Page 24 - Phetchaburi

2-4

เพชรบุรีในสมัยสุโขทัย

อาณาจักรสุโขทัยสมัยพอขุนรามคำแหงแมจะมีอำนาจครอบคลุมเพชรบุรี แตเพชรบุรีก็ยังมีอิสระ
อยูมาก สามารถสงทูตไปจีนได ตนราชวงศของกษัตริยเพชรบุรีในชวงสมัยสุโขทัยคือ พระพนมทะเลศิริ
ผูเปนเชื้อสายของพระเจาพรหมแหงเวียงไชยปราการ ราชวงศนี้ไดครองเมืองเพชรบุรีมาจนถึง

สมัยพระเจาอูทอง จึงไดเสด็จไปสถาปนากรุงศรีอยุธยาเปนราชธานี
เพชรบุรีในสมัยอยุธยาตอนตน
เพชรบุรีขึ้นตอกรุงศรีอยุธยาในแบบศักดินาสวามิภักดิ์มีขุนนางควบคุมเปนชั้นๆ ขึ้นไป แตหลังจาก
การเปลี่ยนแปลงการปกครองในสมัยพระบรมไตรโลกนาถอำนาจใน สวนกลางมีมากขึ้น เพชรบุรียังมี

ความสัมพันธใกลชิดกับกรุงศรีอยุธยา ดังนั้นอำนาจจากสวนกลางจึงมามีสวนในการปกครองเพชรบุรีมาก
กวาเดิมในสมัยพระมหาธรรมราชา ทางเขมรไดใหพระยาจีนจันตุยกทัพมาตีเมืองเพชรบุรี แตชาวเพชรบุรี
ปองกันเมืองไวได ตอมาพระยาละแวกไดยกทัพมาเองมีกำลังประมาณ 7,000 คน เมืองเพชรบุรีจึงตกเปน
ของเขมร จนถึงสมัยสมเด็จพระนเรศวรมหาราชทรงตีเขมรชนะ เพชรบุรีจึงเปนอิสระ และเนื่องจาก

ทรงโปรดปรานเมืองเพชรบุรีเปนพิเศษ จึงไดเสด็จมาประทับที่เมืองเพชรบุรีเปนเวลาถึง 5 ป กอนจะทรง
ยกทัพใหญไปปราบพมา และสวรรคตที่เมืองหางเจาเมืองเพชรบุรีและชาวเมืองเพชรบุรีไดรวมเปนกำลัง
สำคัญในการตอสูกับขาศึกหลายครั้ง นับตั้งแตสมัยสมเด็จพระนเรศวรมหาราช สมเด็จพระเชษฐาธิราช
และสมัยพระเจาเอกทัศน โดยเฉพาะในสมัยพระเทพราชานั้น การปราบปรามเจาเมืองนครศรีธรรมราชซึ่ง

แข็งเมือง พระยาเพชรบุรีไดเปนกำลังสำคัญในการสงเสบียงใหแกกองทัพฝายราชสำนักอยุธยา อยางไรก็ดี
เมืองเพชรบุรีถูกตีแตกอีกครั้ง เมื่อพมาโดยมังมหานรธราไดยกมาตีไทย จนไทยตองเสียกรุงศรีอยุธยา
แกพมาเปนครั้งที่ 2 นั่นเอง
เพชรบุรีในสมัยกรุงธนบุรีและกรุงรัตนโกสินทร

ตั้งแตสมัยพระเจาตากสินจนถึงแผนดินพระพุทธเลิศหลานภาลัย ไทยยังคงทำสงครามกับพมา
มาโดยตลอดซึ่ง เจาเมืองและชาวเมืองเพชรบุรีก็ยังคงมีสวนในการทำสงครามดังกลาว จนเมื่อพมาตกเปน
ของอังกฤษบทบาทของเมืองเพชรบุรีที่มีตอเมืองหลวงและราชสำนักจึงคอยๆ เปลี่ยนไป พระบาทสมเด็จ
พระจอมเกลาเจาอยูหัวทรงโปรดปรานเมืองเพชรบุรีตั้งแตครั้งยังทรงผนวชอยูเมื่อขึ้นครองราชยแลว

โปรดใหสรางพระราชวัง วัดและพระเจดียใหญขึ้นบนเขาเตี้ยๆ ใกลกับตัวเมืองและพระราชทานนามวา
“พระนครคีรี” ตอมาในสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกลาเจาอยูหัว ไดทรงโปรดใหสรางพระราชวัง
อีกแหงหนึ่งในตัวเมืองเพชรบุรี คือ “พระรามราชนิเวศน” หรือที่เรียกกันภาษาชาวบานวา “วังบานปน”

และดวยความเชื่อที่วาอากาศชายทะเล และน้ำทะเลอาจบรรเทาอาการเจ็บปวยได พระบาทสมเด็จ
พระมงกุฎเกลาเจาอยูหัวจึงโปรดเกลาใหสรางพระราชวัง “พระราชนิเวศนมฤคทายวัน” ขึ้นที่ชายหาดชะอำ
เพื่อใชเปนที่ประทับรักษาพระองค
ตราประจำจังหวัดเพชรบุรี
ตรงประจำจังหวัดเพชรบุรี หมายถึง รูปเขาวัง ผืนนา และตนตาลโตนด ซึ่งเขาวัง หมายถึง

เขาที่ตั้งของพระนครคีรี ซึ่ง ร.4 ทรงสรางและพระเจดียพระธาตุจอมเพชร นับเปนเจดียคูบานคูเมือง ผืนนา
หมายถึง เมืองเกษตรกรรมและความอุดมสมบูรณ ตนตาลโตนด หมายถึง ตนไมสัญลักษณของจังหวัด