Page 9 - คู่มือการปฏิบัติงาน การจัดทำแผนที่การใช้ที่ดิน 2567

1

บทที่ 1

บทน ำ

1.1 หลักกำรและเหตุผล

ั
ั
ั
ตามค าสั่งกรมพฒนาที่ดินที่ 166/2556 ลงวันที่ 14 กุมภาพนธ์ 2556 ได้ก าหนดพนธกิจไว้หนึ่งข้อ ได้แก่
ติดตามการเปลี่ยนแปลงการใช้ที่ดินในทิศทางที่ถูกต้อง ทันสมัย และมีประสิทธิภาพ ซึ่งการจัดท าแผนที่การใช้ที่ดิน
ให้มีความถูกต้อง น่าเชื่อถือ และเป็นไปในแนวทางเดียวกัน ควรมีการจัดท าคู่มือในการปฏิบัติงาน เพอให้
ื่
ผู้ปฏิบัติงานมีความเข้าใจที่ตรงกันในขั้นตอนการปฏิบัติงาน และแผนที่การใช้ที่ดินเป็นที่ยอมรับของนักวิชาการ
และมีมาตรฐานส าหรับบุคลากรในองค์กรไปใช้เป็นแนวทางในการปฏิบัติงานต่อไป จึงได้ด าเนินการทบทวน และ
จัดท าโดยผ่านการพิจารณาจากคณะท างานวิชาการของกองนโยบายและแผนการใช้ที่ดิน เพอให้เป็นที่ยอมรับของ
ื่
นักวิชาการ และเผยแพร่ใช้เป็นคู่มือส าหรับให้ผู้ปฏิบัติงาน รวมถึงผู้เกี่ยวข้องน าไปใช้เป็นแนวทางในการปฏิบัติงาน
ต่อไป

1.2 วัตถุประสงค์

1.2.1 เพอจัดท าคู่มือการปฏิบัติงานการส ารวจและจัดท าแผนที่การใช้ที่ดินที่แสดงรายละเอยดขั้นตอน
ี
ื่
และสร้างมาตรฐานการปฏิบัติงาน เพื่อให้แผนที่การใช้ที่ดินที่ได้มีมาตรฐาน ถูกต้อง ทันสมัย และน่าเชื่อถือ

1.2.2 เพอแสดงให้เห็นถึงวิธีการท างานอย่างชัดเจนเป็นรูปธรรม ส าหรับให้เจ้าหน้าที่ใช้ในการปฏิบัติงาน
ื่
และใช้ในการพัฒนาเรียนรู้ของผู้เข้ามาปฏิบัติงานใหม่ ให้เป็นไปในมาตรฐานเดียวกัน

1.2.3 เพื่อเผยแพร่ให้กับบุคคลภายนอกหรือผู้รับบริการ ได้รับรู้ และเข้าใจกระบวนการปฏิบัติงาน
1.2.4 เพอใช้เป็นแนวทางในการปฏิบัติงานส ารวจและจัดท าแผนที่การใช้ที่ดิน ให้เป็นไปอย่างมี
ื่
ประสิทธิภาพและมีมาตรฐานเดียวกัน

1.3 ขอบเขต

คู่มือการปฏิบัติงานเล่มนี้ครอบคลุมขั้นตอนการส ารวจและจัดท าแผนที่การใช้ที่ดิน ตั้งแต่รวบรวม

และตรวจสอบเอกสาร ทั้งในรูปของแผนที่และรายงานที่เกี่ยวข้อง การเตรียมข้อมูลดาวเทียม วิเคราะห์ ตีความ
จากข้อมูลภาพถ่ายดาวเทียมเบื้องต้น ส ารวจข้อมูลภาคสนาม ปรับปรุงแก้ไขแผนที่การใช้ที่ดินให้เป็นปัจจุบัน

ตรวจสอบความถูกต้องของแผนที่การใช้ที่ดิน จัดท าแผนที่ปีปัจจุบันพร้อมตารางเนื้อที่การใช้ที่ดิน และจัดท า

รายงาน

1.4 ค ำจ ำกัดควำม

1.4.1 การใช้ที่ดิน (Land use) หมายถึง การน าที่ดินมาใช้เพื่อการบ าบัดความต้องการของมนุษย์ในด้านต่าง ๆ เช่น
เกษตรกรรม อตสาหกรรม พาณิชยกรรม และเป็นที่อยู่อาศัย (บรรเจิด, 2523; ดรรชนี, 2531) หรือลักษณะทาง
ุ
ื้
กายภาพบนพนที่ที่ใช้ท ากิจกรรมต่าง ๆ ของมนุษย์ การใช้ที่ดินเกิดขึ้นเนื่องจากความต้องการในด้านอาหาร
เครื่องนุ่งห่ม ยารักษาโรค ที่อยู่อาศัยและสถานที่พกผ่อน ความต้องการดังกล่าวนี้ ท าให้มนุษย์มีการ
ั