Page 78 - Cost-Benefit Analysis of agricultural waste management methods
P. 78
ตารางที่ 14 การจัดการเศษวัสดุเหลือใชDทางการเกษตรในปจจุบันทั้งในประเทศและตIางประเทศ (ตIอ)
รูปแบบการใชLประโยชนTจากเศษวัสดุเหลือใชLทางการเกษตร แหลBงที่มา
• วัสดุชีวมวลจะมีรูปแบบการใชXประโยชน'ในการดูดซับมวลสารในชั้นบรรยากาศ การใชXประโยชน'วัสดุชีวมวลเหลือใชX
ที่แตกตqางกัน ทางการเกษตรสำหรับกักเก็บ
คาร'บอนและดูดซับสารอินทรีย'ระเหย
งqายในชั้นบรรยากาศ (สุทธิรัตน' กิตติ
พงษ'วิเศษ และคณะ, 2560)
ที่มา: รวบรวมโดยทีมวิจัย (2565)
4.3.2 ผลกระทบที่เกิดจากการจัดการวัสดุเหลือใช4ทางการเกษตร
นับตั้งแตIปTค.ศ.1980 การเปลี่ยนแปลงสภาวะภูมิอากาศโลก (Climate Change) ไดDเขDามามีบทบาท
ทั้งในระดับประเทศและระดับโลกมากขึ้น การเปลี่ยนแปลงสภาวะภูมิอากาศโลกนี้ยังมีการเชื่อมโยงกับการ
จัดการวัสดุเหลือใชDทางการเกษตร โดยเฉพาะประเด็นผลกระทบจากการจัดการวัสดุที่เหลือใชDทางการเกษตรที่
ไมIเหมาะสม เชIน วิธีการเผา การเผาวัสดุเหลือใชDทางการเกษตรในที่โลIง (Open burning) เป\นหนึ่งในสาเหตุ
ของการปลIอยก าซเรือนกระจกและมวลสารสูIชั้นบรรยากาศ (สุทธิรัตน1 กิตติพงษ1วิเศษและคณะ, 2560)
การศึกษาการประมาณการการปลIอยก าซเรือนกระจกจากการเผาไหมDเศษวัสดุเหลือใชDทางการเกษตรในที่โลIง
แจDง (มิใชIการประมาณการก าซเรือนกระจกจากกิจกรรมการเพาะปลูก) ที่แลDวเสร็จในปจจุบันจะเป\นการ
ประมาณการในระดับหDองปฏิบัติการ (กิตติยาภรณ1 รองเมือง, 2558)
การเผาวัสดุเหลือใชDทางการเกษตรในที่โลIงเป\นประเด็นสำคัญที่นิยมศึกษากันทุกประเทศ เนื่องจากการ
เผาวัสดุเหลือใชDทางการเกษตรกIอใหDเกิดมลพิษทางอากาศที่สIงผลตIอสุขภาพ การศึกษาสIวนใหญIเป\นการ
คำนวณปริมาณฝุนละออง ทั้งขนาด 10 และ 2.5 จากการวิเคราะห1คIาอินทรีย1คาร1บอนที่เกิดจากการเผาวัสดุ
ทางการเกษตรในพื้นที่รอบทะเลปอไฮI ประเทศสาธารณรัฐประชาชนจีน ในระหวIางปT 2554-2555 มีคIาเทIากับ
− 3
3.8 ± 2.7 µg m และธาตุคาร1บอน เทIากับ 2.2 ± 2.2 µg m ซึ่งทำใหDเกิดคIาความเขDมขDนฝุนละอองขนาด
− 3
PM2.5 คิดเป\นรDอยละ 8 และรDอยละ 4 ตามลำดับ (Wang, 2014) นอกจากนี้ภูมิประเทศและลักษณะกิจกรรม
เชิงพื้นที่ยังสIงผลตIอคุณภาพอากาศของประเทศจีนอีกดDวย (LingJun Li et al., 2008) เชIนเดียวกับประเทศ
ไทยที่มีคIาความเขDมขDนของฝุนละอองแตกตIางกันออกไปตามลักษณะพื้นที่ แหลIงกำเนิดของฝุนละออง PM 2.5
อันดับแรกมาจากการเผาในที่โลIง รองลงมาไดDแกI ไอเสียรถ โดยเฉพาะดีเซล (ขนิษฐา ชัยรัตนาวรรณ
และณัฐพศุตม1 ภัทธิราสินสิริ, 2563)
4.3.3 การจัดการเศษวัสดุเหลือใช4ทางการเกษตรของเกษตรกรรายยQอยประเทศไทย
จากการลงพื้นที่พบวIาการจัดการเศษวัสดุเหลือใชDทางการเกษตรของเกษตรกรรายยIอยในประเทศไทย
ขึ้นกับปจจัยหลายอยIาง ปจจัยหลัก คือทุน แรงงาน และลักษณะทางภูมิศาสตร1ของพื้นที่หรือวัฒนธรรม
การผลิตของแตIละภูมิศาสตร1 โดยเกษตรกรรายยIอยจะเลือกวิธีในการจัดการเศษวัสดุเหลือใชDทางการเกษตร
ที่สะดวกตIอการเก็บเกี่ยวและเตรียมแปลงปลูกในฤดูกาลถัดไปภายใตDตDนทุนและแรงงานที่มี
74
