Page 54 - แผนการใช้ที่ดินพืชบ่งชี้ทางภูมิศาสตร์ (GI) ของประเทศไทย 2566

3-4

2) พริกบางชาง

พริกบางชาง หมายถึง พริกสดที่มีโคนผลใหญ ปลายเรียว เนื้อหนา ไสใหญ เมล็ดนอย
มีกลิ่นเฉพาะตัวผิวเรียบมัน ผลออนสีเขียวเขม ผลแกสีแดงจัด รสชาติไมเผ็ดมาก และพริกแหง

ี่
จะมีลักษณะผิวสีแดงเขมมันเงา ผลิตในพื้นทอำเภออัมพวา อำเภอบางคนที จังหวัดสมุทรสงคราม และ
อำเภอดำเนินสะดวก จังหวัดราชบุรี
พริกบางชาง เปนพืชพื้นถิ่นเกาแกในพื้นที่จังหวัดสมุทรสงคราม ใชเปนสวนประกอบ
อาหารตำรับชาววังมาตั้งแตครั้งตนกรุงรัตนโกสินทร อาหารชาววังในสมัยพระบาทสมเด็จพระพุทธ
เลิศหลานภาลัย (รัชกาลที่ 2) ก็มีการใชพริกบางชาง เพราะมีจุดเดนอยูที่มีกลิ่นหอม สีสวยสด และ

รสชาติเผ็ดไมมากนัก เปนพืชที่เจริญไดดีบนดินเหนียวปนทราย ที่เกิดจากตะกอนน้ำทะเลและน้ำกรอย
พัดพามาทับถมอยูบนที่ราบน้ำทะเลขึ้นถึง ในอดีตเกษตรกรใชวิธีการขุดยกรองเพื่อใหมีระบบ
ชลประทานที่ดี สงผลใหพริกมีเนื้อหนา รสชาติไมเผ็ดจัดจนเกินไป จึงนิยมใชเปนสวนผสมในตำรับ

อาหารชาววัง ทำใหอาหารมีสีสดและรสชาติไมเผ็ดเกินไป อันเปนลักษณะสำคัญของอาหารชาววัง

แตพอมายุคปจจุบันพริกบางชางกลับถูกลืมเลือนไปเพราะดวยสภาพพื้นที่เพาะปลูกที่เปลี่ยนไป
ทำใหพื้นที่เหมาะสมสำหรับปลูกพริกบางชางเหลือเพียงเล็กนอย
กรมทรัพยสินทางปญญาไดประกาศใหพริกบางชางที่ปลูกในพื้นที่อำเภออัมพวา อำเภอ
่
บางคนที จังหวัดสมุทรสงคราม และอำเภอดำเนินสะดวก จังหวัดราชบุรี ไดรับการขึ้นทะเบียนเปนสิง
บงชี้ทางภูมิศาสตร หรือ GI เมื่อวันที่ 8 มิถุนายน พ.ศ. 2558 ทะเบียนเลขที่ สช 59100081 โดยท ี ่
ปจจุบันยังไมมีเกษตรกรขออนุญาตใชตราสัญลักษณ GI
ปจจุบันพบเห็นพริกบางชางซึ่งเปนพริกประจำถิ่นของจังหวัดสมุทรสงครามไดยาก
เนื่องจากสภาพพื้นที่เปลี่ยนแปลง น้ำทะเลรุกเขาสวนจึงทำใหแหลงเพาะปลูกพริกบางชางในจังหวัด

สมุทรสงครามเหลือนอยลงจนแทบไมมีใหเห็น เพื่อไมใหพริกบางชางสูญหายไป ทางโครงการอนุรักษ 
็
ั
ุ
พนธุกรรมพชอนเนืองมาจากพระราชดำริ สมเดจพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกมารี มอบหมายให
่
ื
ั
ศูนยวิจัยและพัฒนาพืชผักเขตรอน ภาควิชาพืชสวน คณะเกษตรกำแพงแสน มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร
ี่
ั
ื้
รวบรวมพริกมนบางชางจากหลายพนททงใน จังหวัดสมทรสงคราม จังหวัดนครปฐม และจังหวัดราชบุรี
ั้
ุ
ั้
มาตั้งแต ป 2535 แลวนำมาคัดเลือกและทดสอบพันธุจนสำเร็จ ไดตนพันธุพริกที่มีคุณภาพดี ปลูกไดตลอดทงป
ใชชื่อวา “พริกมันบางชาง TVRC365” จึงเปนการคัดเลือกลักษณะของสายพันธุที่ดี รวมไปถึงการอนุรักษ 
ี
ี่
และขยายพันธุใหเกษตรกรและประชาชนทั่วไปไดมการปลูกในพื้นทตอไป
3) ลิ้นจี่คอมสมทรสงคราม
ุ
ึ
ลิ้นจี่คอมสมุทรสงคราม (Samutsongkhram Kom Lychee หรือ Litchi) หมายถง
ลิ้นจี่พันธุคอม หรือ หอมลำเจียก ที่มีกลิ่นหอมหวาน มีลักษณะหนามตั้ง หนังตึง เนื้อเตง ซึ่งปลูกใน
ตำบลบางขันแตก อำเภอเมือง อำเภออัมพวา และอำเภอบางคนที ของจังหวัดสมุทรสงคราม
ิ
ี
จังหวัดสมุทรสงคราม ไดรับอิทธิพลจากแมน้ำแมกลอง เปนที่ราบชายฝงสงผลใหมดน
ั
ื
ตะกอนทับถม มีน้ำกรอยและเค็มจัด มีคลองธรรมชาติและคลองขุดเชื่อมตอกันเปนโครงขายท่วพ้นท่ ี
ดินมีสภาพเปนกรดเล็กนอยจนถงเปนดางปานกลาง จากสภาพดินและอากาศดงกลาวทำใหลิ้นจี่
ึ

ั
ที่เจริญเติบโตบนผืนดินของสมุทรสงคราม มีลักษณะเฉพาะตัวและรสชาติดีกวาลิ้นจี่จากที่อื่น สำหรับ
ความพิเศษของลิ้นจี่พนธุคอม หรือ หอมลำเจียก นอกจากจะเปนผลไมที่มีชื่อเสียงดั่งราชินีผลไมของ
ั

แผนการใชที่ดินพืชบงชี้ทางภูมิศาสตร (GI) ของประเทศไทย กองนโยบายและแผนการใชที่ดิน