Page 89 - แผนการใช้ที่ดินจังหวัดราชบุรี

3-3

แม่น้ าแม่กลอง เป็นแม่น้ าสายใหญ่ที่ไหลผ่านจังหวัดกาญจนบุรี เข้าสู่จังหวัดราชบุรีในเขต

อ าเภอบ้านโป่ง อ าเภอโพธาราม อ าเภอเมืองราชบุรี อ าเภอวัดเพลง และอ าเภอด าเนินสะดวก แล้วไหล
เข้าสู่จังหวัดสมุทรสงคราม บริเวณสองฝั่งแม่น้ าแม่กลองเป็นที่ราบลุ่ม ดินมีความอุดมสมบูรณ์เหมาะ
แก่การเกษตร ประชากรในจังหวัดราชบุรีได้รับประโยชน์จากแม่น้ าแม่กลอง ในด้านอุปโภคบริโภค

เกษตรกรรม การประมงน้ าจืด และการคมนาคมทางน้ า
แม่น้ าภาชี มีก าเนิดจากเทือกเขาตะนาวศรี ประกอบด้วยล าธารหลายสาย ไหลผ่านเขตอ าเภอ
สวนผึ้ง และอ าเภอจอมบึง แล้วไปบรรจบล าน้ าแควน้อยที่ อ าเภอเมืองกาญจนบุรี แม่น้ าสายนี้ก่อให้เกิด

ประโยชน์ในการกสิกรรม การอุปโภค และบริโภคแก่ประชากรที่อาศัยอยู่สองฝั่งน้ าอย่างมาก แต่
ไม่สามารถใช้เป็นเส้นทางคมนาคมทางน้ าได้ เนื่องจากมีความคดเคี้ยวและท้องน้ าเต็มไปด้วยแก่งหิน

คลองด าเนินสะดวก เป็นคลองขุดเชื่อมต่อระหว่างแม่น้ าแม่กลองกับแม่น้ าท่าจีน ขุดขึ้นเมื่อ
ปี พ.ศ. 2409-2411 ในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว เนื่องจากขณะนั้นบริเวณ
ทุ่งราบภาคกลางตอนใต้ บรรดาคลองต่างๆ ที่ขุดไว้แต่เดิมมีสภาพตื้นเขิน เกิดการขาดแคลนน้ า และ

การคมนาคมทางน้ าไม่สะดวก ท าให้การเพาะปลูกทรุดโทรมลง ต่อมาพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว
ได้โปรดเกล้าฯ ให้ขุดซ่อมคลองด าเนินสะดวก ในระหว่างปี พ.ศ. 2446-2447

ห้วยแม่ประจัน ต้นน้ าเกิดจากเขายึดในเทือกเขาตะนาวศรี เป็นแหล่งน้ าของบ้านไทยประจัน
อ าเภอปากท่อ ไหลลงสู่แม่น้ าภาชี และแม่น้ าเพชรบุรี

โครงการพัฒนาแหล่งน้้าผิวดิน
จากข้อมูลของโครงการชลประทานราชบุรี (2564) และส านักงานบริหารโครงการ (2562)
มีรายละเอียดโครงการพัฒนาแหล่งน้ าผิวดิน ดังนี้

- โครงการชลประทานขนาดใหญ่รวม 4 โครงการ พื้นที่ชลประทาน 784,188 ไร่ มีรายละเอียด
ดังนี้

ตารางที่ 3-2 โครงการชลประทานขนาดใหญ่ในพื้นที่จังหวัดราชบุรี

พื้นที่ชลประทาน
โครงการ ต้าบล อ้าเภอ
(ไร่)

โครงการส่งน้ าและบ ารุงรักษาราชบุรีฝั่งซ้าย คลองตลาด โพธาราม 175,563
โครงการส่งน้ าและบ ารุงรักษาราชบุรีฝั่งขวา อ่างทอง เมือง 258,375
โครงการส่งน้ าและบ ารุงรักษานครชุม สวนกล้วย บ้านโป่ง 224,750

โครงการส่งน้ าและบ ารุงรักษาด าเนินสะดวก ด าเนินสะดวก ด าเนินสะดวก 125,500

รวม 784,188