Page 44 - การวิเคราะห์ผลตอบแทนทางเศรษฐกิจโครงการปรับเปลี่ยนการผลิตในพื้นที่ไม่เหมาะสม

3-2

ตารางที่ 3-1: สภาพการผลิตและการกระจายผลผลิตของเกษตรกรที่เข้าร่วมโครงการปรับเปลี่ยน

การผลิตในพื้นที่ที่ไม่เหมาะสม ปี 2564

เขตพัฒนาที่ดินภาค ส านักงานพัฒนาที่ดินเขต
รายการ
ตะวันออกเฉียงเหนือ สพข.3 สพข.4 สพข.5
เนื้อที่เพาะปลูก (ไร่ต่อครัวเรือน) 11.54 13.73 12.10 9.71

เนื้อที่เก็บเกี่ยว (ไร่ต่อครัวเรือน) 11.54 13.73 12.10 9.71
การแจกจ่ายผลผลิต (ร้อยละ)
บริโภค/แลกเปลี่ยน 54.72 55.09 57.14 52.82

น าไปจ าหน่าย 45.28 44.91 42.86 47.18
ที่มา: จากการส ารวจ (2564) ส านักงานพัฒนาที่ดินเขต 3, 4 และ 5 กรมพัฒนาที่ดิน
จากการค านวณ (2564) กลุ่มเศรษฐกิจที่ดินทางการเกษตร กองนโยบายและแผนการใช้ที่ดิน กรมพัฒนาที่ดิน

3.2 ต้นทุนและผลตอบแทนการผลิต

3.2.1 เขตพัฒนาที่ดินภาคตะวันออกเฉียงเหนือ
1) ต้นทุนและผลตอบแทนการผลิตต่อครัวเรือนของเกษตรกรก่อนและหลังเข้าร่วมโครงการ

พบว่า ก่อนเข้าร่วมโครงการ พืชเดิม (ข้าว) มีมูลค่าผลผลิตเฉลี่ย 36,634.64 บาทต่อครัวเรือน
ต้นทุนทั้งหมดเฉลี่ย 27,708.37 บาทต่อครัวเรือน ซึ่งเมื่อน ามูลค่าผลผลิตหักออกด้วยต้นทุนทั้งหมด

จะได้รับผลตอบแทนสุทธิเฉลี่ย 8,926.27 บาทต่อครัวเรือน และหลังเข้าร่วมโครงการ พืชปรับเปลี่ยน

(เกษตรผสมผสาน) มีมูลค่าผลผลิตเฉลี่ย 82,143.52 บาทต่อครัวเรือน ต้นทุนทั้งหมดเฉลี่ย 42,319.16
บาทต่อครัวเรือน ซึ่งเมื่อน ามูลค่าผลผลิตหักออกด้วยต้นทุนทั้งหมดจะได้รับผลตอบแทนสุทธิเฉลี่ย

39,824.09 บาทต่อครัวเรือน (ตารางที่ 3-2)

ตารางที่ 3-2: ต้นทุนและผลตอบแทนการผลิตต่อครัวเรือนของเกษตรกรที่เข้าร่วมโครงการปรับเปลี่ยน

การผลิตในพื้นที่ที่ไม่เหมาะสม เขตพัฒนาที่ดินภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ปี 2564
หน่วย: ต่อครัวเรือน

ก่อนเข้าร่วมโครงการฯ หลังเข้าร่วมโครงการฯ
รายการ พืชเดิม พืชปรับเปลี่ยน

(ข้าว) (เกษตรผสมผสาน)*
1. มูลค่าผลผลิต (บาท) 36,634.64 82,143.25
2. ต้นทุนทั้งหมด (บาท) 27,708.37 42,319.16
3. ผลตอบแทนสุทธิ (บาท) 8,926.27 39,824.09

ที่มา: จากการค านวณ (2564) กลุ่มเศรษฐกิจที่ดินทางการเกษตร กองนโยบายและแผนการใช้ที่ดิน กรมพัฒนาที่ดิน
หมายเหตุ: *เกษตรผสมผสานประกอบด้วย ข้าว กล้วย หญ้าเลี้ยงสัตว์ พืชผัก แก้วมังกร แตงโม ต้นหม่อน สับปะรด มะม่วง มะละกอ ฝรั่ง
ไม้เศรษฐกิจ ไผ่ ข้าวโพด ไม้ผล ไม้ยืนต้น มะม่วงหิมพานต์ มะพร้าว อ้อย ดาวเรือง มันส าปะหลัง ยางพารา ถั่วลิสง
หอม กระเทียม ปศุสัตว์ ประมง