Page 29 - Cost-Benefit Analysis of agricultural waste management methods
P. 29
บทที่ 2 แนวคิดทฤษฎีที่เกี่ยวข4อง
ในการวิเคราะห1ตDนทุนและผลตอบแทนของรูปแบบการจัดการเศษวัสดุเหลือใชDทางการเกษตรจะมีการ
ทบทวนแนวคิด ทฤษฎีและงานวิจัยที่เกี่ยวขDอง ในประเด็นการเปลี่ยนแปลงสภาพอากาศและการบรรเทา
ผลกระทบในภาคการเกษตร เพื่อใหDเห็นภาพวIาภาคการเกษตรมีสIวนสำคัญตIอการกIอใหDเกิดการเปลี่ยนแปลง
สภาพอากาศอยIางไร และการจัดการเศษวัสดุเหลือใชDทางการเกษตรสอดคลDองกับเปาหมายการพัฒนาอยIาง
ยั่งยืนหรือไมI รวมทั้งนำเสนอแนวคิดวIาดDวยการวิเคราะห1ตDนทุนผลตอบแทน แนวคิดการคำนวณการปลIอยก าซ
เรือนกระจกจากการใชDประโยชน1จากชีวมวลเหลือใชD และแนวคิดการประเมินพื้นที่เผาไหมDโดยใชDภาพถIาย
ดาวเทียมเพื่อนำมาเป\นกรอบเครื่องมือในการวิเคราะห1ตIอไป รวมทั้งนำเสนอกรอบแนวคิดการวิจัยไวDทDายบท
โดยมีรายละเอียดดังนี้
2.1 การเปลี่ยนแปลงสภาพอากาศและการบรรเทาผลกระทบในภาคการเกษตร
การเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศหรือภาวะโลกรวนเป\นเรื่องที่มีความทDาทายตIอการดำรงชีวิตของ
มนุษย1เป\นอยIางยิ่ง โดยเฉพาะในภาคการเกษตร ไมIวIาจะเป\นระบบการผลิตอาหาร การสรDางความมั่นคงทาง
อาหาร ระบบสุขภาพทั้งของผูDผลิตและผูDบริโภค รวมไปถึงระบบนิเวศที่ดี และระบบเศรษฐกิจที่เกี่ยวเนื่องกับ
การเกษตร โดยเฉพาะเศรษฐกิจในระดับครัวเรือนของเกษตรกร อยIางที่ทราบกันดีวIาปจจัยที่สำคัญกับการ
เปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศคือก าซเรือนกระจกซึ่งมีองค1ประกอบที่สำคัญคือมีเทน (CH 4) และ
คาร1บอนไดออกไซด1 (CO 2) นอกเหนือไปจากนั้นยังมีก าซไนตรัสออกไซด1 (N 2O) และกลุIมก าซฟลูออริเนต
(Fluorinated Gases) ที่ถูกสังเคราะห1ขึ้น อาทิ ก าซไฮโดรฟลูออคาร1บอน (HFC) ก าซเพอร1ฟลูออโรคาร1บอน
(PFC) ก าซซัลเฟอร1เฮกซะฟลูออไรด1 (SF 6) ก าซไนโตรเจนฟลูออไรด1 (NF 3)
โดยภาคการเกษตรเองก็มีบทบาทสำคัญในการปลดปลIอยก าซเรือนกระจกไมIวIาจะเป\น
การปลดปลIอย CO 2 จากการเผาไหมDของเสียจากการเกษตร หรือการปลIอย CH 4 จากกระบวนการยIอยสลาย
สารอินทรีย1โดยแบคทีเรียชนิดที่ไมIอาศัยออกซิเจน การหมักของสารอินทรีย1ในการยIอยอาหารของสัตว1
เคี้ยวเอื้อง การหมักของจุลินทรีย1ในนาขDาวแบบขังน้ำ รวมทั้ง N 2O จากการสลายธาตุไนโตรเจนของจุลินทรีย1
ในดิน การใชDปุยเคมี ปุยคอกที่มีไนโตรเจนมากเกิน (United States Environmental Protection Agency,
2022)
จากบัญชีการปลIอยก าซเรือนกระจกของประเทศไทยของตั้งแตIปT พ.ศ. 2543-2559 พบวIา ภาคเกษตร
มีการปลIอยก าซเรือนกระจกเป\นอันดับที่สองรองจากภาคพลังงานมาโดยตลอด (ภาพที่ 1) (กองประสานการ
จัดการการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ, 2565)
26
