Page 97 - เขตการใช้ที่ดินพิชเศรษฐกิจมะม่วง

3-19

3.3 การวิเคราะห์ข้อมูลด้านเศรษฐกิจและสังคม

การวิเคราะห์ข้อมูลด้านเศรษฐกิจและสังคมของการผลิตมะม่วง ท าการวิเคราะห์ด้าน ต้นทุน

รายได้และผลตอบแทนจากการผลิต รวมทั้งปัญหา ความต้องการความช่วยเหลือจากรัฐและทัศนคติ
ในการผลิตมะม่วงของเกษตรกร ในส่วนของต้นทุน รายได้และผลตอบแทนจากการผลิต แบ่งการวิเคราะห์

ตามช่วงอายุของมะม่วงและความเหมาะสมด้านกายภาพของพื้นที่ส าหรับปลูกมะม่วง กล่าวคือ ช่วงอายุ

ที่ยังไม่ให้ผลผลิต (ปีที่ 1 และ ปีที่ 2-3) ช่วงอายุที่ให้ผลผลิต (ปีที่ 4-6 ปีที่ 7-9 และมากกว่า ปีที่ 9 ขึ้นไป)
ความเหมาะสมด้านกายภาพของพื้นที่ปลูกมะม่วงแบ่งเป็ น 3 ระดับ ได้แก่ พื้นที่ที่มีระดับ

ความเหมาะสมสูง (S1) พื้นที่ที่มีระดับความเหมาะสมปานกลาง (S2) และพื้นที่ที่มีระดับความ

เหมาะสมเล็กน้อย (S3) โดยช่วงที่ให้ผลผลิตแบ่งการวิเคราะห์ต้นทุน รายได้และผลตอบแทน

ตามระดับความเหมาะสมของพื้นที่และรายพันธุ์ ส่วนช่วงที่ยังไม่ให้ผลผลิต รวมทั้งปัญหา
ความต้องการความช่วยเหลือและทัศนคติของเกษตรกรแบ่งการวิเคราะห์ตามระดับความเหมาะสม

ของพื้นที่และรายพันธุ์ ราคาผลผลิตที่น ามาค านวณมูลค่าผลผลิต (รายได้) ใช้ราคาเฉลี่ยจากที่ส ารวจได้

ราคาเดียว คือ มะม่วงทั้งประเทศ กิโลกรัมละ 40.65 บาท โดยแบ่งออกเป็นพันธุ์ต่างๆ ดังนี้ มะม่วง
น ้าดอกไม้สีทอง (ขายกิโลกรัมละ 46.44 บาท ) มะม่วงน ้าดอกไม้เบอร์ 4 (ขายกิโลกรัมละ 27.76 บาท )

และมะม่วงเขียวเสวย (ขายกิโลกรัมละ 27.03 บาท) เพื่อก าจัดปัญหาตัวแปรด้านราคาที่แตกต่างกัน

ตามสถานที่และระยะเวลาการผลิต
ต้นทุนหรือค่าใช้จ่ายในการผลิตจ าแนกเป็น 2 ประเภท คือต้นทุนผันแปรและต้นทุนคงที่

ต้นทุนผันแปร ได้แก่ ค่าใช้จ่ายที่เกิดขึ้นเมื่อท าการผลิตและจะเปลี่ยนแปลงไปตามปริมาณการผลิต

ได้แก่ ค่าใช้จ่ายในการปลูก (พันธุ์และแรงงาน เป็นต้น) ค่าใช้จ่ายในการบ ารุงรักษา (ค่าปุ๋ ย

สารป้องกันและก าจัดวัชพืช ศัตรูพืช ค่าแรงงาน เป็นต้น) ต้นทุนคงที่ เป็นค่าใช้จ่ายที่เกิดขึ้นคงที่แม้จะ
ไม่ท าการผลิตก็ต้องมีค่าใช้จ่ายจ านวนนี้ ได้แก่ ค่าเช่าที่ดิน ค่าใช้ที่ดิน ค่าภาษีที่ดิน และค่าเสื่อม

อุปกรณ์ต่างๆ เป็นต้น ต้นทุนที่เป็นเงิน เป็นต้นทุนที่เป็นตัวเงินที่เกษตรกรจ่ายไปจริงในการซื้อหรือ

จ้างปัจจัยในการผลิต ต้นทุนที่ไม่เป็นเงิน เป็นต้นทุนที่คิดจากมูลค่าของปัจจัยที่เกษตรกรใช้ในการ

ผลิตโดยเกษตรกรเป็นเจ้าของปัจจัยหรือได้มาโดยไม่ได้คิดเป็นตัวเงิน ได้แก่ ค่าแรงงานคน
ในครัวเรือน ค่าแรงงานเครื่องจักรของตนเอง ค่าใช้ที่ดินของตนเอง เป็นต้น ผลตอบแทนจากการผลิต

จะพิจารณาจากผลตอบแทนเหนือต้นทุนที่เป็นเงิน ผลตอบแทนเหนือต้นทุนผันแปรและผลตอบแทน

เหนือต้นทุนทั้งหมด รวมทั้งอัตราส่วนรายได้ (มูลค่าผลผลิต) ต่อต้นทุนทั้งหมด (B/C ratio)
เพื่อเปรียบเทียบและแสดงให้เห็นถึงรายได้ที่ได้รับจากการลงทุนที่เท่ากัน

เนื่องจากมะม่วงเป็นไม้ยืนต้นที่มีอายุการผลิตมากกว่า 1 ปี การศึกษาต้นทุนและผลตอบแทน

จึงต้องใช้วิธีการวิเคราะห์ตามหลักเกณฑ์หลักการประเมินโครงการ โดยใช้หลักการหามูลค่า

เขตการใช้ที่ดินพืชเศรษฐกิจมะม่วง กองนโยบายและแผนการใช้ที่ดิน กรมพัฒนาที่ดิน