Page 65 - Cost-Benefit Analysis of agricultural waste management methods

อีกทั้ง จากขDอมูลอDางอิงใน ปT พ.ศ. 2555 ประเทศไทยมีปริมาณฟางขDาว เทIากับ 42.33 ลDานตันตIอปT

(วิสุทธิ์ เลิศไกร อDางถึง สำนักงานเศรษฐกิจการเกษตร, 2555) ซึ่งหากนำมาคิดสัดสIวนผลผลิตขDาวตIอปริมาณ
ฟางขDาว (Crop-to-residual ratio) พบวIา มีสัดสIวนเทIากับ 1.5 ซึ่งเพิ่มจากปT 2552 ที่มีคIาสัดสIวนดังกลIาวเทIากับ

0.87 (นิภา ธรรมโสม และคณะ อDางถึง กรมสIงเสริมการเกษตร, 2552) การเปลี่ยนแปลงขDางตDนเป\นสัญญาณที่ดี

ที่ชี้ใหDเห็นถึงการเพิ่มขึ้นของปริมาณขDาวที่เกษตรกรเก็บเกี่ยวเพิ่มขึ้นในสัดสIวนที่มากกวIาปริมาณฟางขDาวที่เกิดขึ้น
ในปTเดียวกัน อยIางไรก็ตาม ปริมาณฟางขDาวในระยะเวลา 3 ปT (2552 - 2555) เพิ่มขึ้นถึงรDอยละ 57.36 นั่นคือ

แนวโนDมการผลิตขDาวที่เพิ่มสูงขึ้น (เชิงปริมาณ) ก็ยังนำมาซึ่งการเพิ่มขึ้นของวัสดุเหลือใชDทางการเกษตรที่เกษตรกร
ตDองกำจัดเชIนเดียวกัน ซึ่งรายละเอียดเศษวัสดุเหลือใชDทางการเกษตรของไทยจะกลIาวในหัวขDอถัดไป

4.2 สถานการณHเศษวัสดุเหลือใช4ทางการเกษตรในประเทศไทย

การประกอบเกษตรกรรมในประเทศไทย โดยเฉพาะการเพาะปลูกขDาว ขDาวโพดเลี้ยงสัตว1 และอDอย

ตั้งแตI ปT พ.ศ. 2555 ที่มีเศษวัสดุเหลือใชDทางการเกษตรไมIต่ำกวIา 43 ลDานตันตIอปT โดยการประเมินปริมาณ

ของเศษวัสดุเหลือใชDทางการเกษตรในประเทศไทยที่จะถูกนำไปใชDประโยชน1นั้นขึ้นอยูIกับขั้นตอนการเก็บ
รวบรวม เพื่อนำไปใชDประโยชน1 เนื่องจากเศษวัสดุเหลือใชDแตIละประเภทมีวิธีการประเมินที่แตกตIางกัน ซึ่งการ

ประเมินปริมาณการเกิดเศษวัสดุเหลือใชDหรือชีวมวลแตIละชนิดในพื้นที่ประกอบเกษตรกรรมนั้น
มีสมการในการคำนวณ คือ ปริมาณชีวมวลที่เกิด (ตัน/ปT) = ปริมาณผลผลิต (ตัน/ปT) x สัดสIวนชีวมวลตIอ

ปริมาณผลผลิต (ตันชีวมวล/ตันผลผลิต) (ตารางที่ 9) (กรมพัฒนาพลังงานทดแทนและอนุรักษ1พลังงาน

กระทรวงพลังงาน, 2556)

ตารางที่ 9 สัดสIวนและสถานภาพเศษวัสดุเหลือใชDตามแตIละประเภท

ประเภท ชนิด สัดสBวนเศษวัสดุเหลือใชLตBอผลผลิต (ตัน) สถานภาพ
1.1 ฟางขXาว 0.49 กระจาย
1. ขXาว
1.2 แกลบ 0.21 กระจุก

2.1 ยอด ใบ และลำตXน 1.84 กระจาย
2. ขXาวโพดเลี้ยงสัตว'
2.2 ซัง และเปลือก 0.24 กระจุก
3.1 ใบ และยอดอXอย 0.17 กระจาย
3. อXอย
3.2 ชานอXอย 0.28 กระจุก
ที่มา : กรมพัฒนาพลังงานทดแทนและอนุรักษ1พลังงาน กระทรวงพลังงาน (2556) พุฒิชาติ คิดหาทอง
วีรินทร1 หวังจิรนิรันดร1 และอัจฉรา สุริยะวงศ1 (2557)

61