Page 12 - beans
P. 12
1-2
เพื่อการส่งออกมีเพิ่มขึ้นมาโดยตลอด ท้าให้ประเทศไทยต้องพึ่งพาการน้าเข้าจากต่างประเทศ แต่ก็ยัง
ประสบปัญหาผลผลิตที่ไม่ได้มาตรฐานและความปลอดภัย โดยต้องพึ่งพาการน้าเข้าถั่วลิสงจากประเทศ
นอกกลุ่มอาเซียน โดยเฉพาะจากจีนและอินเดีย ซึ่งหากประเทศเหล่านี้ประสบปัญหาไม่สามารถส่งผล
ผลิตให้ไทยได้อย่างต่อเนื่อง อนาคตอาจก่อให้เกิดปัญหาความขาดแคลนผลผลิตป้อนสู่การผลิต
ภาคอุตสาหกรรมของไทย การส่งเสริมความร่วมมือระหว่างประเทศในกลุ่มสมาชิกอาเซียน โดย
สนับสนุนให้ประเทศเพื่อนบ้านที่มีชายแดนติดกันเป็นแหล่งผลิตเพื่อเป็นฐานการผลิตให้ไทย ซึ่งถือ
เป็นยุทธศาสตร์ที่สามารถช่วยลดความเสี่ยงนี้ได้
1
กรมส่งเสริมการเกษตร (2564) รายงานว่าในปี 2559 ประเทศไทยมีพื้นที่เพาะปลูกถั่วเหลือง
จ้านวน 148,602 ไร่ ถั่วเขียว 868,833 ไร่ และถั่วลิสง 120,359 ไร่ ปริมาณผลผลิต ถั่วเหลือง 43,087 ตัน
ถั่วเขียว 109,781 ตัน และถั่วลิสง 36,591 ตัน โดยปริมาณการน้าเข้าถั่วเหลือง 3,972,390 ตัน ถั่วเขียว
20,892 ตัน และถั่วลิสง 61,413 ตัน ตามล้าดับ ทั้งนี้ สาเหตุที่ท้าให้เกษตรกรมีการเพาะปลูกพืชตระกูลถั่ว
ลดลง เป็นผลจากการขาดแรงจูงใจ เนื่องจากพืชตระกูลถั่วเป็นพืชที่มีผลผลิตเฉลี่ยต่อไร่ต่้าเมื่อเทียบกับ
พืชแข่งขันชนิดอื่น ๆ การขาดแคลนเมล็ดพันธุ์ดี และขาดการรณรงค์ส่งเสริมการสร้างความรู้ และความ
เข้าใจแก่เกษตรกร ให้เกิดความตระหนักในการใช้เมล็ดพันธุ์ดี โดยเกษตรกรทั่วไปจะหาซื้อเมล็ดพันธุ์
จากพ่อค้าในท้องถิ่น ซึ่งมีเปอร์เซ็นต์ความงอกต่้า จึงต้องใช้เมล็ดพันธุ์การปลูกในอัตราสูง ส่งผลให้ต้นทุน
การผลิตสูง รวมทั้ง การใช้เมล็ดพันธุ์ที่ไม่มีคุณภาพส่งผลให้พืชตระกูลถั่วมีการเจริญเติบโตไม่สม่้าเสมอ
ผลผลิตต่้า และไม่มีคุณภาพ และท้าให้เกษตรกรไม่สามารถจ้าหน่ายผลผลิตในชั้นคุณภาพดีได้
ด้านศักยภาพพื้นที่เพื่อส่งเสริมการปลูกพืชตระกูลถั่ว กรมพัฒนาที่ดิน ได้ท้าการส้ารวจพื้นที่ปลูก
2
พืชฤดูแล้งพืชตระกูลถั่ว เมื่อปี 2565 พบว่าพื้นที่ปลูกพืชตระกูลถั่วทั่วประเทศ 214,041 ไร่ เป็นพื้นที่
เพาะปลูกถั่วเหลือง 47,265 ไร่ ถั่วเขียว 164,163 ไร่ และถั่วลิสง 2,613 ไร่ กระจายในภาคเหนือ
155,885 ไร่ ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ 33,029 ไร่ และภาคกลาง 25,127 ไร่ โดยจังหวัดที่มีพื้นที่ปลูก
พืชตระกูลถั่วสูง 3 ล้าดับแรก ดังนี้ ถั่วเหลือง (ขอนแก่น 21,660 ไร่ ชัยภูมิ 7,271 ไร่ และน่าน 3,517
ไร่) ถั่วเขียว (เพชรบูรณ์ 98,881 ไร่ ชัยนาท 20,294 ไร่ และนครสวรรค์ 18,478 ไร่) และถั่วลิสง (ล้าปาง
968 ไร่ พะเยา 788 ไร่ และร้อยเอ็ด 305 ไร่)
1 พื้นที่ปลูกพืชตระกูลถั่ว 32 จังหวัดทั่วประเทศ ได้แก่ ก้าแพงเพชร เชียงราย เชียงใหม่ ตาก นครสวรรค์ น่าน พิจิตร พิษณุโลก เพชรบูรณ์
แพร่ แม่ฮ่องสอน ล้าปาง สุโขทัย อุตรดิตถ์ ชัยนาท ลพบุรี อุทัยธานี กาฬสินธุ์ ขอนแก่น นครราชสีมา บุรีรัมย์ เลย ศรีสะเกษ สุรินทร์
หนองบัวล้าภู อุดรธานี อุบลราชธานี พะเยา ยโสธร ร้อยเอ็ด อ้านาจเจริญ และมหาสารคาม (กรมส่งเสริมการเกษตร 2564)
2 โดยการแปลภาพถ่ายดาวเทียมร่วมกับการส้ารวจภาคสนาม ระหว่างเดือนมกราคม–เมษายน 2565 อ้างอิงขอบเขตกรมการปกครอง ปี
2556
เขตการใช้ที่ดินพืชเศรษฐกิจพืชตระกูลถั่วฤดูแล้ง (ถั่วเขียว ถั่วเหลือง ถั่วลิสง) กองนโยบานและแผนการใช้ที่ดิน