Page 231 - coffee

บทที่ 4

เขตการใชที่ดิน

จากสถานการณที่ปริมาณผลผลิตกาแฟไมเพียงพอตอความตองการใชภายในประเทศ รวมถึง
ปญหาราคาผลผลิตที่มีแนวโนมต่ําลง เนื่องจากภาระผูกพันที่ประเทศไทยตองเปดเขตการคาเสรี

อาเซียนกับประเทศเพื่อนบานภายใตขอตกลงอาฟตา (AFTA) ทําใหผูประกอบการสามารถนําเขา

เมล็ดกาแฟราคาต่ํากวาจากประเทศที่อยูภายใตขอตกลงการคาเสรีอาเซียนได เนื่องจากไมมีมาตรการ
กีดกันทางการคาดานภาษีการนําเขา ซึ่งอาจสงผลใหราคาเมล็ดกาแฟดิบภายในประเทศลดต่ําลง

จนสงผลกระทบตอเกษตรกรไทย โดยในปการผลิต 2552/2553 ประเทศไทยมีพื้นที่เพาะปลูกกาแฟ

ทั้งหมดประมาณ 507,984 ไร แบงเปนพื้นที่ปลูกในภาคเหนือประมาณ 27,372 ไร (สวนวิเคราะห
สภาพการใชที่ดินที่ 2, 2552 และ 2553) และพื้นที่ปลูกในภาคใตประมาณ 480,612 ไร (สวนวิเคราะห

สภาพการใชที่ดินที่ 1, 2553) จากการวิเคราะหขอมูลเบื้องตนสามารถจําแนกพื้นที่เพาะปลูกกาแฟ
ทั้งประเทศตามขอจํากัดการใชที่ดินตามกฎหมายซึ่งพิจารณาจากเขตปาไมตามกฎหมาย พบวาพื้นที่

ปลูกกาแฟที่อยูนอกเขตปาไมมีเนื้อที่ประมาณ 206,713 ไร และพื้นที่ปลูกกาแฟที่อยูในเขตปาไม

มีเนื้อที่ประมาณ 301,271 ไร จากการที่พื้นที่ปลูกกาแฟมากกวาครึ่งของพื้นที่ปลูกกาแฟทั้งประเทศ
อยูในเขตปาไมตามกฎหมาย และปญหาพื้นที่ปลูกกาแฟลดลงสงผลใหปริมาณผลผลิตที่ออกสูตลาด

ไมเพียงพอกับความตองการใชในประเทศ (สํานักงานเศรษฐกิจการเกษตร, 2553) จึงจําเปนตองมี
การวางแผนการผลิต และมีการกําหนดเขตการใชที่ดินพืชเศรษฐกิจกาแฟตามศักยภาพของพื้นที่

โดยกําหนดใหพื้นที่ปลูกกาแฟอยูในบริเวณที่เหมาะสมทั้งทางดานกายภาพ และดานเศรษฐกิจ

เพื่อใหหนวยงานที่เกี่ยวของใชเปนกรอบและทิศทางในการดําเนินการพัฒนาดานการผลิตและ
การตลาด อีกทั้งชวยใหเกษตรกรสามารถแขงขันไดในภาวะการคาเสรีอาเซียน และชวยให

เกษตรกรมีรายไดที่มั่นคงและยั่งยืน จากการเพิ่มประสิทธิภาพในการผลิตที่สูงขึ้นรวมทั้งลดตนทุน

การผลิตตอพื้นที่ โดยไมกอใหเกิดปญหาความเสื่อมโทรมทางดานทรัพยากรธรรมชาติและ
สิ่งแวดลอม ทั้งนี้การกําหนดเขตพื้นที่ปลูกกาแฟที่เหมาะสมตองสอดคลองกับนโยบายของรัฐตาม

เปาหมายของยุทธศาสตรกาแฟรวมไปถึงตองรองรับยุทธศาสตรภายใตแผนพัฒนาเศรษฐกิจและ

สังคมแหงชาติ ฉบับที่ 10 นโยบายปรับโครงสรางดานเศรษฐกิจของภาครัฐ และเตรียมการ
เพื่อรองรับยุทธศาตรภายใตแผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแหงชาติ ฉบับที่ 11

การกําหนดเขตการใชที่ดินพืชเศรษฐกิจกาแฟเปนการพิจารณาจากความเหมาะสมของที่ดิน
สําหรับการปลูกกาแฟ โดยพื้นที่จากการกําหนดเขตตองสอดคลองกับเปาหมายของยุทธศาสตรกาแฟ

ป 2552-2556 คือ คงพื้นที่ปลูกไวในระดับเดิมหรือไมมีการขยายพื้นที่ปลูกเพิ่ม และใหมีปริมาณผลผลิต

เขตการใชที่ดินพืชเศรษฐกิจกาแฟ สํานักนโยบายและแผนการใชที่ดิน กรมพัฒนาที่ดิน