Page 65 - Plan GI

3-17

5) ลิ้นจี่นครพนม

ลิ้นจี่นครพนม (Nakkhonphanom Lychee หรือ Litchi) หมายถึง ลิ้นจี่พันธุ นพ.1
ที่มีเปลือกสีแดงอมชมพู ผลขนาดใหญ ทรงรูปไข เนื้อผลแหง สีขาวขุน รสชาติหวานอมเปรี้ยว ไมมีรสฝาด
ซึ่งปลูกในเขตพื้นที่ตำบลขามเฒา อำเภอเมืองนครพนม จังหวัดนครพนม

จังหวัดนครพนมเปนแหลงผลิตลิ้นจี่อันดับ 1 ของภาคตะวันออกเฉียงเหนือ เกษตรกร
สวนใหญนิยมปลูกลิ้นจี่พันธุ นพ.1 เนื่องจากมีลักษณะเดนเฉพาะตัว คือ มีผลใหญ เนื้อแหงไมเละ
มีรสหวานอมเปรี้ยวเล็กนอย ไมมีรสฝาด ทำใหเปนที่นิยมรับประทานและเปนที่ตองการของตลาดทั้ง
ภายในและตางประเทศ โดยพื้นที่ปลูกสวนใหญจะอยูที่บานขามเฒา และบานนาโดน ตำบลขามเฒา

อำเภอเมืองนครพนม จังหวัดนครพนม ซึ่งถือวาเปนพื้นที่หลักในการปลูกลิ้นจี่พันธุ นพ.1 และยังไดรับ
การขึ้นทะเบียนสิ่งบงชี้ทางภูมิศาสตรจากกรมทรัพยสินทางปญญา กระทรวงพาณิชย (Geographical
Indications หรือ GI) ตั้งแตป 2556
จากขอมูลสำนักงานเศรษฐกิจการเกษตร ป 2563 จังหวัดนครพนม มีเนื้อที่เพาะปลูก

ลิ้นจี่ 2,191 ไร เนื้อที่ใหผล 1,711 ไร ผลผลิต 907 ตัน ผลผลิตเฉลี่ย 530 กิโลกรัมตอไร เมื่อพิจารณา
ขอมูลยอนหลังระหวางป 2556-2563 พบวา เนื้อที่เพาะปลูกและเนื้อที่ใหผลมีแนวโนมเพิ่มขึ้นคิดเปน
รอยละ 19.61 และ 12.98 ตอป ตามลำดับ ขณะที่ผลผลิตและผลผลิตตอไรมีแนวโนมลดลง คิดเปนรอยละ
3.11 และ 14.34 ตอป เนื่องจากในป 2562 สภาพอากาศรอนจัด ฝนทิ้งชวงสงผลตอการติดดอกออกผล

ของลิ้นจี่ นอกจากนี้สภาพอากาศที่รอนจัดสงผลใหผลลิ้นจี่รวง ผลแตกผิวไมสวย คุณภาพลิ้นจี่ลดลง
สงผลใหผลผลิตในภาพรวมลดลงดวย (ตารางที่ 3-13 และรูปที่ 3-14)
จากขอมูลสำนักงานเศรษฐกิจการเกษตร ป 2563 จังหวัดนครพนม มีจำนวนครัวเรือน
เกษตรกรผูปลูกลิ้นจี่ 849 ครัวเรือน เนื้อที่ปลูกเฉลี่ยตอครัวเรือน 2.58 ไร เมื่อพิจารณาขอมูล

ยอนหลัง ระหวางป 2556-2563 พบวา จำนวนครัวเรือนเกษตรกรผูปลูกลิ้นจี่เพิ่มขึ้นรอยละ 15.23
ตอป โดยป 2556 มีจำนวนครัวเรือนเกษตรกรผูลิ้นจี่ 342 ครัวเรือน ป 2563 เพิ่มขึ้นเปน 849 ครัวเรือน
เนื่องจากลิ้นจี่พันธุ นพ.1 นับวาเปนพืชอนาคตไกลที่สามารถสรางรายไดใหกับเกษตรกรเปนอยางดี สงผล
ใหเกษตรกรเริ่มหันมาสนใจเพาะปลูกเพิ่มมากขึ้น ในสวนของเนื้อที่ปลูกเฉลี่ยตอครัวเรือนลดลงรอยละ

1.37 โดยป 2556 มีเนื้อที่ปลูกเฉลี่ยตอครัวเรือน 2.93 ไร ป 2563 ลดลงเหลือ 2.58 ไร (ตารางที่ 3-14
และรูปที่ 3-15 - รูปที่ 3-16)
จากขอมูลสำนักงานเกษตรจังหวัดนครพนม ป 2563 พบวา พื้นที่ตำบลขามเฒา

อำเภอเมืองนครพนม จังหวัดนครพนม ซึ่งถือวาเปนพื้นที่หลักในการปลูกลิ้นจี่พันธุ นพ.1 มีจำนวน
ครัวเรือนเกษตรกรผูปลูกลิ้นจี่ 450 ครัวเรือน เนื้อที่เพาะปลูกทั้งหมด 1,225 ไร เนื้อที่ใหผลผลิต 1,024
ไร เนื้อที่ยังไมใหผลผลิต 201 ไร เนื้อที่เก็บเกี่ยว 1,024 ไร ผลผลิตที่เก็บเกี่ยวได 725.20 ตัน และผลผลิต
ตอไร 708.20 กก. (ตารางที่ 3-15 และรูปที่ 3-17)

โครงการแผนการใชที่ดินพืชบงชี้ทางภูมิศาสตร (GI) ของประเทศไทย กองนโยบายและแผนการใชที่ดิน