Page 35 - เขตการใช้ที่ดินพืชเศรษฐกิจโกโก้
P. 35
บทที่ 3
การวิเคราะห์เพื่อก าหนดเขตการใช้ที่ดิน
3.1 การประเมินคุณภาพที่ดินด้านกายภาพ
การประเมินคุณภาพที่ดินด้านกายภาพหรือด้านคุณภาพ (qualitative land evaluation) เป็น
การประเมินศักยภาพของที่ดิน ท าให้ทราบว่าที่ดินนั้นๆ เหมาะสมมากหรือน้อยเพียงใดต่อการใช้ที่ดิน
ประเภทต่างๆ โดยพิจารณาจากคุณลักษณะที่ดินที่ได้จ าแนกไว้ในแต่ละหน่วยที่ดิน (Land Unit, LU)
สภาพแวดล้อมที่มีผลต่อการเจริญเติบโตของพืช และระดับการจัดการในการใช้ประโยชน์ที่ดินส าหรับแต่
ละประเภทการใช้ที่ดิน (Land Utilization Type, LUT) ซึ่งการประเมินความเหมาะสมของที่ดินส าหรับ
พืชเศรษฐกิจโกโก้นี้ได้ศึกษาตามหลักการของ FAO Framework ค.ศ. 1993
คุณภาพที่ดิน (land quality) คือ คุณสมบัติของดินที่ค านึงถึงองค์ประกอบของสภาพสิ่งแวดล้อมที่อยู่
โดยรอบ เช่น สภาพภูมิอากาศ สภาพพื้นที่ พืชพรรณธรรมชาติ สิ่งมีชีวิต และการใช้ประโยชน์ที่ดิน เป็นต้น
โดยทั่วไปการประเมินคุณภาพที่ดินทางกายภายจะประเมินสอดคล้องกับหน่วยที่ดินร่วมกับปริมาณน้ าฝน
รายปี เนื่องจากหน่วยที่ดินและปริมาณน้ าฝนของแต่ละพื้นที่จะมีรายละเอียดเฉพาะ ในการศึกษานี้ใช้
คุณภาพที่ดินจ านวน 8 ชนิด ซึ่งสามารถจัดล าดับความส าคัญของคุณภาพที่ดินดังกล่าวได้ดังนี้
1) สภาวะการหยั่งลึกของราก (rooting condition: r) คุณลักษณะที่ดินที่เป็นตัวแทน ได้แก่
ความลึกของดิน
2) ความเป็นประโยชน์ของออกซิเจนต่อรากพืช (oxygen availability to root: o) คุณลักษณะ
ที่ดินที่เป็นตัวแทน ได้แก่ สภาพการระบายน้ าของดิน
3) การมีเกลือมากเกินไป (excess of salts: x) คุณลักษณะที่ดินที่เป็นตัวแทน ได้แก่
ค่าการน าไฟฟ้า
4) ความเสียหายจากการกัดกร่อน (erosion hazard: e) คุณลักษณะที่ดินที่เป็นตัวแทน
ได้แก่ ความลาดชันพื้นที่
5) ปริมาณสารพิษในดิน (soil toxicities: z) คุณลักษณะที่ดินที่เป็นตัวแทน ได้แก่ ระดับ
ความลึกของจาโรไซต์ และความเป็นกรด-ด่างของดิน
6) ความชุ่มชื้นที่เป็นประโยชน์ต่อพืช (Moisture availability: m) คุณลักษณะที่ดินที่เป็น
ตัวแทน ได้แก่ ปริมาณน้ าฝนเฉลี่ยรายปี
7) ความจุในการดูดยึดธาตุอาหาร (nutrient retention capacity: n) คุณลักษณะที่ดินที่
เป็นตัวแทน ได้แก่ ความจุแลกเปลี่ยนแคตไอออน
8) ความเป็นประโยชน์ของธาตุอาหาร (nutrient availability: s) คุณลักษณะที่ดินที่เป็น
ตัวแทน ได้แก่ ความอุดมสมบูรณ์ของดิน
