Page 73 - land use change

62

10) หมู่บ้านและสิ่งก่อสร้าง
พื้นที่หมู่บ้านและสิ่งก่อสร้าง ประกอบไปด้วยตัวเมืองและย่านการค้า หมู่บ้านจัดสรรร้าง
หมู่บ้าน สถานที่ราชการและสถาบันต่าง ๆ สนามบิน โรงงานอุตสาหกรรม ลานตากและแหล่งรับซื้อ
ทางการเกษตร สถานที่ร้าง สถานที่พักผ่อนหย่อนใจ รีสอร์ท ป่าช้า และสถานีบริการน้ ามัน (ภาพที่ 23)

โดยใน พ.ศ. 2555 และ พ.ศ. 2561 มีพื้นที่ 13,608 และ 16,173 ไร่ คิดเป็นร้อยละ 1.03 และ 1.22 ของ
พื้นที่ลุ่มน้ าทั้งหมด ตามล าดับ จากข้อมูลดังกล่าว พบว่า พื้นที่หมู่บ้านและสิ่งก่อสร้างในลุ่มน้ า
มีพื้นที่เพิ่มขึ้น 2,565 ไร่ หรือร้อยละ 18.85 ของพื้นที่เดิม โดยพื้นที่หมู่บ้านและสิ่งก่อสร้างยังคง
เป็นพื้นที่เดิม 13,608 ไร่ และเปลี่ยนแปลงมาจากพื้นที่พืชไร่มากที่สุด 714 ไร่ ซึ่งพบมากบริเวณ

ต าบลสะเอียบ อ าเภอสอง จังหวัดแพร่ และต าบลผาช้างน้อย และต าบลออย อ าเภอปง จังหวัดพะเยา
รองลงมาพื้นที่ไม้ยืนต้น 659 ไร่ พบมากบริเวณต าบลสะเอียบ อ าเภอสอง จังหวัดแพร่ และต าบลปง
อ าเภอปง จังหวัดพะเยา จากการเพิ่มขึ้นของประชากรจึงท าให้เกิดความต้องการในการใช้ที่ดินเพิ่มขึ้น
โดยมีการขยายพื้นที่เพื่อเป็นที่อยู่อาศัยและท ากิน อีกทั้งการสร้างเส้นทางคมนาคมขนส่ง โรงงาน

อุตสาหกรรม แหล่งรับซื้อทางการเกษตร (ดรรชนี, 2531) จึงท าให้พื้นที่เกษตรกรรมลดลงโดยเฉพาะ
พื้นที่นาข้าวและพื้นที่พืชไร่รอบเมืองที่มีการเปลี่ยนแปลงเป็นพื้นที่หมู่บ้านและสิ่งก่อสร้างต่าง ๆ

ภำพที่ 23 การใช้ที่ดินประเภทหมู่บ้านและสิ่งก่อสร้าง บริเวณลุ่มน้ าสาขาแม่น้ ายมตอนบน
บันทึกภาพ เมื่อวันที่ 23 เมษายน 2565 อ าเภอสอง จังหวัดแพร่

11) พื้นที่แหล่งน้ า

พื้นที่แหล่งน้ า ใน พ.ศ. 2555 และ พ.ศ. 2561 มีพื้นที่ 6,776 และ 9,679 ไร่
คิดเป็นร้อยละ 0.51 และ 0.73 ของพื้นที่ลุ่มน้ าทั้งหมด ตามล าดับ จากข้อมูลดังกล่าว พบว่า มีพื้นที่
เพิ่มขึ้น 2,903 ไร่ หรือร้อยละ 42.84 ของพื้นที่เดิม พบว่า พื้นที่แหล่งน้ ายังคงพื้นที่เดิม 6,776 ไร่

และเปลี่ยนแปลงมาจากพื้นที่เบ็ดเตล็ดมากที่สุด 1,077 ไร่ ซึ่งพบมากบริเวณต าบลสะเอียบ อ าเภอสอง
จังหวัดแพร่ ต าบลปง อ าเภอปง และต าบลสระ อ าเภอเชียงม่วน จังหวัดพะเยา รองลงมาคือพื้นที่
พืชไร่ 795 ไร่ พบมากบริเวณต าบลงิม อ าเภอปง และต าบลสระ อ าเภอเชียงม่วน จังหวัดพะเยา
โดยพื้นที่แหล่งน้ าธรรมชาติหลักที่ส าคัญของลุ่มน้ า คือ แม่น้ ายม น้ างิม ห้วยแม่ผง น้ าแม่ปุง น้ าแม่เต้น

ห้วยโปง น้ าแม่รู น้ าม่าว น้ าแม่จั้วะ ห้วยแม่สะกึ๋น ห้วยทรายขาว น้ าแม่พร้าว ห้วยแม่ปุ๊ น้ าทาย

52