Page 29 - รายงานสำรวจทะเบียนรายชื่อพื้นที่ชุ่มน้ำที่มีความสำคัญระดับท้องถิ่น จังหวัดปทุมธานี

3-3

องคประกอบ ดังนี้ทรัพยากรกายภาพ ทรัพยากรชีวภาพ ทรัพยากรที่มนุษยสรางขึ้น และทรัพยากร

ี
คุณภาพชีวิต (สังคมสิ่งแวดลอม) ซึ่งทรัพยากรเหลานี้อยูรวมกันอยางกลมกลืนเปนลุมน้ำที่มลักษณะและ

แสดงบทบาทเฉพาะ จึงมักเรียกลุมน้ำเปนทรัพยากรลุมน้ำ หรือระบบทรัพยากร ประเทศไทยมี 22 ลุม
น้ำหลัก ดังนี้ (1) ลุมน้ำสาละวิน (2) ลุมน้ำโขงเหนือ (3) ลุมน้ำโขงตะวันออกเฉยงเหนือ (4) ลุมน้ำชี (5)
ี
ลุมน้ำมูล (6) ลุมน้ำปง (7) ลุมน้ำวัง (8) ลุมน้ำยม (9) ลุมน้ำนาน (10) ลุมน้ำเจาพระยา (11) ลุมน้ำสะแก


กรัง (12) ลุมน้ำปาสัก (13) ลุมน้ำทาจีน (14) ลุมน้ำแมกลอง (15) ลุมน้ำบางปะกง (16) ลุมน้ำโตนเล
สาบ (17) ลุมน้ำชายฝงทะเลตะวันออก (18) ลุมน้ำเพชรบุรี – ประจวบคีรีขันธ (19) ลุมน้ำภาคใตฝง 

ตะวันออกตอนบน (20) ลุมน้ำทะเลสาบสงขลา (21) ลุมน้ำภาคใตฝงตะวันออกตอนลางและ (22) ลุมน้ำ
ภาคใตฝงตะวันตก (ฐิติพนธ, 2564)
ั
ื้
“การจัดการลุมน้ำ” หมายถึง การจัดการใชประโยชนทรัพยากรธรรมชาติทกๆอยาง ภายในพนท ี่
ุ
่
ลุมน้ำแบบผสมผสาน โดยเฉพาะทรัพยาการทีดิน ไดแก พื้นที่ปาไม เกษตรกรรม แหลงน้ำ ชุมชน พื้นท ี ่
ุ
เมือง ใหมีสัดสวนการกระจายตัวที่เหมาะสม มีมาตรการปองกันและควบคมผลกระทบที่อาจจะเกิดจา
กากรใชอยางไมถูกวิธี และมีการปรับปรุงหรือฟนฟูสวนที่เสื่อมโทม ใหลุมน้ำนั้นยังคงทำหนาที่สนองตอบ
ตอความตองการทรัพยากรธรรมชาติของมนุษย โดยเฉพาะ ทรัพยากรดิน น้ำ ปาไมไดอยางยืนยาว สิ่งท ี่

จะบงบอกถึงผลผลสัมฤทธิ์ของการจัดการดูจาก ปริมาณน้ำที่เพียงพอ ชวงเวลาการไหลสม่ำเสมอและ
ี่
คุณภาพดี รวมถึงคุณภาพชีวิตความเปนอยูที่ดีของคนทอาศัยอยูในพื้นที่ลุมน้ำดวย
“การจัดการลุมน้ำอยางมีสวนรวม” หมายถึง การจัดการใชประโยชนทรัพยากรธรรมชาติทุกๆ
อยาง ภายในพื้นที่ลุมน้ำรวมกันของผูมีสวนไดเสีย ตั้งแตรวมกันกำหนดขอบเขตพื้นที่ลุมน้ำที่ตองการ
จัดการ รวมกันคิดวิเคราะหสถานการณ รวมกันตัดสินใจกำหนดทิศทางการการจัดการ รวมกันลงมือฏิบัต ิ


รวมกับรับผิดชอบผลดีและผลเสียที่จะเกิดขึ้น และรวมกันจัดสรรผลประโยชนอยางทั่วถึงเทาเทยม
ี
3.1.5 พื้นที่ชุมน้ำ (Wetlands) หมายถึง ที่ลุม ที่ราบลุม ที่ชื้นแฉะ พรุ แหลงน้ำ ทั้งที่เกิดขน
ึ
้
เองตามธรรมชาติและที่มนุษยสรางขึ้น ทั้งที่มีน้ำขัง หรือ น้ำทวมอยูถาวรและชั่วครั้งชั่วคราว ทั้งที่เปน
แหลงน้ำนิ่ง และน้ำไหล ทั้งที่เปนน้ำจืด น้ำกรอย และน้ำเค็ม รวมไปถึงชายฝงทะเล และที่ในทะเลใน
บริเวณซึ่งเมื่อน้ำลดลงต่ำสุด มีความลึกของระดับน้ำไมเกิน 6 เมตร"
"พื้นที่ซึ่งมีลักษณะจัดไดวาเปนพื้นที่ชุมน้ำ จึงรวมถึง หวย หนอง คลอง บึง บอ กระพัง (ตระพัง)

บาราย แมน้ำ ลำธาร แคว ละหาน ชานคลอง ฝงน้ำ สบธาร สระ ทะเลสาบ แองลุม กุด ทุง กวาน มาบ
บุง ทาม สนุน แกง น้ำตก หาดหิน หาดกรวด หาดทราย หาดโคลน หาดเลน ชายทะเล ชายฝง ทะเล
พืดหินปะการัง แหลงหญาทะเล แหลงสาหรายทะเล คุง อาว ดินดอนสามเหลี่ยม ชองแคบ ชะวากทะเล
ตะกาด หนองน้ำกรอย ปาพรุ ปาเลน ปาชายเลน ปาโกงกาง ปาจาก ปาแสม รวมทั้งนาขาว นากุง นา

เกลือ บอปลา อางเก็บน้ำ เปนตน ตามอนุสัญญาแรมซาร (Ramsar Convention) หรืออนุสัญญาวา
ดวยพื้นที่ชุมน้ำ (ในมาตรา 1.1 และมาตรา 2.1 ของอนุสัญญาวาดวยพื้นที่ชุมน้ำ)
พื้นที่ชุมน้ำ (Wetlands) คือ พื้นที่ซึ่งมีน้ำเปนปจจัยหลักในการกำหนดหรือควบคุมสภาพแวดลอม
ิ
และลักษณะการดำรงอยูของสิ่งมีชีวิต โดยทั่วไปแลว พื้นที่ชุมน้ำเกดจากระดับน้ำใตดิน (Water Table)
ที่มีระดับอยูใกลกับผิวดินมาก สงผลใหปริมาณน้ำเออลนขึ้นมา หรืออาจถูกน้ำทวมขังเปนบริเวณกวาง