Page 60 - แผนการใช้ที่ดินเพื่อการผลิตข้าวคุณภาพสูงรายพันธู์ กข43
P. 60
3-18
มีอิทธิพลต่อการงอกของเมล็ดต่อการออกดอกของพืชบางชนิด และมีส่วนสัมพันธ์กับขบวนการสังเคราะห์แสง
ซึ่งจะส่งผลกระทบต่อการเจริญเติบโตของพืช
- ความสูงจากระดับทะเลปานกลาง : h
2) การหยั่งลึกของราก
สภาวะการหยั่งลึกของราก (rooting conditions) คุณลักษณะที่ดินที่เป็นตัวแทน
ได้แก่ ความลึกของดิน (effective soil depth) และความลึกที่พบชั้นกรวด ซึ่งจะมีส่วนสัมพันธ์กับความลึก
ื
ื่
ของระบบรากพชในการหยั่งลึกเพอหาอาหารและยึดลำต้น ดินที่มีความลึกมากโอกาสที่รากจะเจริญเติบโต
ก็เป็นไปได้ง่าย
- ความลึกของดิน : e
3) ธาตุอาหาร ประกอบด้วย
(1) ความเป็นประโยชน์ของธาตุอาหาร (nutrient availability) คุณลักษณะที่ดิน
ที่เป็นตัวแทน ได้แก่ ปริมาณธาตุอาหารพืชในดิน ในที่นี้พิจารณาเฉพาะธาตุฟอสฟอรัสและธาตุโพแทสเซียม
ซึ่งเป็นธาตุอาหารที่สำคัญต่อการเจริญเติบโตของพืชทุกชนิด ประกอบกับการพิจารณาถึงปฏิกิริยาดิน
ซึ่งจะมีผลต่อลักษณะทางเคมีของธาตุอาหารพืชในดินที่อยู่ในรูปที่พืชสามารถนำธาตุนั้นไปใช้ได้หรือไม่
นอกจากนั้นแล้วปฏิกิริยาดินจะมีผลต่อกิจกรรมของจุลินทรีย์ดิน ซึ่งมีส่วนสำคัญในขบวนการย่อยสลาย
อินทรียวัตถุด้วย
- ปริมาณธาตุฟอสฟอรัส (Phosphorus) : p
- ปริมาณธาตุโพแทสเซียม (Potassium) : k
- ปริมาณอินทรียวัตถุ (Organic matter) : m
(2) ความจุในการดูดยึดธาตุอาหาร (nutrient retention capacity) คุณลักษณะที่ดิน
ที่เป็นตัวแทน ได้แก่ ความจุในการแลกเปลี่ยนประจุบวก (Cation Exchange Capacity: CEC) และ
ความอิ่มตัวด้วยค่าด่าง (Base Saturation: BS) โดยที่ปัจจัยทั้งสองนี้มีผลทางอ้อมต่อการเจริญเติบโต
ของพืชในเรื่องปริมาณธาตุอาหารที่ดินสามารถดูดยึดและการปลดปล่อยธาตุอาหารให้เป็นประโยชน์ต่อพืช
- ความจุในการแลกเปลี่ยนประจุบวก (Cation Exchange Capacity) : c
- ความอิ่มตัวด้วยค่าด่าง (Base Saturation) : b
(3) การมีเกลือมากเกินไป (excess of salts) คุณลักษณะที่ดินที่เป็นตัวแทน ได้แก่
ปริมาณเกลืออิสระที่สะสมมากเกินพอจนเป็นอันตรายต่อการเจริญเติบโตของพืช ถ้ามีเกลือสะสมในดินมาก
ปริมาณน้ำในรากพืชและต้นพืชจะถูกดูดออกมา ทำให้ต้นพืชขาดน้ำ และถ้าความเค็มมีระดับสูงมาก
อาจทำให้พืชตายได้ พืชแต่ละชนิดจะมีความสามารถในการทนทานต่อปริมาณเกลือแตกต่างกันไป
- ความเค็ม (EC) : x
4) น้ำ ประกอบด้วย
(1) ความชุ่มชื้นที่เป็นประโยชน์ต่อพืช (moisture availability) คุณลักษณะที่ดิน
ที่เป็นตัวแทน ได้แก่ ความต้องการน้ำในช่วงการเจริญเติบโตของพืช (water in growing period)
โดยปริมาณน้ำฝนที่ตกลงมาในแต่ละพื้นที่ จะมีส่วนหนึ่งซึมลงในดินเมื่อดินอิ่มตัวด้วยน้ำแล้วส่วนที่เหลือ
จะไหลบ่าออกไปจากพื้นที่ ปริมาณน้ำฝนที่เหลืออยู่ในดินซึ่งพืชสามารถนำไปใช้ประโยชน์ได้เรียกว่า