Page 59 - Cost-Benefit Analysis of agricultural waste management methods

2) การจัดการเศษวัสดุเหลือใชDทางการเกษตรโดยการทำปุƒยหมักแบบไมIกลับกอง แสดงตDนทุนและ

ผลตอบแทนดังตารางที่ 4 การทำปุƒยหมักมีดDวยกันหลายวิธีและหลายสูตร เชIนการทำปุƒยหมักแบบกลับกอง
การทำปุƒยหมักแบบเติมอากาศและการทำปุƒยหมักแบบไมIกลับกอง (ภาพที่ 11) จากการลงพื้นที่สัมภาษณ1เกษตรกร

พบวIา เกษตรกรเลือกทางเลือกในการจัดการเศษวัสดุเหลือใชDทางการเกษตรโดยพิจารณาเรื่องตDนทุน ระยะเวลา

เป\นหลัก ดังนั้นในการวิเคราะห1ครั้งนี้ จึงเลือกวิธีการทำปุƒยหมักแบบไมIกลับกอง เนื่องจากเป\นวิธีการที่งIายและ
สะดวกตIอเกษตรกร ตDนทุนแรงงานและตDนทุนในการดำเนินการต่ำกวIาวิธีการอื่น ๆ ในขณะที่คุณภาพของปุƒยหมัก

ไมIไดDแตกตIางกันอยIางมีนัยสำคัญ ทั้งนี้จากการลงพื้นที่พบวIา เศษวัสดุเหลือใชDทางการเกษตรที่นิยมนำมาทำปุƒย คือ
ฟางขDาว ที่เหลือในแปลงเกษตรดDวยการเกี่ยวขDาวดDวยแรงงานหรือรถเกี่ยวขDาว (แตIในป€จจุบันฟางขDาวมีไมIมากนัก

เนื่องจากการเก็บเกี่ยวขDาวใชDรถดูดขDาวมากกวIารถเกี่ยวขDาว) มีการนำเศษวัสดุที่เหลือใชDจากขDาวโพดมาทำปุƒยหมัก

ดDวย แตIยังไมIพบการนำเศษวัสดุเหลือใชDทางการเกษตรจากอDอยมาทำปุƒยหมักแตIอยIางใด

ภาพที่ 11 การทำปุƒยหมักแบบไมIกลับกอง

ที่มา: การลงพื้นที่ (2565)

ตารางที่ 4 รายการตDนทุนและผลตอบแทนการจัดการเศษวัสดุเหลือใชDทางการเกษตรของขDาวและขDาวโพดโดย

การทำปุƒยแบบไมIกลับกองทดแทนการเผา

รายการต'นทุนและผลตอบแทน การประเมินต'นทุนและผลตอบแทน

รายการต'นทุน (ทางตรง)

• ค"าฟางข%าว หรือ เศษเปลือกและซังข%าวโพด • ค"าเฉลี่ยของค"าจ%างรถไถกลบในแต"ละพื้นที่

• ค"าน้ำ • ค"าน้ำประปา
• ค"ามูลสัตวJ เช"น มูลวัว มูลไก" • มูลค"าตามราคาตลาด
• ค"าแรง • ค"าแรงรายวันเฉลี่ยจากพื้นที่ต"าง ๆ

รายการผลตอบแทน (ทางตรงและทางอ'อม)

• รายได%จากการขายปุIย หรือ ค"าใช%จ"ายที่ลดลงจากการซื้อปุIย • มูลค"าปุIยหมักในตลาด
เนื่องจากการผลิตและการใช%ปุIยหมักในพื้นที่เปTนการเพิ่มธาตุ

อาหารให%ดินและปรับปรุงโครงสร%างของดินให%ดีขึ้น
55