Page 15 - แผนการใช้ที่ดินจังหวัดลพบุรี

1-5

1.6 นนยำมศัพท์

1.6.1 ที่ดิน (Land)
“ที่ดิน” หมายความว่าพื้นที่ดินทั่วไปและให้หมายความรวมถึง ภูเขา ห้วย หนอง คลอง บึง บางล าน
ย้ า ทะเลสาบ เกาะ และที่ชายทะเล ด้วย (มาตรา 4 ประมวลกฎหมายที่ดิน)
“ที่ดิน” ในทางวิชาการด้านทรัพยากรที่ดิน หมายถึง ชีวมณฑลบนพื้นผผิวโลก ประกอบด้วย ชั้น

บรรยากาศ ชั้นดิน ชั้นหิน ลักษณะความบลาดเทของพื้นที่ ลักษณะทางอุทกศาสตร์ พืช สัตว์ และผผลที่เกิดจาก
การกระท าของมนุษย์ ทั้งในอดีตและปัจจุบัน (FAO, 1974)
“ที่ดิน” หมายถึง พื้นที่หนึ่ง ๆ ที่อยู่บนพื้นผิวโลก ประกอบด้วยลักษณะที่ส าคัญ คือ สภาพแวดล้อม

ทั้งทางกายภาพและชีวภาพซึ่งมีอิทธิพลต่อการใช้ประโยน์ที่ดิน ดังนั้น ที่ดินจึงไม่ได้หมายถึงดินเพียงอย่างเดียว แต่
จะหมายรวมถึงลักษณะภูมิสัณฐาน (Landforms) ภูมิอากาศ (Climate) อุทกวิทยา (Hydrology) พืชพรรณ
(Vegetation) และสัตว์ (Fauna) ซึ่งการปรับปรุงที่ดิน (Land Improvement) ได้แก่ การท าขั้นบันไดและการ
ระบายน้ า เป็นต้น (FAO, 1993)

“ที่ดิน” หมายถึง ที่ดินที่มีอยู่ตามธรรมชาติ อันอาจใช้ประโยชน์สนองความต้องการของมนุษย์
ในทางต่าง ๆ โดยค านึงถึงผลตอบแทนจากการใช้ประโยชน์ที่ดินนั้นเป็นประการส าคัญ ความแตกต่าง “ที่ดิน” และ
“ดิน” ดังนี้ “ที่ดิน” เป็นอสังหาริมทรัพย์อย่างหนึ่ง หรือเป็นพื้นที่บริเวณหนึ่งบนผผิวโลก ซึ่งมีการแบ่งอาณาเขต
ตามที่มนุษย์ก าหนดไว้ โดยที่ดินมีลักษณะเป็น 2 มิติ (Two Dimensions) คือ กว้างกับยาว ส่วน “ดิน” เป็นเทห

วัตถุธรรมชาติอย่างหนึ่ง ประกอบกันขึ้นเป็นส่วนหนึ่งของภูมิประเทศ หรือของที่ดิน มีลักษณะเป็น 3 มิติ (Three
Dimensions) คือ กว้าง ยาว และลึก ฉะนั้น การศึกษาดินจึงจ าเป็นต้องศึกษาลักษณะของดินตามความลึกจากผิว
ดินลงไปข้างล่างด้วย หรือที่เรียกว่า “หน้าตัดของดิน” (Soil Profile) ดังนั้น ที่ดินแปลงหนึ่ง อาจจะประกอบด้วย
ดินเพียงชนิดเดียว หรือหลายชนิดก็ได้

1.6.2 ดิน (Soil)
“ดิน” หมายความรวมถึง หิน กรวด ทราย แร่ธาตุ น้ า และอินทรียวัตถุต่าง ๆ ที่เจอปนกับเนื้อดิน
((มาตรา 4 พระราชบัญญัติพัฒนาที่ดิน พ.ศ. 2551)
“ดิน” ในทางวิชาการด้านทรัพยากรที่ดิน หมายถึงเทหวัตถุธรรมชาติ ซึ่งเกิดขึ้นบนพื้ยผผิวโลก เป็น
วัตถุที่ค้ าจุนการเจริญเติบโตและการทรงตัวของต้นไม้ ประกอบด้วย แร่ธาตุ และอินทรียวัตถุต่าง ๆ มีลักษณะชั้น

แตกต่างกัน แต่ละชั้นที่อยู่ต่อเนื่องกันจะมีแนวสัมพันธ์ซึ่งกันและกัน ตามขบวนการก าเนิดดินที่เป็นผลสืบ
เนื่องมาจากการกระท าร่วมกันของภูมิอากาศ พืชพรรณ วัตถุต้นก าเนิดดิน ระยะเวลา และความต่างระดับของ
พื้นที่ในบริเวณนั้น (FAO, 1974: 39-40)

“ดิน” ประกอบด้วยอินทรียวัตถุและอนินทรีย์วัตถุที่ไม่จับตัวแข็งเป็นหินซึ่งปกคลุมพื้นผิวโบลก ซึ่ง
เป็นผลมาจากปัจจัยด้านการก าเนิดและสภาพแวดล้อม ได้แก่ ภูมิอากาศ สิ่งมีชีวิต (พืชและสัตว์) สภาพภูมิประเทศ
วัตถุต้นก าเนิด และระยเวลา ความเหมาะสมต่อการผลผลิตพืชของดินแตกต่างกัน เนื่องมาจากลักษณะและสมบัติ
ทางกายภาพ เคมี ชีวภาพ และสัณฐาน (คณะกรรมการจัดท าปทานุกรมปฐพีวิทยา 2551)