Page 9 - เขตการใช้ที่ดินพืชเศรษฐกิจขมิ้นชัน
P. 9
บทที่ 1
บทน ำ
1.1 หลักกำรและเหตุผล
ปัจจุบันความต้องการใช้สมุนไพรในประเทศมีแนวโน้มเพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่อง ซึ่งเป็นผลมาจาก
ความพยายามที่จะลดการใช้ยาแผนปัจจุบันที่ต้องมีการน าเข้ามาจากต่างประเทศ และความต้องการ
ในการรักษาสุขภาพด้วยแนวทางที่ปลอดภัย รวมถึงแนวโน้มด้านความสวยงามที่ต้องมาจากธรรมชาติ
ซึ่งเป็นที่นิยมเป็นอย่างมาก สมุนไพรจึงได้เข้ามีบทบาททางการแพทย์มากยิ่งขึ้น และกลายเป็นหนึ่ง
ในผลิตภัณฑ์ที่ส าคัญของประเทศซึ่งเป็นที่ยอมรับ แต่อย่างไรก็ตามเนื่องจากยังไม่มีการจัดการ
ห่วงโซ่อุปทานสมุนไพร (Supply chain) อย่างเป็นระบบตั้งแต่ต้นน้ า กลางน้ า ปลายน้ า จึงท าให้มีปัญหา
ในด้านวัตถุดิบที่ยังมีไม่เพียงพอ ต้องมีการน าเข้าวัตถุดิบจากต่างประเทศ รวมทั้งปัญหาด้านคุณภาพ
วัตถุดิบ ซึ่งไม่ได้มาตรฐาน และปัญหาด้านการตลาดที่ยังมีปัญหาด้านข้อตกลงทางการค้าที่เป็นอุปสรรค
ต่อการผลิต
แผนแม่บทแห่งชาติว่าด้วยการพัฒนาสมุนไพรไทย ฉบับที่ 2560 - 2564 ซึ่งรัฐบาลและหน่วยงาน
ที่เกี่ยวข้องได้ให้ความส าคัญต่อการพัฒนาสมุนไพรไทย จึงได้ให้มีการจัดท าแผนการพัฒนาสมุนไพร
ที่เป็นระบบ โดยมีเป้าหมายเพื่อส่งเสริมและรักษาภูมิปัญญาที่เกี่ยวข้องกับสมุนไพรไทย และพัฒนาการ
ผลิตและใช้ประโยชน์จากสมุนไพรอย่างมีคุณภาพ และครบวงจร ซึ่งจะส่งผลให้เกิดความยั่งยืนของ
สมุนไพรไทยและเป็นการสร้างมูลค่าเพิ่มทางเศรษฐกิจ
ขมิ้นชัน เป็นพืชสมุนไพรที่มีความโดดเด่นในด้านคุณภาพ และเป็นส่วนประกอบส าคัญในการผลิต
ยาสมุนไพร และผลิตภัณฑ์จากสมุนไพรประเภทต่างๆ เป็นส่วนประกอบของเวชส าอาง เพราะสามารถ
ใช้กับผิวพรรณด้านความสวยงาม ขมิ้นชันเป็นหนึ่งในสมุนไพรที่เป็น Product Champion โดยขมิ้นชัน
ได้ถูกก าหนดให้เป็นสมุนไพร Product Champion ที่อยู่ภายใต้มิติด้านศักยภาพ ซึ่งมีเกณฑ์ในการ
พิจารณา 3 เกณฑ์ ได้แก่ ความพร้อมของงานวิจัย ความสามารถน าไปต่อยอดในเชิงพานิชย์ และ
ความสามารถในการผลิตวัตถุดิบ (กระทรวงสาธารณสุข, 2559) อย่างไรก็ตาม เนื่องจากปัญหาวัตถุดิบ
ขมิ้นชันที่มีไม่เพียงพอ ซึ่งจากข้อมูลในปี 2559 ประเทศไทยต้องมีการน าเข้าขมิ้นชันปริมาณ 218 ตัน
โดยมีการน าเข้ามาจากสาธารณรัฐแห่งสหภาพพม่ามากที่สุด
ดังนั้นกรมพัฒนาที่ดิน ซึ่งมีภารกิจหลักในการวางแผนการใช้ที่ดิน ได้ส่งเสริมให้มีการก าหนดเขต
การใช้ที่ดินพืชสมุนไพร ได้แก่ ขมิ้นชัน ซึ่งเขตการใช้ที่ดินพืชสมุนไพรจะเกี่ยวข้องกับแผนแม่บทแห่งชาติ
ว่าด้วยการพัฒนาสมุนไพรยุทธศาสตร์ที่ 1 คือ การส่งเสริมผลิตผลของสมุนไพรที่มีศักยภาพตาม
ความต้องการของตลาดทั้งในและต่างประเทศ ซึ่งเขตการใช้ที่ดินพืชสมุนไพร จะช่วยส่งเสริมให้เกิด
การปลูกพืชสมุนไพรตามศักยภาพของพื้นที่ช่วยให้เกิดการปลูกขมิ้นชัน ให้แพร่หลายมากยิ่งขึ้น เพียงพอ
เขตการใช้ที่ดินพืชเศรษฐกิจขมิ้นชัน กองนโยบายและแผนการใช้ที่ดิน กรมพัฒนาที่ดิน