Page 11 - beans
P. 11
บทที่ 1
บทน ำ
1.1 หลักกำรและเหตุผล.
พืชตระกูลถั่ว (ถั่วเขียว ถั่วเหลือง และถั่วลิสง) เป็นพืชทนแล้ง อายุสั้น ใช้น้้าน้อย เกษตรกรนิยม
ปลูกสลับกับการปลูกข้าวเพื่อตัดวงจรการระบาดของศัตรูข้าว ตลอดจนส่งเสริมรายได้ในภาวะปัญหาภัยแล้ง
จากฝนทิ้งช่วงซึ่งมีแนวโน้มวิกฤตรุนแรงและส่งผลกระทบต่อภาคการเกษตรอย่างต่อเนื่องในหลายพื้นที่
ซึ่งคาดว่ามีแนวโน้มยืดเยื้อส่งผลกระทบระยะยาว และจากการที่พืชตระกูลถั่วปลูกง่าย มีคุณสมบัติช่วย
เพิ่มธาตุอาหารและอินทรียวัตถุในดิน ช่วยปรับปรุงโครงสร้างดิน ให้ผลตอบแทนสูง จึงเป็นพืชทางเลือก
ที่น่าสนใจ สร้างแรงจูงใจให้เกษตรกรมีการปรับเปลี่ยนการท้าการเกษตร โดยการปลูกพืชตระกูลถั่วซึ่งใช้
น้้าน้อยทดแทนการปลูกข้าวนาปรังตามนโยบายของรัฐบาล เพื่อลดความเสี่ยงจากการขาดแคลนน้้า
และปัญหาโรคและแมลงศัตรูข้าว เหมาะสมต่อการปลูกในช่วงฤดูแล้ง มีความส้าคัญต่อระบบการปลูกพืช
ตลาดมีความต้องการต่อเนื่อง พืชตระกูลถั่วจึงเป็นพืชที่มีบทบาทต่อระบบเศรษฐกิจของประเทศ สามารถ
ปลูกทดแทนข้าวนาปรัง มีการใช้บริโภคภายในประเทศและการส่งออก เป็นวัตถุดิบในอุตสาหกรรมแปรรูป
อุตสาหกรรมอาหาร และผลิตภัณฑ์แปรรูป เป็นพืชที่มีคุณค่าทางอาหารสูง มีการใช้ประโยชน์ใน
ทุกขั้นตอนของห่วงโซ่อาหาร ช่วยส่งเสริมความมั่นคงทางอาหารทั้งภายในประเทศ และระดับภูมิภาคใน
กลุ่มสมาชิกอาเซียน
พืชฤดูแล้งตระกูลถั่ว สามารถเจริญเติบโตได้ดีในดินแทบทุกชนิด โดยเฉพาะดินร่วน ดินร่วน
เหนียว และดินร่วนเหนียวปนทราย มีการระบายน้้าดี ไม่มีน้้าขัง ต้องการน้้าสม่้าเสมอ มีค่า
ความเป็นกรด-ด่าง 5.5–7.0 อุณหภูมิที่เหมาะสม 15–5 องศาเซลเซียส การปลูกในฤดูแล้งสามารถ
ท้าได้ 2 แบบ คือ (1) ปลูกในที่นาอาศัยน้้าชลประทาน ช่วงเดือนธันวาคม–มกราคม และเก็บเกี่ยว
เดือนเมษายน–พฤษภาคม และ (2) ปลูกในที่นาหลังการเก็บเกี่ยวข้าวนาปี ช่วงเดือนตุลาคม–พฤศจิกายน
โดยมีเงื่อนไข คือ ต้องเป็นแหล่งที่มีน้้าใต้ดินตื้น อาศัยความชื้นในดิน และไม่จ้าเป็นต้องไถพรวนดิน
ด้วยคุณสมบัติดังกล่าวจึงใช้พืชตระกูลถั่วปลูกคลุมดินเพื่อการอนุรักษ์ดินและน้้า ป้องกันการชะล้าง
พังทลายหน้าดิน
สถานการณ์การผลิตและการใช้ประโยชน์พืชตระกูลถั่วของไทยยังขาดเสถียรภาพ เนื่องจาก
ปัญหาความขาดแคลนด้านพันธุ์และเมล็ดพันธุ์คุณภาพดี ตลอดจนความขาดแคลนวัตถุดิบที่ผลิต
ภายในประเทศส้าหรับใช้ในอุตสาหกรรมอาหาร อุตสาหกรรมอาหารสัตว์ และการใช้บริโภคใน
ครัวเรือน ซึ่งเป็นผลจากการลดลงอย่างมากจากหลายสาเหตุของพื้นที่เพาะปลูกและผลผลิต
ภายในประเทศ ซึ่งยังมีไม่เพียงพอ ในขณะที่ความต้องการผลผลิตเพื่อการบริโภคภายในครัวเรือน และ
เขตการใช้ที่ดินพืชเศรษฐกิจพืชตระกูลถั่วฤดูแล้ง (ถั่วเขียว ถั่วเหลือง ถั่วลิสง) กองนโยบานและแผนการใช้ที่ดิน
