Page 9 - แผนการใช้ที่ดินจังหวัดสกลนคร
P. 9
บทที่ 1
บทน ำ
1.1 หลักกำรและเหตุผล
รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พ.ศ. 2560 มาตรา 72(1) ได้มีการบัญญัติให้มีการ
วางแผนการใช้ที่ดินของประเทศให้เหมาะสมกับสภาพพื้นที่และศักยภาพของที่ดินตามหลักการพัฒนา
อย่างยั่งยืน ต่อมาได้มีประกาศส านักนายกรัฐมนตรี เรื่อง การประกาศแผนการปฏิรูปประเทศ ลงวันที่ 6
เมษายน 2561 มีแผนการปฏิรูปด้านทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม ซึ่งก าหนดให้มีการจัดท า
แผนการใช้ที่ดินของชาติทั้งระบบให้สอดคล้องและเหมาะสมกับศักยภาพของพื้นที่และการพัฒนา
เศรษฐกิจและสังคมของประเทศ ปรับปรุงแผนการใช้ที่ดินต าบลจ านวน 7,225 ต าบลให้แล้วเสร็จภายใน
ปี 2565 ตลอดจนน าแผนการใช้ที่ดินต าบลไปสู่การปฏิบัติเพื่อเป็นไปตามรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย
พ.ศ. 2560 และประกาศส านักนายกรัฐมนตรีเรื่องการประกาศแผนปฏิรูปประเทศ
ทรัพยากรที่ดิน เป็นทรัพยากรธรรมชาติที่ส าคัญในการด ารงชีพของมนุษย์ ประเทศไทย
เป็นประเทศเกษตรกรรมที่ต้องใช้ที่ดินเป็นปัจจัยหลักการเพิ่มขึ้นของประชากร ประกอบกับความ
ต้องการใช้ที่ดิน เพื่อใช้ในกิจกรรมทางเศรษฐกิจสาขาอื่นก็มีแนวโน้มที่เพิ่มขึ้น เช่น การพัฒนาเมืองเขต
อุตสาหกรรม เป็นต้น ดังนั้น ปัญหาที่เกิดขึ้นในการใช้ประโยชน์ที่ดิน คือ การน าพื้นที่เหมาะสมทาง
การเกษตรมาใช้ในการขยายเมือง การน าพื้นที่ที่ไม่เหมาะสมต่อการเกษตรมาใช้ในการเกษตร การใช้
ประโยชน์จากที่ดินที่ไม่ถูกต้องตามหลักวิชาการ ท าให้เกิดปัญหาความเสื่อมโทรมของดิน ซึ่งส่งผล
กระทบทั้งทางตรงและทางอ้อมต่อเกษตรกร ชุมชนและประเทศชาติ ปัญหาของทรัพยากรดิน และ
การใช้ที่ดิน จึงแยกได้ 2 ปัญหา คือ ปัญหาความเสื่อมโทรมของดินและปัญหาการใช้ประโยชน์ที่ดิน ปัญหา
ความเสื่อมโทรมของดิน มีสาเหตุทั้งที่เกิดจากธรรมชาติและเกิดจากการใช้ที่ดินที่ไม่ถูกต้องตามหลัก
วิชาการ ตัวอย่างของปัญหา เช่น การชะล้างพังทลายของดิน ดินขาดอินทรีย์ และปัญหาที่เกิดจากสภาพ
ธรรมชาติของดินร่วมกับการกระท าของมนุษย์ เช่น ดินเค็ม ดินเปรี้ยว ดินอินทรีย์ (พรุ) ดินทรายจัด และ
ดินตื้น ปัญหาการใช้ประโยชน์ที่ดินทางด้านเกษตรกรรมของประเทศไทย ได้แก่ การชะล้างพังทลายของ
หน้าดิน พื้นที่ที่มีปัญหาการชะล้างพังทลายของดินมากที่สุด คือ ภาคเหนือ ดินขาดอินทรียวัตถุ ปัญหาดิน
ขาดอินทรียวัตถุอยู่ในพื้นที่ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ดินที่มีปัญหาต่อการใช้ประโยชน์ทางด้าน
เกษตรกรรม ซึ่งส่วนใหญ่อยู่ในภาคเหนือและภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ส่วนดินเค็ม ดินกรดและดิน
ค่อนข้างเป็นทราย อยู่ในพื้นที่ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ การด าเนินการเพื่ออนุรักษ์ฟื้นฟูทรัพยากรดิน
ให้เป็นปัจจัยพื้นฐานของการพัฒนาที่ยั่งยืน โดยการก าหนดแนวทางการอนุรักษ์ดินและน้ า การพัฒนา
ระบบข้อมูลดิน การศึกษาวิจัย ท าแปลงสาธิตในพื้นที่เกษตรและให้ความรู้ เผยแพร่แนวทางการจัดการ
ทรัพยากรดินที่เหมาะสม และถ่ายทอดให้แก่เกษตรกรน าไปปฏิบัติได้อย่างถูกต้อง ทั้งนี้การด าเนินการ
ตามมาตรการอนุรักษ์ดินและน้ าการฟื้นฟูและอนุรักษ์ดินเพื่อการเกษตร มีการฟื้นฟูดินที่ขาดความ
อุดมสมบูรณ์ ดินเปรี้ยว ดินเค็ม ดินขาดอินทรียวัตถุ และดินชะล้างพังทลาย การประเมินการสูญเสีย
ความอุดมสมบูรณ์ของที่ดินนี้จะพิจารณาเฉพาะปัญหาส าคัญ ได้แก่ ปัญหาการชะล้างพังทลายที่ดิน
ท าให้สูญเสียธาตุอาหารของพืช ปัญหาดินเค็ม และปัญหาดินถล่ม การประเมินการสูญเสียความ
