Page 109 - แผนการใช้ที่ดินจังหวัดกาฬสินธุ์ 2566

3-39

1. การปลูกพืชทำลายชั้นดาน
พืชหลายชนิดมีระบบรากที่แข็งแรง สามารถเติบโตไชชอนผานชั้นดานที่พืชทั่วไปไม 

สามารถทำได พืชเหลานี้ ไดแก หญาบาเฮีย (bahiagrass) หญาแฝก (vetiver Grass)
2. การควบคุมการใชเครื่องจักรกล
ปญหาการเกิดชั้นดานในดินลางอาจลดลงได หากมีการควบคุมการใชเครื่องจักรกล
ในพื้นที่เกษตรใหนอยที่สุดเทาที่จำเปน และในขณะที่ดินไมชื้นเกินไป โดยเฉพาะการควบคุมเครื่องจักรกลใน

การไถพรวนดิน กำจัดวัชพืช การใหน้ำและเก็บเกี่ยวผลผลิตของพืช สำหรับพืชที่ปลูกเปนแถวบนดินเกิดดานใต
ชั้นไถพรวนไดงาย การควบคุมใหแนวทางเดินของเครื่องจักรกลใหซ้ำทางเดิมอยางเครงครัดและวางแถวปลูก
พืชใหอยูระหวางแนวลอของเครื่องจักรกลเปนสิ่งจำเปนซึ่งจะทำใหเกิดดานเฉพาะแนวลอรถเครื่องจักรกล

ื
สงผลกระทบตอการเติบโตของพืชโดยตรงนอยกวาดานที่เกิดทั่วทั้งพื้นที่รวมทั้งใตแถวปลูกพืชดวย และเม่อ
พิจารณาจากโครงสรางดินควรมีการไถพรวนดินเมื่อดินมีความชืนที่เหมาะสมไมแหงหรือเปยกเกินไป ซึ่งจะ
้
สงผลเสียตอโครงสรางดินนอยที่สุด คือ การไถพรวนดินจะทำใหกอนดินแตกตามรอยแยกระหวางเม็ดดินตาม
ิ
่
่
ธรรมชาติมากทีสุด ระดับความชื้นทีเหมาะสมกับการไถพรวนนี้ในดนทั่วไปมีคาต่ำกวาระดับความชื้นที่ความจุ
สนามเล็กนอย โดยปกติระดับความชื้นที่ความจุในสนามมักเกิดขึ้นภายใน 1-3 วันหลังจากดินไดรับน้ำจนอมตัว
ิ่
สำหรับดินที่ระบายน้ำด ดังนั้น จึงอาจกลาวไดวาสำหรับดินที่ระบายน้ำดี การไถพรวนควรกระทำหลังจากฝน
ี
ตกหนักแลว 3-5 วัน
3. การไถระเบิดดินดาน

การไถระเบิดชั้นดานทำไดโดยการไถดวยไถทมีลักษณะพเศษที่สามารถเจาะและทำ
ิ
ี่
ใหดินชั้นดานแตกกระจายได คือ ไถลึก (deep plowing)หรือไถทำลายดินดาน (subsoiling) ควรไถที่ระดบ
ั
ความลึกประมาณ 75 เซนติเมตร โดยระยะหางรอยละ 50 เซนติเมตร การไถตัดดานจะใหผลเต็มที่กตอเมอทำ
็
ื่
ี่
ิ
ู

การไถขณะทดินมีชั้นดานคอนขางแหง ซึ่งจะทำใหชั้นดานถกทำลายโดยการเกดรอยแตกแยกไดงาย แตการไถ


เมื่อดินแหงเชนนี้ตองใชรถไถที่มีกำลังมาก ถาไถเมื่อดินชื้นเกินไปรอยแตกแยกในดินจะมีเฉพาะรองที่เกิดจาก
ั
ตัวไถเทานั้น ดินจะจับตัวเปนกอนโต ในพื้นที่ปลูกพืชไรทั่วไปในการไถระเบิดดานอาจไถเปนแนวเดียวหางกน
ตั้งแตระยะ 40-80 เซนติเมตร หรืออาจไถเปนสองแนวตัดกันเปนตารางก็ได เมื่อชั้นดานถูกทำลายก็จะทำให
การแทรกซึมของน้ำเขาสูดินมากขึ้น ชวยใหน้ำมีโอกาสถูกเก็บกักไวในดินชั้นลางมากขึ้นและขณะเดียวกนกเปด
ั

็
โอกาสใหรากพืชไดชอนไชเขาในดินลางดวย จึงมีผลชวยใหการเติบโตและใหผลผลิตของพืชดีขึ้น
4. การควบคุมความชื้นดิน
ชั้นดานในดินลางจะแข็งจนกระทั่งเปนอุปสรรคตอการแพรกระจายของรากพืชก ็

็

ตอเมื่อแหงถงระดับหนึ่งเทานั้น เมื่อมีความชื้นพอเหมาะรากพืชทั่วไปกสามารถไชชอนเขาไปในชั้นดานไดมาก

ึ
ขึ้น ดังนั้น การรักษาความชื้นในดินชั้นดานใหพอเหมาะจึงสามารถลดผลกระทบของชั้นดานตอการ
แพรกระจายของรากพืชไดระดับหนึ่ง การควบคุมความชื้นใหพอเหมาะนี้กระทำไดเฉพาะในพื้นที่ที่มีระบบ
ชลประทานที่ดีเทานั้น ซึ่งในกรณีเชนนี้ปญหาที่พืชจะขาดแคลนน้ำ โดยเหตุที่รากพืชถูกจำกัดดวยชั้นดานก็ม ี
ุ
ปญหาอยูแลว การสงเสริมใหรากพืชแพรกระจายลงในชั้นดานโดยการควบคมความชื้นของชั้นดานใหเหมาะสม
จึงเปนการสงเสริมใหพืชไดใชประโยชนจากธาตุอาหารพืชในดินชั้นดานและใตดาน
5. การเพิ่มอินทรียวัตถ ุ
. การเพิ่มอินทรียวัตถุใหแกดินสามารถทำไดหลายแนวทาง เชน การใสปุยคอก
ปุยหมัก การไถกลบพืชปุยสดหรือเศษซากพืชลงไปในดิน การไถกลบเศษวัสดุเหลือใชหรือการจัดการวัสดุเหลือ

ุ
ใชที่มีอยูในไรนาใหเกิดประโยชนสูงสุดหรือการใชเปนวัสดุคลุมดิน เปนตน ซึ่งอินทรียวัตถเหลานี้ชวยใหดินม ี