Page 36 - กำหนดเขตที่ดินทำกิน โครงการขยายผลโครงการหลวงเพื่อแก้ปัญหาพื้นที่ปลูกฝิ่นอย่างยั่งยืน

ผ-4

1.1 พื้นที่ลุ่มน้ าชั้น 1 หมายถึง พื้นที่มีสภาพเป็นต้นน้ าล าธารเป็นแหล่งน้ าฝนและให้น้ ากับพื้นที่

ตอนล่าง พื้นที่ตอนบนมักมีความชันมาก ลักษณะดินที่ง่ายต่อการพังทลายเป็นพื้นที่ซึ่งควรรักษาไว้เพื่อ
เป็นต้นน้ าล าธารโดยเฉพาะ อาจจะรักษาในรูปของเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่า อุทยานแห่งชาติ ซึ่งในส่วนของ
พื้นที่ลุ่มน้ าชั้น 1 ยังแยกเป็นชั้นย่อยได้อีก 2 ระดับ โดยใช้ “สภาพป่า” เป็นตัวก าหนดคือ “พื้นที่ลุ่มน้ า

ชั้น 1 เอ” จะมีสภาพป่าที่ยังอุดมสมบูรณ์ตามที่ปรากฏอยู่ในปี พ.ศ. 2525 และเป็นพื้นที่ที่จะต้องสงวน
รักษาไว้เป็นพื้นที่ต้นน้ าล าธาร และเป็นทรัพยากรป่าไม้ของประเทศ ในขณะที่“พื้นที่ลุ่มน้ าชั้น 1 บี”
จะมีสภาพป่าส่วนใหญ่ถูกท าลาย ดัดแปลง หรือเปลี่ยนแปลงไปเพื่อพัฒนาการใช้ที่ดินรูปแบบอื่นก่อนหน้า
ปี พ.ศ. 2525 และการใช้ที่ดินรูปแบบต่างๆ ที่ด าเนินการไปแล้วจะต้องมีมาตรการควบคุมเป็นพิเศษ

1.2 พื้นที่ลุ่มน้ าชั้น 2 หมายถึง พื้นที่ลุ่มน้ าที่มีสภาพเป็นพื้นที่ป่าป้องกัน ป่าเพื่อการค้าหรือ

ป่าเศรษฐกิจ ปกติเป็นพื้นที่บนที่สูง มีความลาดชันสูงมาก ดินมีประสิทธิภาพในการยึดเกาะกันสูงกว่า
พื้นที่ลุ่มน้ าชั้นคุณภาพที่ 1 ลักษณะทั่วไปเหมาะสมต่อการเป็นต้นน้ าล าธารในระดับรองลงมา ควรสงวนเก็บ
ไว้เป็นพื้นที่แหล่งต้นน้ าล าธาร รักษาไว้ในรูปแบบของเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่า อุทยานแห่งชาติ
และอาจสามารถอนุญาตให้ใช้ประโยชน์เพื่อท ากิจการส าคัญบางอย่างได้ เช่น การท าเหมืองแร่

1.3 พื้นที่ลุ่มน้ าชั้น 3 หมายถึง สภาพลุ่มน้ าที่มีสภาพเป็นเชิงเขา ความลาดชันสูง ดินมีลักษณะการ

พังทลายปานกลาง พื้นที่เหมาะสมเป็นป่าเศรษฐกิจ ทุ่งหญ้าเลี้ยงสัตว์ ปลูกไม้ผลยืนต้น พืชเกษตรยืนต้น
หรือการท าเหมืองแร่ แต่ต้องมีมาตรการด้านการอนุรักษ์ดินและน้ าควบคู่กันไปอย่างเข้มงวด

1.4 พื้นที่ลุ่มน้ าชั้น 4 หมายถึง พื้นที่ลุ่มน้ าที่มีสภาพพื้นที่เนินราบ มีความลาดชันปานกลาง สภาพป่า
ส่วนใหญ่ถูกแผ้วถางเพื่อใช้เป็นพื้นที่ปลูกพืชไร่ ก าหนดให้มีการปลูกพืชไร่ ไม้ผลและท าทุ่งหญ้า
เลี้ยงสัตว์ได้ สภาพพื้นที่ค่อนข้างราบบางแห่งอาจจะมีความลาดชันแต่ค่อนข้างน้อย การพังทลายของหน้าดิน

ค่อนข้างควบคุมได้ง่ายโดยมีพืชคลุมดิน

1.5 พื้นที่ลุ่มน้ าชั้น 5 หมายถึง สภาพพื้นที่เป็นที่ราบถึงที่ราบลุ่ม หรือบางแห่งอาจจะเป็นเนินลาด
เอียงเล็กน้อย ส่วนใหญ่ป่าจะถูกบุกรุกแผ้วถางไปจนหมดแล้วแปรสภาพที่ดินเป็นพื้นที่ส าหรับท า
เกษตรกรรมโดยเฉพาะการท านา และกิจกรรมอื่นๆ และไม่จ าเป็นต้องมีมาตรการป้องกันการชะล้าง
พังทลายของหน้าดิน

2. ข้อก าหนดการใช้ประโยชน์ของพื้นที่ชั้นคุณภาพลุ่มน้ า

2.1 ข้อก าหนดการใช้ประโยชน์พื้นที่ลุ่มน้ าชั้น 1
สามารถจ าแนกย่อยได้ 2 ชั้นคุณภาพ ได้แก่
1) พื้นที่ลุ่มน้ าชั้น 1 เอ ซึ่งจะมีพื้นที่ทั้งป่าค่อนข้างอุดมสมบูรณ์แผ่ปกคลุมไปทั่วบริเวณ
มีข้อก าหนดการใช้ประโยชน์ ดังนี้
(1) ห้ามมิให้เปลี่ยนแปลงลักษณะพื้นที่ป่าเป็นรูปแบบอื่นอย่างเด็ดขาด ทั้งนี้เพื่อรักษาป่าไว้

เป็นพื้นที่ต้นน้ าล าธารอย่างแท้จริง
(2) ให้กรมป่าไม้บ ารุงรักษาป่าธรรมชาติที่มีอยู่ และระงับการท าไม้โดยเด็ดขาด และ
ให้ด าเนินการป้องกันการลักลอบตัดไม้ท าลายป่าอย่างเข้มงวดและกวดขัน