Page 36 - Cost-Benefit Analysis of agricultural waste management methods
P. 36
(2) การวิเคราะห1โครงการแบบตลอดชIวงอายุโครงการ ซึ่งจะพิจารณาผลกระทบที่เกิดขึ้นกับโครงการ
ตลอดระยะเวลาที่โครงการยังสามารถดำเนินการอยูIไดD โดยวิธีการวิเคราะห1โครงการแบบนี้จะนิยมใชDศึกษา
ความเป\นไปไดDของโครงการแบบรายโครงการ
(3) การวิเคราะห1โครงการแบบภาคตัดขวาง เป\นการวิเคราะห1ที่นิยมใชDเพื่อการวิเคราะห1ในระดับ
มหภาค เพื่อหาภาพรวมของการลงุทนที่ประกอบดDวยโครงการยIอย ๆ หลายโครงการ และทำการปรับมูลคIา
การลงทุนในโครงการยIอย ๆ เหลIานั้น ใหDอยูIในรูปของมูลคIาปTปจจุบันหรือปTที่ผIานมาตามหลักคิดการคำนวณ
แบบภาคตัดขวางรายปT
การวิเคราะห1โครงการทางดDานเศรษฐศาสตร1 ถือเป\นเครื่องมือสำคัญที่ภาครัฐใชDเพื่อกำหนดโครงการ
เพื่อแปลงยุทธศาสตร1มาสูIภาคปฏิบัติ โดยทั่วไป โครงการที่จะเกิดขึ้นนั้นจำเป\นตDองมีการวิเคราะห1กIอนนำไปสูI
การตัดสินใจลงทุน เนื่องจากทรัพยากรและงบประมาณของประเทศที่มีอยูIอยIางจำกัด การวิเคราะห1โครงการ
ทางดDานเศรษฐศาสตร1มีรูปแบบการวิเคราะห1ไดDหลายรูปแบบ ซึ่งสามารถสรุปไดDดังนี้ (กรมชลประทาน, 2560)
(1) การวิเคราะห1ตDนทุนและผลตอบแทน (Cost-Benefit Analysis: CBA)
การวิเคราะห1ตDนทุนผลตอบแทน หรือที่นิยมเรียกวIา Cost-Benefit Analysis (CBA) เป\น
เครื่องมือที่นำมาใชDเพื่อทำการตัดสินใจโดยพิจารณาจากมูลคIาของโครงการ/กิจกรรมที่อยูIในรูปตัวเงิน วิธีการนี้
เป\นที่นิยมในการวิเคราะห1โครงการทั้งภาครัฐและเอกชน รวมทั้งออกแบบนโยบายภาครัฐ เนื่องจากทรัพยากร
มีอยูIอยIางจำกัด ขณะที่ความตDองการพัฒนาตIาง ๆ ที่มีอยIางมากมายนั้น ลDวนแลDวแตIมีการใชDทรัพยากรทั้งสิ้น
แนวคิด CBA จึงเป\นแนวคิดหนึ่งในการจัดลำดับหรือคัดเลือกโครงการที่ควรจะดำเนินการกIอน-หลัง โดยอยูIบน
ฐานคิดการเปรียบเทียบตDนทุนและผลตอบแทนที่เกิดขึ้นจากแตIละโครงการ ดังนั้นแนวคิด CBA จึงเป\นวิธีการ
เปรียบเทียบมูลคIาของผลไดD (ผลตอบแทน) และมูลคIาของผลเสีย (ตDนทุน) ที่เกิดขึ้นจากการดำเนินโครงการ
ซึ่งอาจอยูIในรูปความแตกตIางระหวIางมูลคIาผลตอบแทนและตDนทุน ผIานวิธีทางคณิตศาสตร1ในรูปของผลลบ
หรืออยูIในรูปของสัดสIวน (ratio) เป\นการคำนวณในรูปของการหารระหวIางผลตอบแทนและตDนทุน
(2) การวิเคราะห1ประสิทธิผลของตDนทุน (Cost Effectiveness Analysis: CEA)
เป\นการวิเคราะห1ทางเลือกที่หลากหลายแตIมีเปาหมายเดียวกัน โดยแตIละทางเลือกนั้นจะมี
ประสิทธิภาพของตDนทุนในการบรรลุผลที่ตIางกัน การวิเคราะห1โครงการตามแนวคิดนี้ เป\นการพิจารณา
ผลประโยชน1ที่เกิดขึ้นในรูปการประหยัดตDนทุน โดยเลือกดำเนินการในโครงการที่ลดตDนทุนตIอการดำเนินการ
(Cost per transaction) ไดDมากที่สุด
(3) การวิเคราะห1ตDนทุนต่ำสุด (Cost Minimization Analysis: CMA)
เป\นการพิจารณาเลือกโครงการหรือทางเลือกที่มีมากมาย ภายใตDหลักคิดตDนทุนต่ำสุด นั่นคือการ
เลือกลงทุนในโครงการใดนั้น จะเลือกโครงการหรือทางเลือกที่เสียตDนทุนต่ำที่สุด เพื่อพยายามทำใหDโครงการมี
ลักษณะเป\นการประหยัดจากขนาด (Economies of scale) ใหDมากที่สุด
(4) การวิเคราะห1ตDนทุน-อรรถประโยชน1 (Cost Utility Analysis: CUA)
เป\นการเปรียบเทียบตDนทุนและผลตอบแทนเชIนเดียวกับ CBA แตIวิธีการไดDมาซึ่งผลตอบแทนจะ
คิดผIานแนวคิดอรรถประโยชน1หรือความพึงพอใจ ในทางปฏิบัติการวิเคราะห1ตามแนวคิดนี้จะเป\นการวิเคราะห1
33
