาจจะทําใหเกี่ยวไมไดขาวรวงหลนหรือเมล็ดแตกหักได
(2) การจัดการหลังการเก็บเกี่ยว
(2.1) การจัดการหลังการเก็บเกี่ยว
หลังการเก็บเกี่ยว การนวดผลผลิตขาว และทำความสะอาดโดย
การฝดแลว ยังไมสามารถเก็บรักษาเมล็ดขาวที่มีความชื้นสูงไวในโรงเก็บได เพราะเมล็ดมีการหายใจทำใหเกิด
ความรอน จะทำใหเกิดเชื้อราเขาทำลาย ควรลดความชื้นในเมล็ดกอนเก็บ โดยตากเมล็ดขาวบนลานที่ทำ
ความสะอาดแลว ไมควรตากบนพื้นซีเมนตหรือพื้นถนนโดยตรง เพราะเมล็ดอาจไดรับความรอนสูงเกินไป
ควรปูพื้นดวยผาใบหรือเสื่อสานดวยไมไผ ความหนาของกองที่ตาก ประมาณ 5 - 10 เซนติเมตร ไมควรหนา
หรือบางเกินไป ควรมีวัสดุคลุมกองขาวเพื่อปองกันน้ำคางหรือฝน ระยะเวลาการตากขาวประมาณ 2 - 3 แดด
ไมควรตากนานเกินไป การลดความชื้นโดยใชเครื่องจักร ตองมีความรูความเขาใจการใชเครื่องจักร
เปนอยางดี วัตถุประสงคของการลดความชื้นเมล็ดเพื่อเก็บเปนเมล็ดพันธุตองมีความระมัดระวังไมให
อุณหภูมิของเครื่องลดความชื้นจนมีผลตอความงอกของเมล็ด ควรคำนึงถึงคาใชจายในการปฏิบัติจะคุม
หรือไมซึ่งความชื้นของขาวเปลือกที่เก็บทั่วไป ความชื้นไมควรสูงเกิน 14 เปอรเซ็นต
การแปรรูปผลผลิตขาวเปลือก แปรรูปเปนขาวกลองและขาวสาร
โดยโรงสีที่ตั้งอยูในจังหวัดบุรีรัมยหรือโรงสีที่ไดรับการรับรองจากคณะกรรมการตรวจรับรองการแปรสภาพ
การแปรูปตองมีการบริหารจัดการดังนี้
- ขาวเปลือกตองมาจากเกษตรกรที่ไดรับการขึ้นทะเบียนเปนสมาชิก
ผูผลิตขาวหอมมะลิดินภูเขาไฟบุรีรัมย และไดรับการรับรองวาไดปฏิบัติตามคูมือปฏิบัติงาน
- การผลิต การรับ/การจาย ขาวเปลือก ขาวสาร แตละครั้งมีการ
บันทึกขอมูลที่มาของขาวเปลือก ปริมาณขาวเปลือกที่นำมาผลิตเปนขาวสาร ปริมาณขาวสารที่ไดรับ
ปริมาณขาวสารที่จายใหแกผูใด ปริมาณคงเหลือ
- ขาวเปลือกที่จะทำการแปรรูปตองมีความชื้นไมเกินรอยละ 14
หากมีความชื้นเกินกวาที่กำหนดจะตองทำการปรับลดความชื้นกอนการแปรรูป
- การเคลื่อนยาย การรักษาสภาพ การขนสง และบรรจุภัณฑ
รวมถึงพาหนะขนยายตองสะอาด สามารถปองกันการปนจากขาวพันธุอื่นได
(2.2) การเก็บรักษาผลผลิต
การเก็บรักษา เมล็ดขาวจะตองสะอาดปราศจากสิ่งเจือปน ไมเปนแหลง
เพาะเชื้อโรค และแมลงศัตรู เมล็ดแหง มีความชื้นไมเกิน 14 เปอรเซ็นต ยุงฉางจะตองสะอาด มีตาขาย
แผนการใชที่ดินพืชบงชี้ทางภูมิศาสตร (GI) ของประเทศไทย กองนโยบายและแผนการใชที่ดิน