Page 21 - เขตการใช้ที่ดินพืชเศรษฐกิจทานตะวัน
P. 21
2-7
2.3 ทรัพยากรที่ดิน
ทรัพยากรดินเป็นทรัพยากรธรรมชาติที่สําคัญในการผลิตและเป็นรากฐานของความเป็นอยู่
ในการดํารงชีวิตของมนุษย์ ประเทศที่มีทรัพยากรดินที่มีความอุดมสมบูรณ์ย่อมทําให้สังคม
และการดําเนินชีวิตของประชากรดี ประเทศไทยถือเป็นประเทศเกษตรกรรมที่ต้องใช้ที่ดินเป็นปัจจัยหลัก
ในการผลิตอาหารของประเทศ ดินเกิดจากการผุพังสลายตัวของหินและแร่ต่างๆ มารวมตัวหรือทับถม
แล้วผสมคลุกเคล้ากับอินทรียวัตถุตามกระบวนการทางธรณีวิทยา โดยได้รับอิทธิพลจากสภาพภูมิประเทศ
ภูมิอากาศ พืชพรรณ และสิ่งมีชีวิตอื่นๆ ชนิดของวัตถุต้นกําเนิดดินและระยะเวลาของการเกิด จนเกิดเป็นดิน
ดินที่เกิดในบริเวณต่างกันอาจมีลักษณะและสมบัติทางกายภาพและเคมีแตกต่างกัน เช่น เนื้อดิน สีดิน
ความเป็นกรดเป็นด่าง แร่ธาตุที่เป็นองค์ประกอบ และปริมาณอินทรียวัตถุ เป็นต้น ทําให้ดินในแต่ละพื้นที่
มีความเหมาะสมต่อการใช้ประโยชน์ในการเพาะปลูกที่แตกต่างกัน
จากข้อมูลการสํารวจดินของกรมพัฒนาที่ดินที่ได้รวบรวมลักษณะและสมบัติต่างๆ ของดินที่มี
ศักยภาพในการใช้ประโยชน์ที่ดินมารวมกันอยู่เป็นกลุ่มเดียวกัน สามารถจําแนกออกได้ 62 กลุ่มชุดดิน
นอกจากนี้ยังแบ่งออกเป็นหน่วยที่ดินตามแต่ละกลุ่มชุดดิน ลักษณะและสมบัติต่างๆของดิน
เช่น ความลาดชันของพื้นที่ สภาพการใช้ประโยชน์ที่ดิน อันตรายจากการถูกนํ้าท่วม ความเป็นกรดจัด
ของดิน การมีคราบเกลือปรากฏอยู่บนผิวดิน และลักษณะอื่นๆ เป็นต้น มีรายละเอียดดังนี้
กลุ่มชุดดินที่ 1
เป็นกลุ่มชุดดินที่เกิดจากวัตถุต้นกําเนิดดินพวกตะกอนลํานํ้า ในบริเวณเทือกเขาหินปูนหรือ
หินภูเขาไฟ มีนํ้าแช่ขังในช่วงฤดูฝน เป็นดินลึก มีการระบายนํ้าเลวหรือค่อนข้างเลว เนื้อดินเป็นพวก
ดินเหนียวจัด หน้าดินแตกระแหงเป็นร่องลึกในฤดูแล้ง และมีรอยไถลในดิน สีดินส่วนมากเป็นสีดํา
หรือสีเทาแก่ตลอด มีจุดประสีนํ้าตาล สีเหลือง และอาจพบจุดประสีแดงบ้างปะปนตลอดชั้นดิน
ส่วนดินชั้นล่างมักมีก้อนปูนปะปน ปฏิกิริยาดินส่วนใหญ่เป็นกรดเล็กน้อยถึงเป็นด่างปานกลาง
มีค่าความเป็นกรดเป็นด่างประมาณ 6.5-8.0 ดินมีความอุดมสมบูรณ์ตามธรรมชาติปานกลางถึงสูง
ปัญหาสําคัญในการใช้ประโยชน์ที่ดิน ได้แก่ การไถพรวนลําบาก เนื่องจากเป็นดินเหนียวจัด
ต้องไถพรวนในช่วงระยะเวลาที่ดินมีความชื้นที่เหมาะสม ในขณะเดียวกันพืชที่ปลูกอาจขาดแคลนนํ้า
ได้ง่ายเมื่อฝนทิ้งช่วงนานกว่าปกติ เนื่องจากนํ้าที่ขังอยู่จะซึมหายไปง่าย เมื่อดินเริ่มแห้งจะแตกระแหง
เป็นร่องลึก
กลุ่มชุดดินนี้มีหน่วยที่ดินที่สําคัญ ดังนี้
หน่วยที่ดิน 1 คือ หน่วยที่ดินที่มีลักษณะดังกลุ่มชุดดินที่ 1 มีสภาพพื้นที่เป็นที่ราบเรียบ
เขตการใช้ที่ดินพืชเศรษฐกิจทานตะวัน สํานักสํารวจดินและวางแผนการใช้ที่ดิน