Page 88 - Cost-Benefit Analysis of agricultural waste management methods
P. 88
เป\นการลดตDนทุนในการผลิต และเพื่อรณรงค1สIงเสริมใหDเกษตรกรทำการเกษตรแบบเกษตรอินทรีย1ใหD
มากขึ้น (กระทรวงเกษตรและสหกรณ1, 2558)
นอกจากนี้กระทรวงเกษตรและสหกรณ1 ยังมีโครงการธนาคารปุยอินทรีย1 ซึ่งไดDดำเนินโครงการ
มาตั้งแตIปT 2558 โดยมีกรมพัฒนาที่ดินเป\นหนIวยงานหลัก มีวัตถุประสงค1เพื่อใหDเกษตรกรมีการผลิตและ
ใชDประโยชน1ปุยอินทรีย1อยIางตIอเนื่องและยั่งยืน ลด ละ เลิกการเผา ดDวยการนําเอาวัสดุเหลือใชDจากไรIนา
มาผลิตปุยอินทรีย1 ลดการใชDปุยเคมีเป\นการลดตDนทุนในการผลิต อีกทั้งเป\นการสIงเสริมใหDเกษตรกร
ทำการเกษตรแบบเกษตรอินทรีย1ใหDมากขึ้น โดยกำหนดพื้นที่ดำเนินการ ในความดูแลของสถานีพัฒนา
ที่ดินในแตIละจังหวัด รวมถึงหนIวยงานภายในกรมพัฒนาที่ดินที่มีศักยภาพในการผลิตรวม 87 แหIง
โดยเนDนพื้นที่ของเกษตรกร หรือหมอดินอาสา หรือพื้นที่ที่สามารถใชDเป\นสถานที่ดำเนินการ จากการ
ประเมินผลการดำเนินโครงการ ปT 2561 ของสำนักงานเศรษฐกิจการเกษตร พบวIา มีเกษตรกรเขDารIวม
โครงการประมาณ 3,000 ราย ใน 77 จังหวัด โดยเกษตรกรประมาณ 1,500 ราย นำความรูDที่ไดDรับจาก
การอบรมมาผลิตปุยอินทรีย1ใชDเองในครัวเรือน โดยผลิตปุยหมักใชDเอง 1.5 ตัน/ครัวเรือน จากเศษวัสดุ
เหลือใชDในไรIนา อาทิ มูลสัตว1 ฟางขDาว แกลบ รำ ขี้เถDา กากมัน ใบไมD หญDาแหDง ซังขDาวโพด และสามารถ
ผลิตน้ำหมักชีวภาพไดDเฉลี่ย 300 ลิตร/ครัวเรือน จากเศษอาหาร เศษผัก ปลา หอยเชอรี่ และผลไมD
ทั้งนี้ สามารถคิดเป\นมูลคIาปุยอินทรีย1และน้ำหมักชีวภาพรวมประมาณ 12,000 บาท/ครัวเรือน และ
คิดเป\นผลประโยชน1สุทธิหลังหักคIาใชDจIายอยูIที่ 7,517 บาท/ครัวเรือน อยIางไรก็ตาม ในสIวนของ
เกษตรกรที่เหลืออีกประมาณ 1,500 ราย ที่ยังไมIมีการนำความรูDมาปรับใชD เนื่องจากมีภารกิจมาก
อายุมาก และขาดวัสดุที่จำเป\นในการผลิต เชIน มูลสัตว1 กากน้ำตาล และถังหมัก โดยหลังจากนี้ กระทรวง
เกษตรฯ มีแผนที่จะสนับสนุนใหDธนาคาร/สหกรณ1ตIางๆ ในพื้นที่ รวบรวมวัสดุที่จำเป\นขDางตDนมาจำหนIาย
ในราคาขายสIง หรือใหDเกษตรกรยืมโดยมีระยะเวลาปลอดดอกเบี้ย ผลการดำเนินการยังพบวIา เกษตรกร
ที่ผลิตปุยหมักใชDเองนั้นจะปรับเปลี่ยนพฤติกรรมจากเดิมโดยลดการเผาเศษวัสดุเหลือใชDในไรIนาลง
ถึงเทIาตัว ซึ่งเป\นการลดมลพิษทางอากาศและลดภาวะโลกรDอน ทำใหDสภาพแวดลDอมดี เกิดการหมุนเวียน
ของธาตุอาหารในดิน ดินรIวนซุยมากขึ้น สIงผลใหDผลผลิตที่ไดDมีคุณภาพดีขึ้นกวIาเดิม ซึ่งเกษตรกร
สIวนใหญIมีความคิดเห็นเป\นเสียงเดียวกันวIา การทำปุยอินทรีย1ใชDเองในครัวเรือนทำใหDรูDสึกปลอดภัยขึ้น
เป\นผลดีตIอสุขภาพทั้งตัวเอง และผูDบริโภคอีกดDวย อยIางไรก็ตาม เกษตรกรตDองการใหDภาครัฐสนับสนุน
และใหDความรูDอยIางตIอเนื่อง เพื่อใหDเกษตรกรทุกรายเห็นประโยชน1และหันมาเริ่มผลิตปุยอินทรีย1ใชDเอง
ในครัวเรือนมากขึ้น (สำนักงานเศรษฐกิจการเกษตร, 2564b)
5.1.1.4 นโยบายที่เกี่ยวข4องกับการสQงเสริมการผลิตและการใช4เชื้อเพลิงชีวมวล
รัฐบาลไดDมีนโยบายในการสIงเสริมการผลิตการใชDพลังงานทดแทนมาโดยตลอด ซึ่งการใชDงานจะ
อยูIในรูปแบบของพลังงานไฟฟา พลังงานความรDอนและเชื้อเพลิงชีวภาพ การขับเคลื่อนพัฒนาพลังงาน
ทดแทนตามยุทธศาสตร1ของแผนพัฒนาพลังงานทดแทนและพลังงานทางเลือก พ.ศ. 2558 – 2579
ไดDกำหนดกลยุทธ1ในการพัฒนาและสIงเสริมวัตถุดิบอื่น ๆ ที่ยังไมIมีการใชDประโยชน1มาเป\นแหลIงเชื้อเพลิง
83
