Page 134 - แผนการใช้ที่ดินจังหวัดสกลนคร

4-18

ตารางที่ 4-2 (ต่อ)

มาตรการวิธีกล สภาพพื้นที่และปัจจัยประกอบ
คูรับน้ าขอบเขา (hillside เหมาะกับพื้นที่ลาดเทน้อยกว่า 40 เปอร์เซ็นต์ ถ้าใช้กับขั้นบันไดดิน
ditches) แบบลาดเอียงออกหรือแถบหญ้าจะสามารถใช้ได้ในพื้นที่ลาดเท
มากกว่า 40 เปอร์เซ็นต์ และถ้าพื้นที่ระหว่างคูรับน้ าขอบเขามีการ

ปลูกหญ้ารูซี่ หญ้าบาเฮีย หญ้าคอสตอลเบอร์มิวด้าและหญ้าเจ้าชู้ คู
รับน้ าขอบเขานี้จะสามารถใช้ในพื้นที่ที่มีความลาดเทได้ถึง 55
เปอร์เซ็นต์

ฐานปลูกไม้ผลเฉพาะต้น ใช้กับพื้นที่ความลาดชันต่ าถึงลาดชันสูง ใช้ร่วมกับคูรับน้ าขอบเขา
(individual basin) และดินมีการซึมน้ าเร็ว ใช้กับพื้นที่ที่เป็นสวนผลไม้เก่าที่ปลูกพืชไป
แล้วโดยไม่ได้วางระดับ
คันชะลอความเร็วของน้ า ใช้กับพื้นที่ที่มีการชะล้างพังทลายแบบร่องลึก หรือในทางระบายน้ า

(check dam)
ทางระบายน้ า (waterways) ส าหรับพื้นที่ที่มีความลาดชันต่ าอาจปลูกหญ้าคลุมดินเพื่อชะลอ
ความเร็วของน้ าและรักษาทางระบายน้ า

บ่อดักตะกอน (sediment สร้างเหนือพื้นที่อ่างเก็บน้ าก่อนที่จะไหลลงสู่อ่างเก็บน้ า
trap)
บ่อน้ าในไร่นา (farm pond) ใช้ส าหรับพื้นที่ลุ่มมีน้ าขังโดยขุดตรงจุดต่ าสุดเพื่อกักเก็บน้ า ในพื้นที่ที่
มีน้ าไหลมาก็ท าคันกั้นปิดมากักเก็บไว้

ทางล าเลียงในไร่นา (farm ใช้กับพื้นที่ความลาดเท 2-12 เปอร์เซ็นต์
road)

ที่มา : กรมพัฒนาที่ดิน (2544)

(1) แบบมาตรฐานการอนุรักษ์ดินและน้ าวิธีกลของกรมพัฒนาที่ดิน ซึ่งกรมพัฒนาที่ดิน
ได้ก าหนดแบบมาตรฐานระบบอนุรักษ์ดินและน้ าไว้หลายวิธี ดังนี้
(1.1) คันดินมาตรฐานของกรมพัฒนาที่ดิน ซึ่งได้ก าหนดมาตรฐานของคันดิน

ออกเป็น 6 แบบ ได้แก่ คันดินเบนน้ า (diversion) คันดินเก็บกักน้ า (absorption Bank) คันดินฐาน
กว้าง (broad based terrace) คันดินฐานแคบ (narrow Based Terrace) และคันคูรับน้ าขอบเขา
(hillside ditch) 2 ลักษณะ ที่ใช้กับพื้นที่ที่มีความลาดเทมากกว่า 35 เปอร์เซ็นต์ ทั้งนี้คันดินแต่ละแบบ

นั้นผู้ใช้สามารถปรับรูปแบบของคันดินให้เหมาะสมกับสภาพพื้นที่ต่างๆ ได้ โครงสร้างมาตรฐานของคัน
ดินแต่ละแบบ มีดังนี้