Page 191 - rambutan

4-1

บทที่ 4

เขตการใช้ที่ดิน

ปัญหาส าคัญของการท าการเกษตรในประเทศไทย มีหลายประเด็นด้วยกัน เช่น ขาดเสถียรภาพ

ด้านราคา สภาพแวดล้อมรวมถึงลักษณะทางกายภาพไม่เอื้ออ านวย เช่น ความแปรปรวนของภูมิอากาศ

ต้นทุนการผลิตสูง คุณภาพของผลผลิตไม่ได้มาตรฐานตรงกับความต้องการของตลาด อุปสงค์และ
อุปทานขาดความสมดุล และการด าเนินนโยบายภาครัฐขาดความชัดเจน เป็นต้น เปรียบเสมือนความ

สัมพันธ์ระหว่างต้นน ้า กลางน ้า และปลายน ้า ที่เชื่อมโยงกันอย่างต่อเนื่อง

เงาะจัดเป็นผลไม้เขตร้อนที่สามารถบริโภคสดและส่งเข้าโรงงานอุตสาหกรรมเพื่อแปรรูป ที่ได้รับ

ความนิยมคือเงาะกระป๋ องในน ้าเชื่อม แต่ในปัจจุบันเกษตรกรผู้ปลูกเงาะประสบปัญหาด้านต้นทุนการ
ผลิตที่สูงขึ้น ขาดแคลนแรงงานโดยเฉพาะในช่วงเก็บเกี่ยวผลผลิต ซึ่งการดูแลจัดการสวนและเก็บ

ผลผลิตเกือบทั้งหมดต้องใช้แรงงานคนเป็นหลัก

การก าหนดเขตการใช้ที่ดินพืชเศรษฐกิจเงาะเป็นแนวทางหนึ่งที่ใช้ในการบริหารจัดการพืช
เศรษฐกิจเงาะตลอดห่วงโซ่อุปทาน เพื่อเป็นเครื่องมือช่วยในการพิจารณาตัดสินใจในการก าหนดพื้นที่

ปลูกเงาะในเขตที่เหมาะสมซึ่งสามารถช่วยลดต้นทุนการผลิตได้ พร้อมกันนี้ยังรวมไปถึงกรณีที่

เกษตรกรปลูกเงาะในพื้นที่ไม่เหมาะสมควรมีมาตรการด าเนินการแก้ไขอย่างไร เป็นต้น

4.1 หลักเกณฑ์และการก าหนดเขตการใช้ที่ดินพืชเศรษฐกิจเงาะ

การก าหนดเขตการใช้ที่ดินพืชเศรษฐกิจเงาะ ได้จากการศึกษาลักษณะทางกายภาพ เศรษฐกิจ

และสังคม ร่วมกับยุทธศาสตร์และนโยบายที่เกี่ยวข้องโดยสามารถสร้างเงื่อนไขเพื่อวิเคราะห์จัดท าเขตการ

ใช้ที่ดินโดยมีหลักการดังต่อไปนี้

- พื้นที่ก าหนดเขตการใช้ที่ดินพืชเศรษฐกิจเงาะต้องอยู่ในเขตเกษตรกรรมนอกเขตป่าไม้
ตามกฎหมายและมติคณะรัฐมนตรี

- การเลือกพื้นที่ได้จากการพิจารณาพื้นที่ปลูกอยู่จริงในปัจจุบันทั้งปลูกในลักษณะของสวนเดี่ยว

และสวนผสม ไม่ระบุพันธุ์ (สภาพการใช้ที่ดินไม่สามารถแยกพันธุ์ได้) กับระดับความเหมาะสมของ
ที่ดินในระดับต่าง ๆ โดยพิจารณาเฉพาะในพื้นที่เกษตรกรรมเท่านั้น

- ก าหนดเขตการใช้ที่ดินตามศักยภาพของทรัพยากรและความเหมาะสมของที่ดินตลอดจน

ลักษณะทางเศรษฐกิจและสังคมของแต่ละพื้นที่ โดยสามารถก าหนดเขตการใช้ที่ดินได้เป็น 3 เขต คือ
เขตการใช้ที่ดินที่มีความเหมาะสมมาก สัญลักษณ์ Z-I

เขตการใช้ที่ดินที่มีความเหมาะสมปานกลาง สัญลักษณ์ Z-II