Page 6 - Cost-Benefit Analysis of agricultural waste management methods
P. 6
และสังคมที่เป\นอยูI รวมทั้งศึกษาตDนทุนและผลตอบแทนในการจัดการเศษวัสดุเหลือใชDทางการเกษตรซึ่ง
อาจจะสรDางแรงจูงใจใหDกับสังคมในอนาคต จะเห็นไดDวIางานวิจัยนี้จะเป\นประโยชน1ในการปรับปรุงนโยบาย
ที่เกี่ยวขDองตIอไป อีกทั้งยังชIวยเติมเต็มองค1ความรูDที่ยังมีอยูIไมIมากนักในภาพรวมอีกดDวย
วิธีการศึกษา
การวิจัยแบบผสมผสานทั้งเชิงคุณภาพและเชิงปริมาณถูกนำมาใชDบูรณาการเทคโนโลยีสารสนเทศ
เศรษฐศาสตร1 และการจัดการทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดลDอมดDวยกันเพื่อตอบโจทย1การวิจัย ทั้งนี้
ในการศึกษาสถานการณ1 นโยบาย และการจัดการเศษวัสดุเหลือใชDทางการเกษตรของประเทศไทย และการ
วางกรอบการคำนวณตDนทุน ผลตอบแทนทางการเงินจะเนDนการทบทวนเอกสารทุติยภูมิที่เกี่ยวขDอง
การสัมภาษณ1 หรือการอภิปรายกลุIมเป\นหลัก สIวนการศึกษาตDนทุนผลตอบแทนของทางเลือกในการจัดการ
เศษวัสดุเหลือใชDทางการเกษตรของเกษตรกร วิเคราะห1ทั้งทางการเงินและทางเศรษฐศาสตร1เฉพาะตDนทุน
ชัดแจDงที่สามารถคำนวณเป\นตัวเงินไดDโดยตรง โดยการพิจารณาประเด็นทางดDานสิ่งแวดลDอมจากการปลIอย
คาร1บอนไดออกไซด1ดDวย สำหรับการศึกษาการเผาไหมDเศษวัสดุเหลือใชDทางการเกษตรในพื้นที่เกษตรกรรม
ของประเทศไทยนั้นจะดำเนินการดDวยโปรแกรมและเครื่องมือทางสารสนเทศทางภูมิศาสตร1เป\นหลักรIวมกับ
การลงสนามเพื่อตรวจสอบขDอมูล จากนั้นจะเป\นการสังเคราะห1องค1ความรูDจากผลการศึกษาทั้งหมดเพื่อ
เสนอแนะเชิงนโยบายทางเลือกในการจัดการเศษวัสดุเหลือใชDทางการเกษตรสำหรับเกษตรกรรายยIอย
สถานการณH นโยบาย และการจัดการเศษวัสดุเหลือใช4ทางการเกษตรของประเทศไทย
สถานการณ1เศษวัสดุเหลือใชDทางการเกษตรจากการปลูกขDาว ไดDแกI ฟางขDาว แกลบ มีปริมาณทั้งสิ้น
21,394,043 ตันตIอปT เศษวัสดุเหลือใชDทางการเกษตรจากการปลูกขDาวโพด ไดDแกI ยอด ใบ ลำตDน ซัง และ
เปลือก รวมกันมีปริมาณ 14,572,864 ตันตIอปT และเศษวัสดุเหลือใชDทางการเกษตรจากการปลูกอDอย ไดDแกI ใบ
ยอดอDอย และชานอDอย มีทั้งหมด 78,193,065 ตันตIอปT
สำหรับนโยบายการจัดการเศษวัสดุเหลือใชDทางการเกษตรของไทยมีทั้งการดำเนินการโดยภาครัฐและ
เอกชน อาทิเชIน ยุทธศาสตร1ชาติ 20 ปT ที่ถึงแมDจะไมIระบุเรื่องการจัดการเศษวัสดุเหลือใชDทางการเกษตรอยIาง
ชัดเจน แตIเป\นหนึ่งในเปาหมายของประเทศเรื่องการเติบโตอยIางยั่งยืนบนฐานการฟนฟู อนุรักษ1
ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดลDอม (กรมวิชาการเกษตร, 2562) ซึ่งมีความคลDายคลึงกับแผนพัฒนาเศรษฐกิจ
และสังคมแหIงชาติ ฉบับที่ 12 ที่กำหนดเปาหมายการแกDไขปญหาวิกฤตหมอกควันไฟปาในเขตภาคเหนือและ
ภาคใตD (สำนักงานเลขาธิการคณะรัฐมนตรี, 2561) รวมทั้งแผนปฏิบัติราชการกรมสIงเสริมการเกษตร (กรม
สIงเสริมการเกษตร, 2564) ที่มีเปาหมายลดการเผาในพื้นที่เกษตร ทั้งนี้นโยบายหรือแนวทางการจัดการ
เศษวัสดุเหลือใชDทางการเกษตรที่ภาครัฐไดDดำเนินการประกอบไปดDวยการสั่งการควบคุมและการรณรงค1
สIงเสริม การสรDางแรงจูงใจทางการเงิน อาทิ การจำกัดชIวงเวลาการเผา การหDามเผา การสIงเสริมการทำปุย
การสIงเสริมการไถกลบหลังนาขDาว การสนับสนุนเงินเพิ่มเติมหากเกษตรกรเก็บเกี่ยวอDอยโดยมิไดDเผา
หากเทียบเคียงนโยบายการจัดการเศษวัสดุเหลือใชDทางการเกษตรของประเทศไทยและตIางประเทศ พบวIา
5
