Page 43 - beans
P. 43
2-27
- ท าพันธุ์ เมล็ดถั่วเหลืองสูญเสียความสามารถการงอกเร็วมาก เมื่อเก็บไว้ข้ามปีจะเหลืออัตรา
การงอกไม่เกินร้อยละ 50 ซึ่งเป็นปัญหาส าคัญส าหรับเกษตรกรที่จะปลูกถั่วเหลืองในฤดูกาลถัดไป
ยกเว้นเกษตรกรที่สามารถปลูกถั่วเหลืองได้ทั งฤดูฝนและฤดูแล้ง ซึ่งสามารถน าเมล็ดพันธุ์ที่เก็บเกี่ยวจาก
ฤดูหนึ่งไปเป็นเมล็ดพันธุ์ส าหรับปลูกในอีกฤดูหนึ่งได้ หรือเกษตรกรที่สามารถหาซื อเมล็ดพันธุ์จากท้องที่
หรือจังหวัดข้างเคียงที่ปลูกต่างฤดูได้ แต่อย่างไรก็ดี เมล็ดพันธุ์เหล่านี จัดเป็นเมล็ดพันธุ์ที่ดีไม่ได้ เพราะ
อาจจะมีีหลายพันธุ์ปนกัน หรือมีเมล็ดเสีย เมล็ดเป็นโรคปะปน
- กากถั่วเหลืองเป็นแหล่งโปรตีนจากพืชที่มีคุณภาพสูงสุด มีกรดอะมิโนจ าเป็นหลายตัว แต่มี
Cystine และ Methionine ในระดับต่ า โดยเฉพาะ Methionine มีน้อยมากจึงถูกจัดเป็น First limiting
amino acid เมล็ดถั่วเหลืองมีโปรตีนประมาณร้อยละ 38 ไขมัน ร้อยละ 15–21 แต่เมื่อสกัดเอาน ามัน
ออกแล้วจะมีโปรตีนเฉลี่ยร้อยละ 44 อาจถึงร้อยละ 50 ขึ นอยู่กับวิธีการสกัดน ามันและขนาดของเมล็ด
ในทางการค้าแบ่งกากถั่วเหลืองออกเป็น 2 เกรด คือ กากถั่วเหลืองร้อยละ 44 คือ กากถั่วเหลืองที่มี
เปลือกผสมอยู่ด้วย และกากถั่วเหลืองร้อยละ 48 คือ กากถั่วเหลืองที่กะเทาะเอาเปลือกออก ไม่มีส่วน
ของเปลือกปนมาเลย (สุภาพรรณ และคณะ, ม.ป.ป.)
- ถั่วเหลืองมีประโยชน์ในการใช้เป็นปุ๋ยอินทรีย์บ ารุงดิน พืชตระกูลถั่วจัดเป็นพืชบ ารุงดิน เมื่อไถ
กลบถั่วเหลืองลงในดินจะเป็นปุ๋ยอินทรีย์ที่ดี ท าให้ดินมีความอุดมสมบูรณ์และมีคุณสมบัติที่ดีขึ น โดยราก
ของถั่วเหลืองจะมีปมที่มีเชื อแบคทีเรียไรโซเบียมที่สามารถดูดไนโตรเจนให้มาอยู่ในรูปของสารประกอบ
ซึ่งพืชสามารถใช้เป็นปุ๋ยได้ ดังนั น เมื่อเก็บเกี่ยวถั่วเหลืองแล้ว ใบ ล าต้น เปลือก ไถกลบลงสู่ดิน รวมทั ง
รากและปมที่ตกค้างในดิน จะกลายเป็นปุ๋ยอินทรีย์ที่ดีของพืชชนิดอื่นที่จะปลูกหมุนเวียนต่อไป ในส่วน
ของเปลือกถั่วเหลืองสามารถใช้เพาะเห็ดที่เรียกว่าเห็ดถั่วเหลือง น ามาปรุงอาหารรับประทานได้
ถั่วลิสง มีประโยชน์ทางโภชนาการสูงและเป็นแหล่งของโปรตีนและพลังงาน รวมถึงมี
กรดอะมิโนอีกหลายชนิดที่จ าเป็นต่อร่างกาย ใช้เป็นส่วนประกอบในอาหารคาวหวานต่าง ๆ ดังนี
- เพาะเป็นถั่วงอกได้เช่นเดียวกับถั่วเขียว
- ใช้แทนน ามันมะกอกเพื่อปรุงอาหาร มีคุณสมบัติช่วยลดคอเลสเตอรอล และไม่ท าให้เสี่ยงต่อ
การเกิดอนุมูลอิสระ
- ถั่วลิสงมีน ามันประมาณร้อยละ 47 จึงนิยมน าเมล็ดของถั่วของลิสงไปใช้ในอุตสาหกรรมสกัด
น ามัน ใช้ในอุตสาหกรรมท าสบู่ หรือแชมพู อุตสาหกรรมปั่นด้าย
- ใช้ท าน ามันหล่อลื่นส าหรับเครื่องจักรได้อีกทางด้วย
- ส่วนของล าต้นและใบสามารถน าไปท าปุ๋ยหรือใช้เลี ยงสัตว์เคี ยวเอื องได้ เช่น วัว แพะ แกะ เป็นต้น
- กากที่เหลือจากการสกัดน ามันสามารถน ามาใช้เป็นอาหารสัตว์ได้ดี
- ส่วนเปลือกฝักใช้ท าเป็นปุ๋ยหมัก ใช้เพาะเห็ด ท าเชื อเพลิง ใช้คลุมดินปลูกต้นไม้ หรือใส่ใน
กระถางต้นไม้เพื่อเป็นปุ๋ยและรักษาความชื น หรือน ามาใช้ผสมกับกากน าตาลเพื่อใช้เป็นอาหารวัว
เขตการใช้ที่ดินพืชเศรษฐกิจพืชตระกูลถั่วฤดูแล้ง (ถั่วเขียว ถั่วเหลือง ถั่วลิสง) กองนโยบานและแผนการใช้ที่ดิน
