Page 18 - เขตการใช้ที่ดินพืชเศรษฐกิจไพล
P. 18
2-6
2.3 ทรัพยากรที่ดิน
ดินเป็นทรัพยากรธรรมชาติที่ส าคัญที่เป็นแหล่งในการผลิตอาหาร และรองรับกิจกรรมต่างๆ ของ
มนุษย์ แต่เมื่อมีการใช้ทรัพยากรดินอย่างไม่เหมาะสม โดยเฉพาะกิจกรรมทางการเกษตร
หากทรัพยากรดินเกิดความเสื่อมโทรม และขาดความอุดมสมบูรณ์ จะส่งผลให้ผลผลิตที่ได้รับน้อยกว่าที่
ควรจะเป็น โดยเฉพาะในปีถัดมาซึ่งมีการท าการเกษตรโดยการใช้ดินแบบไม่มีการพักดิน ขาดการ
บ ารุงรักษา และการปรับปรุงบ ารุงดินอย่างต่อเนื่องซึ่งไม่คุ้มค่าต่อการลงทุนของเกษตรกรส าหรับพืชแต่
ละชนิดที่ได้มีการลงทุนไป
กรมพัฒนาที่ดิน ได้จัดกลุ่มชุดดินส าหรับการปลูกพืชเศรษฐกิจได้ทั้งหมด 62 กลุ่มชุดดิน (รูปที่ 2-2)
โดยพิจารณาจากลักษณะ ศักยภาพ และการจัดการที่คล้ายคลึงกันไว้ด้วยกัน เมื่อพิจารณากลุ่มชุดดินทั้ง
62 กลุ่มชุดดิน ตามลักษณะและคุณสมบัติดินที่มีศักยภาพคล้ายคลึงกันในด้านที่มีผลต่อการเจริญเติบโต
และให้ผลผลิตของพืช สามารถจัดได้เป็น 4 กลุ่มใหญ่ (กรมพัฒนาที่ดิน, 2548) ได้แก่
- กลุ่มชุดดินในพื้นที่ลุ่ม หรือพื้นที่น้ าขัง
- กลุ่มชุดดินในพื้นที่ดอนที่อยู่ในเขตดินแห้ง
- กลุ่มชุดดินในพื้นที่ดอนที่อยู่ในเขตดินชื้น
- กลุ่มชุดดินที่มีความลาดชันสูง
การจัดท้าหน่วยที่ดิน
หน่วยที่ดินเป็นข้อมูลที่ใช้ในการจัดท าเขตเหมาะสมส าหรับการปลูกไพล ในการจัดท าหน่วย
ที่ดินต้องท าการวิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้ระบบสารสนเทศทางภูมิศาสตร์เป็นเครื่องมือด้วยวิธีการซ้อนทับ
ข้อมูล ซึ่งเป็นการน าข้อมูลกลุ่มชุดดินมาพิจารณาร่วมกับข้อมูลอื่นๆ ที่สามารถรวบรวมได้จากหน่วยงาน
ต่างๆ ที่เกี่ยวข้อง จากนั้นหน่วยที่ดินนี้จะถูกน ามาประเมินคุณภาพที่ดิน ซึ่งการประเมินคุณภาพที่ดินจะ
พิจารณาจากสมบัติทางกายภาพ และทางเคมีของดิน โดยปัจจัยพิจารณา ประกอบด้วย การระบายน้ า
ความอุดมสมบูรณ์ของดิน ความจุแลกเปลี่ยนแคตไอออน อัตราร้อยละความอิ่มตัวเบส ความลึกของดิน
ปริมาณก้อนกรวด ค่าการน าไฟฟ้า ปฏิกิริยาดิน ความลึกที่พบจาโรไซด์ และความลาดชัน ซึ่งจะน าไปสู่
การประเมินความเหมาะสมของที่ดินส าหรับการปลูกไพล ซึ่งข้อมูลหน่วยที่ดินจะช่วยให้งานวางแผนการ
ใช้ที่ดินมีประสิทธิภาพ และตรงตามศักยภาพของพื้นที่มากยิ่งขึ้น
จากการวิเคราะห์ข้อมูลทรัพยากรดินเพื่อจัดท าหน่วยที่ดิน จะพบหน่วยที่ดินที่มีศักยภาพ และ
ไม่มีศักยภาพส าหรับการปลูกไพลของทั้งประเทศ โดยแต่ละหน่วยที่ดินจะมีคุณภาพที่ดินที่แตกต่างกัน
ตามคุณลักษณะเฉพาะของหน่วยที่ดิน (ตารางผนวกที่ 2-1) เช่น หน่วยที่ดินที่ 4 คือ ลักษณะของกลุ่ม
ชุดดินที่ 4 หน่วยที่ดินที่ 4I คือ ลักษณะของกลุ่มชุดดินที่ 4 ที่อยู่ในเขตชลประทาน เป็นต้น ซึ่งตาม
ลักษณะ และคุณสมบัติดินที่มีศักยภาพคล้ายคลึงกันในด้านที่มีผลต่อการเจริญเติบโต และให้ผลผลิตของ
พืช สามารถจัดได้เป็น 4 กลุ่มใหญ่ ดังนี้
เขตการใช้ที่ดินพืชเศรษฐกิจไพล กองนโยบายและแผนการใช้ที่ดิน กรมพัฒนาที่ดิน
