Page 39 - เขตการใช้ที่ดินพืชเศรษฐกิจไพล
P. 39
2-27
โรงพยาบาลแพทย์แผนไทยวังน้ าเย็น และรายย่อยๆ ส่วนหนึ่งจะแปรรูปเป็นสมุนไพรอบแห้งหรือ
สมุนไพรตากแห้ง ผลิตเป็นผลิตภัณฑ์ชุมชน เพื่อจ าหน่ายเอง แต่เน้นเป็นศูนย์การเรียนรู้มากกว่า แปรรูป
เช่น ยาหม่องไพล ยาหม่องเสลดพังพอน น้ ามันไพล ยาดมสมุนไพร ลูกประคบ สบู่แบบก้อนและสบู่เหลว
สครับขมิ้นชัน เครื่องดื่มจากสมุนไพรต่างๆ เป็นต้น และได้รับการสนับสนุนขึ้นทะเบียนเป็นสินค้า OTOP แล้ว
ที่กลุ่มจะปลูกขมิ้นชันและไพลเป็นจ านวนมาก โดยท าสัญญาไพลกับอภัยภูเบศ 2 ปีต่อครั้ง แต่ก่อนที่
จะท าสัญญาซื้อขาย ทางอภัยภูเบศรได้ลงมาส ารวจพื้นที่ก่อนปลูกประมาณ 3 ปี เพื่อน าดินไปวิเคราะห์
ตรวจหาสารเคมีตกค้าง ผลผลิตมีสารส าคัญได้มาตรฐานหรือไม่ และถ้ามีปัญหาควรแก้ไขและมีวิธีการ
ปรับปรุงบ ารุงอย่างไร กลุ่มก าหนดให้อยู่ในระบบเกษตรอินทรีย์มีสมาชิกทั้งหมด 51 คน มีสมาชิก
เกษตรกรเพาะปลูก 40 รายขึ้นไป กลุ่มแปรรูป และกลุ่มผู้ถือหุ้น พื้นที่เดิมปลูกพืชไร่ ข้าวโพด ถั่วเหลือง
แต่เมื่อมีการสนับสนุนเข้ามาได้แบ่งพื้นที่ในการปลูกสมุนไพรร่วมด้วย พื้นที่ปลูกสมุนไพรประมาณ 100
กว่าไร่ มีพืชสมุนไพรชนิดอื่นร่วมอยู่ด้วยนอกเหนือจากไพลและขมิ้นชัน พื้นที่ปลูกไพลกับขมิ้นชัน
ประมาณ 40-50 ไร่ จะปลูกโซนเดียวกัน ใกล้กัน แต่ไม่ได้ปลูกด้วยกัน ปลูกเป็นระยะเวลา 2 ปี และน า
พืชอื่นๆ มาปลูกสลับกัน มีการปลูกปอเทืองแล้วไถกลบและปลูกไพลตามฤดูกาล (ปลูกช่วงกลางปี เก็บ
ผลผลิตช่วงปลายปี) ผลผลิตไพลอายุ 2 ปีจะอยู่ที่ 10-12 ตันต่อไร่ ปัญหาที่ส่งผลกระทบคือน้ าฝน
เพราะอากาศร้อนและแห้งแล้งมาก ดินค่อนข้างเป็นดินเหนียว และเป็นด่าง ต้องเพิ่มอินทรียวัตถุ และ
ปุ๋ยพืชสดโดยได้รับการสนับสนุนจากกรมพัฒนาที่ดินทุกปี เช่น ปอเทือง
- บ้านลานทอง หมู่ที่ 4 ต าบลเขาวงกต อ าเภอแก่งหางแมว จังหวัดจันทบุรี เป็นศูนย์การ
เรียนรู้การเพิ่มประสิทธิภาพการผลิตสินค้าเกษตรกิจกรรมการผลิตยางพาราและพืชสมุนไพร จะเป็น
ระบบเกษตรอินทรีย์ทั้งไม้ยืนต้น ไม้ผล ไม้เถา และพืชสมุนไพรชนิดต่างๆ ในส่วนของขมิ้นชันและไพล
มีเกษตรกรเพาะปลูกอยู่ทั้งหมด 36 ราย ไพลปลูกรายละ 2 งาน หรืออาจเป็นไร่ แล้วแต่พื้นที่เพาะปลูก
ของแต่ละราย แต่พื้นที่การเพาะปลูกนั้นต้องเป็นระบบอินทรีย์ผ่านมาตรฐาน 3 ข้อของกลุ่ม
(1) มาตรฐาน PGS ของกลุ่ม (2) มาตรฐานออแกรนิคไทยแลนด์ (3) มาตรฐานวัตถุดิบเกษตรอินทรีย์
IFOAM-Accredited ACT แปลงปลูกของเกษตรกรต้องผ่าน 3 มาตรฐานนี้ถึงจะสามารถปลูกและอยู่ใน
กลุ่มนี้ได้ ส่วนใหญ่จะปลูกเป็นพืชแซมระหว่างพืชหลัก ผลผลิตไพลได้ 4-6 ตันต่อไร่ ราคารับซื้อสดถ้า
หากล้างแล้วกิโลกรัมละ 20-25 บาท ถ้าหากยังไม่ล้างกิโลกรัมละ 15 บาท โดยมีการดูแลด้วยการใส่ปุ๋ย
คอก ปุ๋ยหมัก หรืออาจจะมีการเติมถ่าน ดินเป็นดินลูกรัง มีอุณหภูมิกลางวันกับกลางคืนต่างกัน 10°C
อาจท าให้มีผลต่อผลผลิตในด้านสารส าคัญ การเติบโตของพืชสมุนไพร ไพลให้สารส าคัญได้ดีและมีขนาด
หัวใหญ่ และยังมีการแปรรูปผลิตภัณฑ์ต่างๆ เช่นท าลูกประคบ ผลิตยาสมุนไพร น้ ามันไพล น้ ามันเหลือง
เป็นต้น
เขตการใช้ที่ดินพืชเศรษฐกิจไพล กองนโยบายและแผนการใช้ที่ดิน กรมพัฒนาที่ดิน
