Page 96 - Cost-Benefit Analysis of agricultural waste management methods
P. 96
5.1.2 การนำนโยบายระดับประเทศไปสูQการปฏิบัติ
5.1.2.1 การนำนโยบายระดับประเทศไปสูQการปฏิบัติผQานภาครัฐ
จากสถานการณ1ฝุนละอองและหมอกควัน PM 2.5 ที่เกิดขึ้นรุนแรงในประเทศไทยประมาณ
ปT พ.ศ. 2561 ทำใหDประเด็นดังกลIาวถูกกำหนดเป\นวาระแหIงชาติในปT พ.ศ. 2562 มีคณะทำงานรIวมกัน
หลายหนIวยงาน โดยออกแบบภายใตDการพิจารณารIวมกับแผนระดับประเทศทุกแผน เชIน แผนพัฒนา
เศรษฐกิจและสังคมแหIงชาติ แผนยุทธศาสตร1ชาติ 20 ปT เป\นตDน เพื่อใหDการดำเนินนโยบายสอดรับกัน
“แผนปฏิบัติการขับเคลื่อนวาระแหIงชาติ การแกDไขปญหามลพิษดDานฝุนละออง” เป\นแนวทาง
ปฏิบัติในการดำเนินการแกDไขปญหาฝุนละอองในภาพรวมของประเทศ โดยมีเปาหมาย “สรDางอากาศดี
เพื่อคนไทย และผูDมาเยือน” ผIาน 3 มาตรการ ไดDแกI (1) การเพิ่มประสิทธิภาพในการบริหารจัดการ
เชิงพื้นที่ เป\นการมุIงเนDนการบริหารจัดการ ควบคุมมลพิษจากแหลIงกำเนิดเชิงพื้นที่ (2) การปองกันและ
ลดการเกิดมลพิษที่ตDนทางหรือแหลIงกำเนิด ที่มุIงใหDความสำคัญในการควบคุมและลดการระบายมลพิษ
ทางอากาศจากแหลIงกำเนิดรวมถึงลดจำนวนแหลIงกำเนิดมลพิษ และ (3) การเพิ่มประสิทธิภาพ
การบริหารจัดการมลพิษ เป\นการพัฒนาระบบ เครื่องมือ กลไกในการบริหารจัดการ เพื่อเป\นขDอมูล
ประกอบการตัดสินใจและกำหนดแนวทางมาตรการปองกันและแกDไขปญหาในอนาคต แผนปฏิบัติฯนี้
ประเมินความสำเร็จจาก 3 ตัวชี้วัด คือ จำนวนวันที่ปริมาณฝุนละอองอยูIในเกณฑ1มาตรฐานเพิ่มขึ้น
จำนวนจุดความรDอน (Hotspot) ภายในประเทศลดลง และจำนวนผูDปวยดDวยโรคระบบทางเดินหายใจ
ที่เกี่ยวขDองกับมลพิษทางอากาศลดลง (กรมควบคุมมลพิษ, 2562)
จากการสัมภาษณ1ผูDอำนวยการกองจัดการคุณภาพอากาศและเสียง กรมควบคุมมลพิษ
กระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดลDอม พบวIา แผนปฏิบัติฯขDางตDน นับไดDวIาประสบความสำเร็จแตI
อาจลIาชDากวIาแผนที่กำหนดไวD โดยที่ตั้งไวDใหDมีการลดการเผาใหDเทIากับ 0 ในปT พ.ศ.2565 ซึ่งในปจจุบัน
ปTพ.ศ.2565 ประเทศไทยสามารถลดการเผาลงไดDประมาณรDอยละ 75 นั่นคือ ยังเหลือการเผาประมาณ
รDอยละ 25 นั่นเอง ในการนำแผนปฏิบัติฯไปดำเนินการเชิงพื้นที่จะดำเนินการผIานหนIวยงานระดับจังหวัด
โดยมีผูDวIาราชการจังหวัดเป\นประธานในประชุมหารือ จัดกิจกรรมรณรงค1ลดการเผาในพื้นที่ อยIางไรก็
ตาม จากการดำเนินงานในระยะเวลา 3-4 ปTที่ผIานมา พบวIา อุปสรรคในการนำนโยบายลดการเผาไป
ปฏิบัติในพื้นที่ คือ เกษตรกรยังไมIเห็นถึงประโยชน1จากการลดการเผาอยIางเป\นรูปธรรม เนื่องจากการเผา
เป\นวิธีการกำจัดเศษวัสดุเหลือใชDทางการเกษตรที่รวดเร็ว ตDนทุนต่ำ ทำใหDเกษตรกรไมIเห็นความจำเป\นใน
การปรับเปลี่ยนพฤติกรรม ดังนั้นอาจกลIาวไดDวIา หากตDองการใหDแผนปฏิบัติ ฯ หรือนโยบายจาก
สIวนกลางประสบความสำเร็จ หนIวยงานที่เกี่ยวขDองตDองทำใหDเกษตรกรทราบถึงประโยชน1ที่เกษตรกรจะ
ไดDรับจากการเปลี่ยนรูปแบบการจัดการเศษวัสดุเหลือใชDทางการเกษตรที่อยูIในรูปแบบการเผาเป\น
รูปแบบอื่น ๆ นอกจากนี้ การเพิ่มทางเลือกใหDแกIเกษตรกร การสนับสนุนคIาใชDจIาย นับเป\นอีกแนวทางที่
สIงเสริมใหDเกษตรกรลดการเผาเศษวัสดุเหลือใชDทางการเกษตรไดD เชIน การสนับสนุนคIาใชDจIายที่เพิ่มขึ้น
91
