Page 25 - รายงานประจำปี 2565
P. 25
การวิเคราะห์ผลตอบแทนทางเศรษฐกิจของเกษตรกรที่ปลูกพืชเศรษฐกิจ (ข้าวนาปี)
ตามชั้นความเหมาะสมของที่ดิน จังหวัดพะเยา ปีการเพาะปลูก 2564/65
โดย กลุ่มเศรษฐกิจที่ดินทางการเกษตร
ระบบแผนที่เกษตรเพื่อการบริหารจัดการเชิงรุก (Agri-Map) เป็น
ระบบที่ช่วยให้เกษตรกรสามารถเข้าถึงข้อมูลด้านการเกษตร แผนที่ความ
เหมาะสมของการปลูกพืช (Zoning ดิน น้้า พืช) ปัจจัยการผลิต พื้นที่ใน
และนอกเขตชลประทาน แหล่งน้้าผิวดินและใต้ดิน Cropping Pattern
และ Cropping Requirement โดยมีการวิเคราะห์ข้อมูลจัดท้าเป็นแผนที่
รายจังหวัดจากข้อมูลขอบเขตการปกครอง การใช้ที่ดินในปัจจุบัน พื้นที่
ปลูกพืชเศรษฐกิจพื้นที่ที่เหมาะสมและไม่เหมาะสมกับพืชเศรษฐกิจรายชนิด
ซึ่งเป็นประโยชน์ส้าหรับการบริหารจัดการด้านการเกษตรของไทย ให้เกิด
ความสมดุล มั่นคง ยั่งยืน แต่เนื่องจากปัจจุบันระบบแผนที่เกษตรฯ ยังขาด
การแสดงผลการคาดการณ์ผลผลิตสินค้าเกษตรและผลตอบแทนการผลิตพืช
จึงท้าให้เกิดความร่วมมือระหว่างกรมพัฒนาที่ดินกับศูนย์เทคโนโลยี
อิเล็กทรอนิกส์และคอมพิวเตอร์แห่งชาติ (NECTEC) ในการด้าเนินโครงการคาดการณ์ผลผลิตสินค้าเกษตร โดยมี
โครงการน้าร่องสินค้าเกษตรข้าวนาปี จังหวัดพะเยามาจัดท้าแบบจ้าลองและน้าข้อมูลแสดงผลในระบบแผนที่
เกษตรเพื่อการบริหารจัดการเชิงรุก (Agri-Map) ซึ่งจะท้าให้เกษตรกรสามารถวางแผนการผลิตล่วงหน้าได้อย่าง
เหมาะสมสอดคล้องกับความต้องการของตลาด
ทั้งนี้ กรมพัฒนาที่ดิน เป็นหน่วยงานหลักในการก้าหนดนโยบายให้จัดท้าเขตการใช้ที่ดินในพื้นที่
เกษตรกรรม โดยค้านึงถึงการจัดสรรทรัพยากรธรรมชาติที่มีอยู่อย่างจ้ากัดให้เหมาะสมและเป็นธรรม รวมทั้ง
ให้ความส้าคัญกับการจัดท้าฐานข้อมูลพืชเศรษฐกิจ ดังนั้น จึงมีความจ้าเป็นที่ต้องด้าเนินการวิเคราะห์ผลตอบแทน
ทางเศรษฐกิจของเกษตรกรที่ปลูกพืชเศรษฐกิจ (ข้าวนาปี) ตามชั้นความเหมาะสมของที่ดิน เพื่อใช้ในแบบจ้าลอง
การคาดการณ์ผลผลิตสินค้าเกษตรและผลตอบแทนการผลิตพืช ซึ่งจะเป็น
ประโยชน์ต่อการด้าเนินงานตามนโยบายภาคการเกษตรของรัฐ และ
ตอบสนองความต้องการของเกษตรกรได้อย่างยั่งยืน โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อ
1) ศึกษาข้อมูลทั่วไป ปัญหาทางด้านการเกษตร และทัศนคติของเกษตรกร และ
2) ศึกษาต้นทุนและผลตอบแทนการปลูกข้าวนาปีตามชั้นความเหมาะสม
ของที่ดินในจังหวัดพะเยา เพื่อให้บรรลุวัตถุประสงค์ดังกล่าว ได้เก็บรวบรวม
ข้อมูลและค้นคว้าเอกสารของหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง และใช้แบบสอบถามใน
การสัมภาษณ์แบบมีโครงสร้างแน่นอน ด้วยการสุ่มตัวอย่างและสัมภาษณ์
เกษตรกรตัวอย่างด้วยวิธีการสุ่มตัวอย่างแบบเจาะจง (Purposive Sampling)
จ้านวน 172 ตัวอย่าง ประกอบด้วยอ้าเภอเมือง ภูซาง แม่ใจ ดอกค้าใต้ จุน เชียงค้า และเทิง จังหวัดพะเยา
บริเวณพื้นที่ S1 S2 และ S3 ของผลผลิตข้าวนาปีตามประเภทข้าวหอมมะลิ ข้าวเจ้า และข้าวเหนียว
23
