Page 81 - เขตการใช้ที่ดินพืชเศรษฐกิจยาสูบ
P. 81
บทที่ 3
การวิเคราะห์เพื่อก าหนดเขตการใช้ที่ดิน
3.1 การประเมินคุณภาพที่ดินด้านกายภาพ
การประเมินคุณภาพที่ดิน (Qualitative Land Evaluations) เป็นการพิจารณาศักยภาพของ
หน่วยทรัพยากรที่ดินต่อการใช้ประโยชน์ที่ดินประเภทต่างๆ ในระดับการจัดการที่แตกต่างกัน วิธีการ
ประเมินคุณภาพที่ดินมีหลายวิธี ส่วนวางแผนทรัพยากรน ้าเพื่อการพัฒนาที่ดินได้เลือกใช้วิธีการประเมิน
คุณภาพที่ดินในหลักการของ FAO Framework (1983) สามารถท้าได้ 2 รูปแบบ
รูปแบบแรก การประเมินทางด้านคุณภาพหรือเรียกอีกอย่างหนึ่งว่า เป็นการประเมินเชิงกายภาพ
ว่าที่ดินนั นๆ เหมาะสมสูงหรือน้อยเพียงใดต่อการใช้ประโยชน์ที่ดินประเภทต่างๆ
รูปแบบที่สอง การประเมินทางด้านปริมาณหรือด้านเศรษฐกิจ ซึ่งจะให้ค่าตอบแทนในรูปผลผลิต
ที่ได้รับ จ้านวนเงินในการลงทุนและจ้านวนเงินจากผลตอบแทนที่ได้รับ
3.1.1 ระดับความต้องการปัจจัยส าหรับพืชเศรษฐกิจยาสูบ
จากการศึกษาและรวบรวมข้อมูลเกี่ยวกับพืชที่มีปลูกในพื นที่ต่างๆ พบว่า พืชมีความต้องการ
ปัจจัยและสิ่งแวดล้อมที่แตกต่างกัน นอกจากความต้องการด้านพืชแล้ว เกษตรกรแต่ละคนยังใช้
เครื่องจักร สารเคมี แรงงาน เทคโนโลยีหรือเงินทุนที่แตกต่างกัน รวมถึงการปรับพื นที่เพื่อให้ยาสูบ
สามารถเจริญเติบโตได้โดยไม่เกิดปัญหาการแช่ขังของน ้า ดังนั นปัจจัยที่มีผลต่อการเจริญต่อพืชสามารถ
แบ่งได้ 3 กลุ่ม ได้แก่
1) ความต้องการด้านพืช (Crop Requirements) ประกอบด้วยความเข้มของแสง อุณหภูมิ
ปริมาณน ้าฝนหรือความต้องการน ้าในช่วงการเจริญเติบโต การระบายน ้าที่เหมาะสม ปริมาณธาตุอาหารพืชในดิน
ความจุในการแลกเปลี่ยนประจุบวก ความอิ่มตัวด้วยค่าด่าง
2) ความต้องการด้านการจัดการ (Management Requirements) เนื่องจากพืชแต่ละ
ชนิดเหมาะสมในสภาพพื นที่ที่แตกต่างกัน เช่น ยาสูบสามารถเจริญเติบโตได้ดีในดินที่มีความอุดมสมบูรณ์ต่้า
ดังนั น การจัดการโดยใส่ปุ๋ยจึงมีน้อย รวมถึงสามารถพบเห็นเกษตรกรปลูกยาสูบในดินทรายด้วย
3) ความต้องการด้านการอนุรักษ์ (Conservation Requirements) เป็นปัจจัยที่มีผล
ต่อการเจริญของพืชในพื นที่สูง ซึ่งมีโอกาสที่ดินจะถูกกัดกร่อนได้ง่ายจากอิทธิพลของลมและน ้า
ส่งผลให้เกิดการสูญเสียธาตุอาหารในดิน รวมถึงปริมาณตะกอนที่ไหลลงสู่ที่ลุ่มท้าให้มีผลกระทบต่อ
สภาพแวดล้อมอีกทางหนึ่ง
นอกจากปัจจัยที่มีผลต่อการเจริญเติบโตของพืชในแต่ละด้านที่แตกต่างกันแล้ว ดินในแต่ละ
พื นที่ยังมีผลต่อการเจริญเติบโตของพืชแตกต่างกัน ทั งนี ขึ นอยู่กับสภาพภูมิประเทศ ภูมิอากาศที่ท้าให้
คุณลักษณะดินแตกต่างกันไปตามวัตถุต้นก้าเนิดของดิน ดังนั น ดินที่แตกต่างกันจะมีคุณลักษณะของดิน
ที่แตกต่างกันส่งผลต่อการเจริญเติบโตของพืชที่แตกต่างกันแต่คุณลักษณะที่ดินที่ใช้ในการแสดงค่าเพื่อชี บ่ง
ความเจริญเติบโตของพืชบางกรณีมีปัจจัยเด่นเพียงตัวเดียว เช่น การระบายน ้าของดิน บางกรณีอาจมี
ปัจจัยเด่นได้หลายตัว เช่น ความจุในการดูดยึดธาตุอาหารสามารถแสดงได้จากค่าของความจุในการ
แลกเปลี่ยนประจุบวก (CEC) และค่าความอิ่มตัวของประจุบวกที่เป็นด่าง (BS) ปัจจัยเด่นหลายตัวนั น
เขตการใช้ที่ดินพืชเศรษฐกิจยาสูบ กองนโยบายและแผนการใช้ที่ดิน
