Page 84 - เขตการใช้ที่ดินพืชเศรษฐกิจยาสูบ
P. 84
3-4
3.1.2 คุณภาพของทรัพยากรที่ดิน
คุณภาพที่ดิน (Land Quality) คือ คุณสมบัติของที่ดินที่มีอิทธิพลต่อการเจริญเติบโตและ
ผลผลิตของพืช คุณภาพที่ดินอาจประกอบด้วยคุณลักษณะที่ดิน (Land characteristic) ตัวเดียวหรือ
หลายตัวก็ได้ เช่น ความเป็นประโยชน์ของออกซิเจนต่อรากพืช (Oxygen availability to roots) เป็น
คุณภาพที่ดินซึ่งมีผลมาจากคุณลักษณะของที่ดินหลายตัว ทั งนี เกิดจากการใช้คุณลักษณะของ ชั นการ
ระบายน ้าของดิน (Soil drainage class) ความลึกของระดับน ้าใต้ดิน (depth of watertable) ระยะเวลา
ของน ้าท่วมขัง (period of waterlogging) พิจารณาร่วมกัน
ในระบบของ FAO ได้ก้าหนดคุณภาพที่ดินที่น้ามาประเมินส้าหรับการปลูกพืช ใน
ระบบไว้ 25 ชนิด ส้าหรับประเทศไทยคุณภาพที่ดินที่น้ามาประเมินมี 13 ชนิด ได้แก่
1) ความเข้มของแสง
2) ระบบอุณหภูมิ
3) ความชุ่มชื นที่เป็นประโยชน์ต่อพืช
4) ความเป็นประโยชน์ของออกซิเจนต่อรากพืช
5) ความเป็นประโยชน์ของธาตุอาหาร
6) ความจุในการดูดยึดธาตุอาหาร
7) สภาวะการหยั่งลึกของราก
8) ความเสียหายจากน ้าท่วม
9) การมีเกลือมากเกินไป
10) สารพิษ
11) สภาวะการเขตกรรม
12) ศักยภาพการใช้เครื่องจักร
13) ความเสียหายจากการกัดกร่อน
เนื่องจากคุณภาพที่ดินเป็นนามธรรมที่ไม่สามารถวัดออกมาเป็นค่าเชิงปริมาณได้ แต่
จ้าเป็นต้องวัดค่าออกมาเพื่อจัดล้าดับความเหมาะสม ดังนั น ค่าที่น้ามาใช้ในการวัดคุณภาพที่ดินได้จาก
องค์ประกอบของคุณภาพที่ดิน คือ คุณลักษณะที่ดิน (Land characteristic) เช่น ความลาดชัน ปริมาณ
น ้าฝน เนื อดิน การระบายน ้า และปริมาณหิน
การเลือกใช้คุณลักษณะที่ดินเพื่อใช้เป็นตัวแทนคุณภาพที่ดินเพื่อใช้ในการประเมิน
ความเหมาะสมที่ดิน จ้าเป็นต้องจัดล้าดับความส้าคัญคุณภาพที่ดินก่อนที่จะน้ามาประเมิน โดยมีล้าดับ
ความส้าคัญตามเงื่อนไขการคัดเลือกคุณภาพที่ดินภายใต้เงื่อนไขอย่างน้อย 3 ประการ โดยแต่ละเงื่อนไข
มีรายละเอียดดังแสดงในภาคผนวกที่ ก-3 ดังนี
1) จะต้องมีผลต่อพืชหรือประเภทการใช้ที่ดินนั นๆ
2) ค่าวิกฤตต้องพบในพื นที่ที่จะปลูกพืชนั นๆ
3) การรวบรวมข้อมูลสามารถปฏิบัติได้
การจัดล้าดับความส้าคัญของคุณภาพที่ดินซึ่งใช้คุณลักษณะที่ดินเป็นตัวแทน เมื่อท้าการ
จัดล้าดับความส้าคัญแล้วพบว่า เงื่อนไขหลักขึ นอยู่กับการรวบรวมข้อมูลคุณลักษณะที่ดิน ดังนั น
คุณภาพที่ดินที่มีความส้าคัญ น้ามาใช้ในการประเมินความเหมาะสมทางกายภาพของยาสูบ มีจ้านวน 8 ปัจจัย
เขตการใช้ที่ดินพืชเศรษฐกิจยาสูบ กองนโยบายและแผนการใช้ที่ดิน
