Page 226 - Phetchaburi
P. 226
5-32
อัจฉริยะ (Smart City) คือปจจัยสำคัญในการพัฒนา และวางแผนเมืองอยางชาญฉลาด เพื่อสนับสนุน
การทองเที่ยวเมืองรอง
4) การนำแนวคิดการออกแบบเมืองสมัยใหม การออกแบบเพื่อมวลมนุษยชาติ
หรือการออกแบบเพื่อการใชงานของคนทุกกลุมในสังคม (universal design; UD) คือการออกแบบ
สิ่งแวดลอม สถานที่ และสิ่งของตางๆ รวมถึงในกลุมคนทำงานดานผูสูงอายุ คนพิการ และผูดอยโอกาสตางๆ
ที่มีขอจำกัดในการใช หรือเขาถึงสิ่งแวดลอมสถานที่และสิ่งของเครื่องใชทั่วๆ ไปในสังคม ในการออกแบบ
จะคำนึงถึงการใชประโยชนที่เปนสากล และใชไดทั่วไปอยางเทาเทียมกันสำหรับมวลมนุษยทุกคนใน
สังคม โดยไมตองมีการออกแบบดัดแปลงพิเศษหรือเฉพาะเจาะจง เพื่อบุคคลกลุมหนึ่งกลุมใดโดยเฉพาะ
การใสใจเพียงนอยนิด ชวยเปลี่ยนชีวิตใหคนทั้งเมือง UD เปนการออกแบบที่คำนึงถึงการใชงานการใช
ใหคุมคา สมประโยชน ครอบคลุมสำหรับทุกคน โดยเริ่มตนจากการคิดวาทำอยางไรคนประเภทตางๆ
จึงจะมีโอกาสมาใชไดอยางเทาเทียมกัน เชน คนสูงอายุ คนปวย สตรีตั้งครรภ คนแคระ เด็กเล็ก ที่มากับ
รถเข็นเด็ก คนพิการประเภทตางๆ ไมวา ตาบอด หูหนวก แขนขารางกายพิการ คนพิการทางปญญาทางจิต
คนที่อานหนังสือไมออก ฯลฯ ถึงแมบุคคลเหลานั้น จะมีขอจำกัดทางรางกาย ทางปญญา ทางจิตใจ
แตก็เปนบุคคล ในสังคม สังคมจึงควรรับผิดชอบดูแล ใหสามารถอยูในสังคมรวมกับบุคคลทั่วไป ไดอยาง
มีความสุขตามอัตภาพของแตละคน เชน การจัดใหมีทางลาดขึ้นลงทางเทา และอาคารสถานที่สาธารณะตางๆ
ใหกับผูพิการที่ใชรถเข็น หรือบล็อกพื้นนำทางเดินสำหรับคนตาบอด ทั้งนี้ ก็เพื่อใหพวกเขาสามารถใชชีวิต
ทำกิจกรรมภายนอกบานไดโดยสะดวกและปลอดภัย (สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสรางเสริมสุขภาพ,
2554) องคประกอบและหลักการของ UD ประกอบดวย 1) fairness ความเสมอภาคใชงาน ทุกคนใน
สังคมสามารถใชไดอยางเทาเทียมกัน ไมมีการแบงแยกและเลือกปฏิบัติ เชนการติดตั้งตูโทรศัพท
สาธารณะ 2 ระดับ 2) flexibility มีความยืดหยุนในการใชงาน คือสามารถใชไดกับผูที่ถนัดซายและขวา
หรือปรับสภาพความสูงต่ำขึ้นลงไดตาม ความสูงของผูใช 3) simplicity มีความเรียบงายและเขาใจไดดี
เชน มีภาพหรือคำอธิบายที่เรียบงายสำหรับคนทุกประเภท ไมวาจะมีความรูระดับไหนอานหนังสือออก
หรือไม อานภาษาตางประเทศไดหรือไม หรืออาจใชรูปภาพเปนสัญลักษณสากลสื่อสารใหเขาใจไดงาย ฯลฯ
4) understanding มีขอมูลพอเพียง และสำหรับการใชงาน 5) safety มีความทนทานตอการใชงานที่
ผิดพลาด เชน มีระบบปองกันอันตรายหากมีการใชผิดพลาด รวมทั้งไมเสียหายไดโดยงาย 6) energy
conservation ทุนแรง เชน ใชที่เปดกอกน้ำแบบยกขึ้น-กดลง แทนการใชมือขันกอกแบบเปนเกลียว
เปนตน และ 7) space มีขนาดและสถานที่ที่เหมาะสม สามารถใชงานเผื่อสำหรับคนรางกายใหญโต
คนที่เคลื่อนไหวรางกายยาก เชน คนพิการที่มีรถเข็นคันใหญตองมีพื้นที่สำหรับหมุนรถกลับไปมาใน
บริเวณหองน้ำ แนวคิดนี้สามารถทำได ฝายหลักตางๆ ที่เกี่ยวของรวมมือรวมใจที่จะดำเนินการ ไดแก
1) ภาครัฐ และองคกรทองถิ่น ที่ตองดูแลและสนับสนุนใหมีการจัดสรางกอสรางในระดับตางๆ ใหความสนใจ
และตระหนักวาจะตองดูแลสมาชิกทุกคนในสังคมอยางเทาเทียมกัน 2) ผูเชี่ยวชาญดานการออกแบบ
สถาปนิก วิศวกร และผูรับผิดชอบดานการกอสราง รวมทั้ง ผูผลิตในฐานะผูออกแบบวางแผนใน
เชิงรายละเอียดที่ตองใชความรูทักษะพิเศษในการสรางและออกแบบที่ครอบคลุมถึงมวลชนทุกคน และ
3) ผูพิการ ผูสูงอายุ หรือผูมีขีดจำกัดตางๆ ในฐานะผูใชบริการจะตองชวยเสนอแนะ วิพากษวิจารณ
เพื่อใหมีการปรับปรุงพัฒนาและสอดคลองสะดวกแกการใชงานไดเปนอยางดี