Page 38 - Phetchaburi-Prachuap Khirikhan Basin

3-4

บริเวณลุมน้ำแมน้ำเพชรบุรี มีพื้นที่ 6,203.78 ตารางกิโลเมตร หรือ 3877360 ไร

โดยมีลำน้ำเพชรบุรีเปนแมน้ำสายหลักของลุมน้ำ มีตนกำเนิดที่เทือกเขาตะนาวศรีทางดานตะวันตกของลุมน้ำ
บริเวณอำเภอแกงกระจาน ซึ่งเปนเทือกเขากั้นเขตแดนระหวางประเทศไทยกับประเทศสหภาพพมา
พื้นที่จะคอย ๆ ลาดเทลงมาทางทิศตะวันออก บริเวณอำเภอทายาง และมีเทือกเขาเปนแนวเขาเตี้ย ๆ

ที่ทำใหเกิดที่ราบระหวางภูเขาทางดานตะวันตกของลุมน้ำจะเปนเทือกเขาสูงซึ่งเปนตนกำเนิดของ
แมน้ำสาขาสายสำคัญของลุมน้ำเพชรบุรี ถัดเขามาทางตอนกลางของลุมน้ำจะมีลักษณะภูมิประเทศเปน
ที่ราบลุมแมน้ำ ซึ่งแมน้ำเพชรบุรีจะไหลผานอางเก็บน้ำเขื่อนแกงกระจานและเขื่อนเพชร สวนพื้นที่
ตอนลางทางดานตะวันออกของลุมน้ำมีลักษณะเปนที่ราบลุมชายฝงทะเล มีลำน้ำสายสั้น ๆ กระจายอยูทั่วไป

ซึ่งลำน้ำสวนใหญจะไหลลงสูแมน้ำเพชรบุรีและออก ทะเลบริเวณอำเภอบานแหลม รวมความยาวลำน้ำ
227 กม. ความจุลำน้ำประมาณ 250-390 ลบ.ม./วินาที และความลาดชันเฉลี่ยของลำน้ำ (Average
Slope) ประมาณ 1 : 800 นอกจากนี้ยังมีลำน้ำสาขาที่สำคัญ 4 สาขา คือ หวยแมประจันต หวยผาก
หวยแมประโดน และแมน้ำบางกลอย แมน้ำบางกลอย มีตนกำเนิดจากเทือกเขาตะนาวศรีทาง

ทิศตะวันตกเฉียงเหนือของลุมน้ำ และไหลลงมาทางทิศตะวันออกเฉียงใตบรรจบกับแมน้ำเพชรบุรีที่
บริเวณใกลบานหวยครก อำเภอแกงกระจาน หวยแมประโดน มีตนกำเนิดจากเทือกเขาทางดานเหนือของลุมน้ำ
ไหลมาบรรจบกับแมน้ำเพชรบุรีที่บานประตูผี อำเภอแกงกระจาน หวยแมประจันต มีตนกำเนิด
จากเทือกเขาทางดานเหนือของลุมน้ำ ไหลผานอำเภอหนองหญาปลองมารวมกับแมน้ำเพชรบุรีที่บานทาชิก

อำเภอทายาง หวยผาก มีตนกำเนิดจากภูเขาอางแกวและภูเขาน้ำหยดทางตอนใตของลุมน้ำ
ไหลมาบรรจบกับแมน้ำเพชรบุรีบริเวณใกลบานวังมะละกอ
บริเวณลุมน้ำชายฝงทะเลประจวบคีรีขันธ มีพื้นที่ 7,167.18 ตารางกิโลเมตร หรือ 4,476,188 ไร
อยูบริเวณที่แคบที่สุดทางเหนือแหลมมลายู มีลักษณะลุมน้ำเปนพื้นที่สี่เหลี่ยมผืนผาแคบยาว

ตั้งอยูในสวนใตสุดของภาคตะวันตกของประเทศไทย และอยูในสวนที่แคบที่สุดของประเทศไทย คือ
บริเวณตำบลคลองวาฬ อำเภอเมืองประจวบคีรีขันธ กวางเพียง 12 กิโลเมตรเทานั้นครอบคลุมพื้นที่
เกือบทั้งหมดของจังหวัดประจวบคีรีขันธ มีอาณาเขตติดตอทางทิศเหนือติดกับลุมน้ำเพชรบุรี ทิศใตติด
กับลุมน้ำภาคใตฝงทะเลตะวันออก ทิศตะวันออกติดกับอาวไทย และ ทิศตะวันตกติดกับเขตชายแดนพมา

ลุมน้ำชายฝงทะเลประจวบคีรีขันธ ตั้งอยูระหวางเทือกเขาตะนาวศรีทางดานตะวันตกและอาวไทย
ลักษณะภูมิประเทศทางดานตะวันตกสุดจะเปนเทือกเขา ซึ่งเปนตนนาของลำน้ำตาง ๆ ถัดเขามาทาง
ตะวันออกจะเปนพื้นที่แบบเชิงเขาถึงลูกคลื่นลอนชัน ยาวไปตามแนวเหนือ-ใต ตอมาจะมีลักษณะพื้นที่

แบบลูกคลื่นลอนชันถึงลอนลาด ซึ่งเปนพื้นที่สวนใหญของลุมน้ำ ประกอบไปดวยพื้นที่แบบที่ราบเชิงเขา
หรือพื้นที่แบบเนินตะกอนรูปพัดติดตอกัน ยาวไปตามแนวทิศเหนือถึงทิศใตสุดของลุมน้ำ
มีภูเขาโดดกระจายเปนหยอม ๆ ดานตะวันออกสุดจะเปนพื้นที่ราบชายฝงทะเลเปนแถบยาวแคบ ๆ
จากอำเภอหัวหิน มาถึงชวงกลางของอำเภอเมืองประจวบคีรีขันธ และอีกชวงหนึ่งที่บริเวณอำเภอบางสะพาน
ชายฝงทะเลของลุมน้ำสวนใหญเปนหาดโคลนหรือทรายปนโคลน มีบางแหงเปนหาดทราย เชน

หาดหัวหิน หาดอาวประจวบคีรีขันธ และหาดอาวมะนาว เปนตน บริเวณที่เปนหาดโคลนนี้
แตเดิมมีสภาพปาชายเลนอยูอยางหนาแนน แตปจจุบันถูกบุกรุกและเปลี่ยนสภาพเปนนากุงและฟารม
เลี้ยงหอยแครงเปนจำนวนมาก (สำนักงานทรัพยากรน้ำภาค 7, 2561)

กองนโยบายและแผนการใชที่ดิน กรมพัฒนาที่ดิน