Page 124 - เขตการใช้ที่ดินพืชเศรษฐกิจมะเขือเทศ
P. 124
3-4
3.1.2 คุณภาพของทรัพยากรที่ดิน
คุณภาพที่ดิน (Land Quality) คือ คุณสมบัติของที่ดินที่มีอิทธิพลตอการเจริญเติบโตและ
ผลผลิตของพืช คุณภาพที่ดินอาจประกอบดวยคุณลักษณะที่ดิน (Land characteristic) ตัวเดียวหรือหลายตัว
ก็ได เชน ความเปนประโยชนของออกซิเจนตอรากพืช (Oxygen availability to roots) เปนคุณภาพที่ดิน
ซึ่งมีผลมาจากคุณลักษณะของที่ดินหลายตัว ทั้งนี้เกิดจากการใชคุณลักษณะของ ชั้นการระบายน้ำของดิน
(Soil drainage class) ความลึกของระดับน้ำใตดิน (depth of watertable) ระยะเวลาของน้ำทวมขัง
(period of waterlogging) พิจารณารวมกัน
ในระบบของ FAO ไดกำหนดคุณภาพที่ดินที่นำมาประเมินสำหรับการปลูกพืช ในระบบไว
25 ชนิด สำหรับประเทศไทยคุณภาพที่ดินที่นำมาประเมินมี 13 ชนิด ไดแก
1) ความเขมของแสง
2) ระบบอุณหภูมิ
3) ความชุมชื้นที่เปนประโยชนตอพืช
4) ความเปนประโยชนของออกซิเจนตอรากพืช
5) ความเปนประโยชนของธาตุอาหาร
6) ความจุในการดูดยึดธาตุอาหาร
7) สภาวะการหยั่งลึกของราก
8) ความเสียหายจากน้ำทวม
9) การมีเกลือมากเกินไป
10) สารพิษ
11) สภาวะการเขตกรรม
12) ศักยภาพการใชเครื่องจักร
13) ความเสียหายจากการกัดกรอน
เนื่องจากคุณภาพที่ดินเปนนามธรรมที่ไมสามารถวัดออกมาเปนคาเชิงปริมาณได
แตจำเปนตองวัดคาออกมาเพื่อจัดลำดับความเหมาะสม ดังนั้น คาที่นำมาใชในการวัดคุณภาพที่ดินไดจาก
องคประกอบของคุณภาพที่ดิน คือ คุณลักษณะที่ดิน (Land characteristic) เชน ความลาดชัน ปริมาณน้ำฝน
เนื้อดิน การระบายน้ำ และปริมาณหิน
การเลือกใชคุณลักษณะที่ดินเพื่อใชเปนตัวแทนคุณภาพที่ดินเพื่อใชในการประเมินความ
เหมาะสมที่ดิน จำเปนตองจัดลำดับความสำคัญคุณภาพที่ดินกอนที่จะนำมาประเมิน โดยมีลำดับ
ความสำคัญตามเงื่อนไขการคัดเลือกคุณภาพที่ดินภายใตเงื่อนไขอยางนอย 3 ประการ โดยแตละเงื่อนไข
มีรายละเอียด ดังนี้
1) จะตองมีผลตอพืชหรือประเภทการใชที่ดินนั้นๆ
2) คาวิกฤตตองพบในพื้นที่ที่จะปลูกพืชนั้นๆ
3) การรวบรวมขอมูลสามารถปฏิบัติได
การจัดลำดับความสำคัญของคุณภาพที่ดินซึ่งใชคุณลักษณะที่ดินเปนตัวแทน เมื่อทำการ
จัดลำดับความสำคัญแลวพบวา เงื่อนไขหลักขึ้นอยูกับการรวบรวมขอมูลคุณลักษณะที่ดิน ดังนั้น คุณภาพที่ดิน
ที่มีความสำคัญ นำมาใชในการประเมินความเหมาะสมทางกายภาพของมะเขือเทศ มีจำนวน 8 ปจจัย
เขตการใชที่ดินพืชเศรษฐกิจมะเขือเทศ กองนโยบายและแผนการใชที่ดิน