Page 113 - แผนการใช้ที่ดินจังหวัดกาฬสินธุ์ 2566

3-43

3.3.2 การชะลางพังทลายของดิน
การสูญเสียดินเนื่องจากการชะลางพังทลายของดิน ทำใหเกิดการสูญเสียหนาดินที่มีธาตุอาหาร

พืช อินทรียวัตถุในดิน ตลอดจนโครงสรางของดิน สงผลใหความอุดมสมบูรณ และความสามารถในการใหผล

ผลิตของดินลดลง เปนสาเหตุหลักที่ทำใหทรัพยากรดินเสื่อมโทรมลงอยางรวดเร็ว สงผลตอทรัพยากร
่

ิ
ี

สิงแวดลอม ระบบนิเวศ และสงผลกระทบโดยตรงตอปริมาณผลผลิตของเกษตรกรจึงจำเปนตองมการประเมน
การสูญเสียดินจากการชะลางพังทลายของดิน โดยประเมินจากสมการการสูญเสียดินสากล (Universal Soil
Equation: USLE) ของ Wischmeier & Smith (1978) สำหรับวิเคราะหปริมาณดินที่สูญเสียจากการชะลาง
พังทลาย โดยมีรูปแบบของสมการ ดังนี้
A = RKLSCP

จากคาปจจัยทั้ง 5 ปจจัยนั้น สามารถนำมาคำนวณการสูญเสียดินสอดคลองตามสมการ
้
การสูญเสียดินสากล (Universal Soil Loss Equation : USLE) โดยระบบสารสนเทศภูมิศาสตร ซึ่งแบงชัน
ความรุนแรงของการสูญเสียดินออกเปน 5 ระดับดังนี้ (กรมพัฒนาที่ดิน, 2545)

ชั้นความรุนแรงของการสูญเสียดิน อัตราการสูญเสียดิน (ตัน/ไร/ป)
นอย 0-2

ปานกลาง 2-5
รุนแรง 5-15
มาก 15-20
มากที่สุด มากกวา 20

ิ
จากการประเมนการชะลางพังทลายของดน โดยการประเมินอัตราการสูญเสียดิน และจัด
ิ
ี
ี
้
ชันความรุนแรงของการสูญเสียดินของจังหวัดกาฬสินธุ (ตารางท่ 3-16 และรูปท่ 3-13) พบวา อัตราการ
สูญเสียดินในพื้นที่จังหวัดกาฬสินธุอยูในระดับนอย มีเนื้อที่ 3,077,369 ไร หรือรอยละ 70.89 ของเนื้อที่จังหวัด
รองลงมาเปนปานกลาง มีเนื้อที่ 805,780 ไร หรือรอยละ 18.56 ของเนื้อที่จังหวัด รุนแรง มีเนื้อที่ 435,637 ไร หรือ
รอยละ 10.03 ของเนื้อที่จังหวัด รุนแรงมากที่สุด มีเนื้อที่ 22,781 ไร หรือรอยละ 0.52 ของเนื้อที่จังหวัด และ
รุนแรงมาก มีเนื้อที่ 149 ไร หรือรอยละ 0.00 ของเนื้อที่จังหวัด

ตารางที่ 3-16 ความรุนแรงของการสูญเสียดินในพื้นที่จังหวัดกาฬสินธุ


ั
ระดับ อตราการชะลางพงทลายของดิน เนื้อท ี่
ั

การชะลางพงทลาย (ตัน/ไร/ป) ไร รอยละ
ั
นอย 0.00 - 2.00 3,077,369 70.89
ปานกลาง 2.01 - 5.00 805,780 18.56

รุนแรง 5.01 - 15.00 435,637 10.03
รุนแรงมาก 15.01 - 20.00 149 ns

รุนแรงมากที่สุด >20.01 22,781 0.52

ี่
รวมเนื้อททั้งหมด 4,341,716 100.00